VVD sluit de rijen na gedoe over het wegsturen van senator Anne-Wil Duthler

De anonieme fractiegenoten verweten Jorritsma in het AD een eigenzinnig optreden en ‘puur paniekvoetbal’. Aanvankelijk zou de fractie volgende week overleggen over Duthler, tegen wie binnen de VVD nog een integriteitsonderzoek loopt. Jorritsma sprak na afloop van het overleg in Bunnik van een goed en stevig gesprek. Het vertrek van Duthler was volgens haar ‘onontkoombaar’. "De vlek werd alleen maar groter.” Volgens Jorritsma is haar eigen positie überhaupt niet aan de orde geweest.

Jorritsma nam het besluit over Duthler samen met partijvoorzitter Christianne van der Wal aan de vooravond van Koningsdag, vlak voor het reces. De kwestie speelde al langer. Duthler zou haar senatorschap ingezet hebben om haar zakelijke belangen te bevorderen. Ze heeft een adviesbureau dat vorig jaar over een wet adviseerde, waar ze als senator later zelf over stemde. Ook zou ze zich bemoeid hebben met achterstallige betalingen van haar bedrijf, ondanks haar bewering dat ze daar niets mee te maken had en dat haar man het bedrijf runt.

Onlangs oordeelde de rechter dat publicaties over deze handelwijze door zakenblad Quote en onderzoeksplatform Follow the Money terecht waren. Kwalificaties als ‘schimmig zakendoen’ en ‘dubbele petten’ konden van de rechter door de beugel, gezien de feiten en bewijzen die deze media aandroegen.

Dit rechterlijk oordeel bleek – meer dan de publicaties zelf – voor Jorritsma en Van der Wal de druppel. Op 26 april liet de partij per tweet weten dat Duthler per direct uit de fractie was gezet. ‘De reden ligt in de uitspraak die de rechter gisteren heeft gedaan in het kort geding dat mevrouw Duthler had aangespannen tegen het blad Quote. Eerder nam de VVD reeds afstand van uitspraken van mevrouw Duthler over Quote’, staat in de tweet. Duthler zelf zei in een reactie dat ze liever meer tijd had gekregen om zich te verdedigen. Ze gaat nog in beroep tegen de uitspraak van de rechter.

Premier Rutte zei die dag op zijn wekelijkse persconferentie: “De kwestie is voorgelegd aan de interne integriteitscommissie en dat is in de tijd ingehaald door een rechterlijke uitspraak.”

Aanvankelijk stond Jorritsma pal achter haar partijgenoot, die zich volgens haar ‘gewoon aan de regels had gehouden’. In Trouw zei ze in maart in een interview voor de provinciale verkiezingen: “Bij de VVD meldt iemand het in de fractie als hij of zij een belang heeft, en dat is bijna nooit een rechtstreeks belang. Het is nog nooit echt misgegaan, kan ik je zeggen.” Over de affaire Duthler en de integriteitsregels van de Eerste Kamer zei ze toen: “Ik wil ook dat er betere bescherming komt, want nu raken mensen beschadigd. Daarom ben ik voor een gedragscode met een extern vertrouwenspersoon. Als er een integriteitsprobleem wordt gesuggereerd door een journalist, bespreken we dat nu alleen binnen de fractie. Een extern oordeel is beter.”

Anne-Wil Duthler zou sowieso al niet terugkeren in de Senaat na 27 mei. Dan kiezen alle Statenleden de nieuwe Eerste Kamer. De twaalfkoppige VVD-fractie onder leiding van Jorritsma bestaat straks voor twee derde uit nieuwe senatoren.

Lees ook:

Annemarie Jorritsma kruist de degens met Mei Li Vos: frisse blik versus ervaring in de senaat

Een duo-interview met twee senatoren over integriteit, werken in de senaat en het klimaat.