Waarom filosoferen er zo weinig vrouwen?
Het publieke debat in Nederland is vooral een mannenzaak, zo blijkt ook weer uit de door mannelijke filosofen gedomineerde nominatielijst voor de Socrates Wisselbeker - de prijs voor het meest prikkelende filosofische boek. Een slechte zaak, vinden vier vrouwelijke filosofen. "In een maatschappijkritische discipline als de filosofie moeten zoveel mogelijk stemmen worden gehoord."
De jury van de Socrates Wisselbeker kon dit jaar kiezen uit 64 boeken waarvan er welgeteld zes geschreven werden door vrouwen. Onbegrijpelijk, vinden vier redactrices van Filosofie Magazine.
Morgen wordt de shortlist met de laatste vijf kandidaten bekendgemaakt. Omdat de kans dat een vrouw die shortlist haalt statistisch vrij klein is, grijpt het viertal de gelegenheid aan om met een manifest de 'ondervertegenwoordiging van vrouwen' in hun vakgebied en de rest van de maatschappij aan te kaarten. Het publieke debat is volgens hen te veel een mannenaangelegenheid. Vanaf vandaag brengen de vier vrouwen hun manifest onder de aandacht met de hashtag #ikschrijf op Twitter.
Invloedrijke rollen
"Op de longlist met twintig kandidaten voor de Socrates Wisselbeker stonden slechts twee vrouwen", vertelt mede-initiatiefneemster Lianne Tijhaar, redactrice bij Filosofie Magazine. Tijhaar en haar vrouwelijke collega's schrokken van dat lage aantal, en besloten de kwestie aan te kaarten. "Juist in een maatschappijkritische discipline als de filosofie moeten zoveel mogelijk stemmen gehoord worden. We vragen ons binnen de filosofie af waarom zo weinig vrouwen een boek schrijven, maar het gaat verder dan alleen dat vakgebied. Het is een brede maatschappelijke kwestie."
Voorbeelden daarvan zijn er volgens Tijhaar genoeg. "Driekwart van de gasten in talkshows is bijvoorbeeld man, en amper een tiende van alle hoofdredacteuren van kranten bestaat uit vrouwen. Overal waar het gaat om invloedrijke rollen, zitten mannen vaker aan het roer."
De #Socratesbeker is nog nooit gewonnen door een vrouw. Verandert dat dit jaar? Lees ons manifest: https://t.co/uUzXlqq5Ag #ikschrijf
— Ik schrijf (@vrouwifest) 24 februari 2016
Volgens Tijhaar wordt het hele publieke debat in Nederland gekenmerkt door een gebrek aan diversiteit. Mede doordat vrouwen volgens haar te weinig hun stem laten horen. Waarom dat zo is, is volgens Tijhaar een 'erg moeilijke vraag'. "Als we daar een simpele oorzaak voor hadden, zouden we de filosofie te kort doen", aldus de filosofieredactrice. "Maar er zijn tal van mogelijke oorzaken die elkaar kunnen beïnvloeden zoals onzekerheid, tijdgebrek of opvoeding."
'Ik weet daar niet zo veel van'
Met name dat laatste zou volgens Tijhaar, onbewust, een boosdoener kunnen zijn. "Vaak hoor ik van vrouwelijke collega's wanneer hen iets gevraagd wordt iets antwoorden als: ik weet daar niet zo heel veel van, of: misschien kan iemand anders daar meer over vertellen. Dat is wellicht iets wat meisjes in hun jeugd wordt meegegeven." Dat terwijl jongens volgens Tijhaar meer gemotiveerd worden om 'hun mond open te trekken'. Daarom is het volgens Tijhaar belangrijk dat er meer vrouwelijke rolmodellen komen die hun stem laten horen. "En niet alleen in de filosofie."
Met het manifest willen de initiatiefneemsters een publiek debat aanzwengelen en vrouwen motiveren zich uit te spreken. "We gaan vrouwen én mannen aanspreken, want emancipatie moet van twee kanten komen," zegt Tijhaar. "We willen vrouwen een groter podium geven en bijvoorbeeld binnen de filosofie bewerkstelligen dat uitgevers actie ondernemen om meer boeken van vrouwelijke auteurs op de markt te brengen."
undefined
