VS blijven Israël voor miljarden aan wapens leveren
De relatie tussen Jeruzalem en Washington is aan het bekoelen, maar het Israël-beleid van de VS verandert niet wezenlijk.
Geboterd heeft het nooit tussen president Barack Obama en zijn Israëlische collega Benjamin Netanjahoe. De tijd van ouwe-jongens-krentenbrood van George Bush was in 2009 voorgoed voorbij. Al binnen een half jaar hield Obama zijn befaamde toespraak in Caïro om de banden van de VS met de islamitische wereld aan te halen. Heeft dat tot minder steun voor bondgenoot Israël geleid?
De eerste ontmoeting in Washington tussen Obama en Netanjahoe verliep meteen al ijzig. Het was 2010, vlak na de tweede Gaza-oorlog die 1400 levens eiste. Nu staat de teller van 'collateral damage' (nevenschade) van de Hamas-bestrijding op 1900 doden.
Een ingewikkeld figuur
Toenmalig minister van buitenlandse zaken Hillary Clinton omschrijft Netanjahoe in haar memoires als 'een ingewikkelde figuur'. Zij klaagde tegen premier Tony Blair over het sjacheren met de Israëlische regering. Voor een moratorium op de bouw van illegale nederzettingen op de Westoever van negentig dagen had zij 'Bibi' in 2010 een veiligheidspakket van drie miljard dollar geboden. Clinton: "Een smerig zaakje." Het geeft weer hoe gecompliceerd de Amerikanen zelf het geschipper vinden met de verbitterde vijanden - Netanjahoe en de verdeelde Palestijnen.
Sinds 2013 mag haar opvolger John Kerry de kastanjes uit het vuur halen. Zijn inzet voor vrede in Israël en Gaza geeft bijna net zo weinig resultaat als de hare, maar de VS kunnen het conflict niet negeren. Als dank voor zijn semi-permanente inspanningen wordt Kerry door Israëlische media en politici neergezet als een naïeve sukkel.
Protesten
Nadat Hamas vrijdag het 72-urige bestand direct met raketten torpedeerde zou Netanjahoe scherp zijn uitgevallen tegen de Amerikaanse ambassadeur in Tel Aviv: "Lezen jullie me nooit meer de les over Hamas. Ik verwacht volledige Amerikaanse steun voor Israëls offensief in Gaza."
De lijst van landen die protesteren tegen het Israëlische geweld groeit evenredig met het aantal doden. VN-chef Ban Ki-moon spreekt over misdaden, Brazilië over genocide. En wat doet Washington? Diplomatieke fijnproevers menen dat de VS zich harder opstellen dan voorheen.
Kerry zei vorige week ontzet te zijn door het schandelijke bombardement op een VN-school. Nieuw is dat Amerikaanse (Joodse) studenten niet meer automatisch achter Israël staan zoals hun ouders. Er ontstaat ook kritiek op de media die op hun automatische piloot acht Israëlische experts opvoeren tegen elke twee Palestijnse deskundigen. En de regering blijft Netanjahoe bewerken richting een twee-statenoplossing en een 'beter leven voor de Palestijnen'.
Drie miljard per jaar
Maar ondertussen - oorlogsmisdaden of niet - gaan de wapenleveranties door. Nog steeds krijgt Israël jaarlijks drie miljard dollar steun voor defensie van de regering-Obama, meer dan onder Bush. Middenin het Gazaanse bloedbad vroeg Tel Aviv meer wapens, er was namelijk zoveel munitie afgeschoten. En het Congres gaf zojuist 225 miljoen dollar extra, met name voor het raketschild Iron Dome. De conclusie: ook al is de relatie tussen Jeruzalem en Washington aan het bekoelen, tot een wezenlijk ander Israël-beleid in de VS leidt dat nog niet.
Europese Unie blaft tegen Israël - maar niet te hard
Tal van verklaringen heeft de Europese Unie afgelegd over de Gaza-oorlog. In de boodschappen spreekt de EU wel telkens haar ‘sterke veroordeling’ uit over de raketaanvallen van Hamas op Israël. Maar kritiek op Israël verpakt de EU in minder directe termen. Zo ‘betreurt’ ze het hoge aantal doden onder de Gazaanse bevolking, die wekenlang heeft geleden onder ‘onaanvaardbaar geweld’. Tegelijkertijd benadrukt de EU het recht van Israël om zichzelf te verdedigen, al moet het land wel de ‘proportionaliteit’ in het oog houden. Pas als Israël tot twee keer toe een VN-school in Gaza bombardeert, meldt de EU expliciet dat ze dit geweld ‘veroordeelt’. Sommige lidstaten gaan liever een stap verder. Zo beticht bijvoorbeeld de Franse minister van buitenlandse zaken Israël van ‘onverdedigbare slachtpartijen’