Vrouwenquotum dwingt mannen tot uitblinken

Als het echt niet anders kan, moeten Nederlandse bedrijven verplicht worden meer vrouwen in de top aan te stellen, aldus minister Bussemaker. Zo'n vrouwenquotum is meteen ook een mannenquotum in bestuursfuncties. En dat is goed voor mannen. Een mannenquotum zorgt namelijk voor een betere kwaliteit van de mannelijke bestuurders.

De huidige mannelijke bestuurders verschillen in kwaliteit. Er zijn toppers, de negens en tienen, maar er zijn ook bestuurders die het aan kwaliteit ontbreekt, de zesjes. Zij zijn in de gouden tijden opgeklommen, maar blijken in de recessie niet in staat te zijn om hun aanpak te veranderen. Zij houden noodzakelijke ontwikkelingen tegen en leiden het bedrijf richting afgrond.

Dat de meeste matige bestuurders nog op hun plaats zitten, betekent dat er te veel plaats is voor mannen aan de top. Het natuurlijke selectieproces waarin de beste wint, blijkt hier niet te werken. Dat kan ook niet, mensen kiezen onbewust voor iemand die op hen lijkt en voor mensen die geen bedreiging vormen. Een negen kiest een andere negen of liever, een acht. Een tien als collega zal deze persoon niet willen. Ook iemand met aanvullende talenten wordt vaak niet gewaardeerd. Nee, liever iemand met dezelfde kwaliteiten, maar dan net iets minder, dat is wel zo veilig en vertrouwd.

Naar een zeven
Ondertussen daalt het niveau van de mannelijke bestuurders. De zesjes zijn blij. Zij krijgen goed betaald en worden niet bedreigd in hun functie. Zij houden elkaar de hand boven het hoofd. Door de groepsdynamiek en de veiligheid van hun functie is er voor hen geen noodzaak om zich verder te ontwikkelen. Sterker nog, de ontwikkeling van een zes naar een zeven kan een bedreiging vormen.

Een mannenquotum brengt hierin verandering. Met minder plaatsen in de top wordt de selectie strenger. Dit doorbreekt de veilige situatie waarin de zesjes nu zitten. Deze mannen moeten ineens gaan bewijzen dat zij het waard zijn om op hun plaats te blijven.

De medebestuurder die hij steeds biertjes bood in ruil voor zijn functie, is nu ineens een concurrent in plaats van een vriend. Het dwingt de zesjes om zich te ontwikkelen naar een acht of negen, anders raken zij hun baan kwijt aan iemand die wel een negen of tien is.

Ook de negens en tienen zullen zich ontwikkelen. Zij zijn wel zeker van hun baan, maar de groepsdynamiek zal veranderen. Zij zullen andere gesprekstechnieken moeten hanteren, krijgen andere tegenargumenten en inzichten.

Eén leider
De standaardargumentatie die zij met hun mannelijke collega's hanteren zal niet zo maar worden overgenomen. Bij mannen is er namelijk onbewust standaard één leider. Zijn er vrouwen bij, dan kan het onbewuste leiderschap wisselen. De mannen zullen met goed onderbouwde argumenten moeten komen om hun zin te krijgen, hun leiderschap wordt niet meer klakkeloos geaccepteerd.

Een quotum zorgt dus voor betere kwaliteit van mannelijke bestuurders. Dat is goed voor de economie. Een bedrijf dat door de negens en tienen wordt geleid, is financieel stabieler en rendabeler dan een bedrijf dat door zesjes wordt geleid. Hoe rendabeler en stabieler het bedrijf, hoe beter dat is voor de economie.

Dus mannen, omarm het mannenquotum én ga voor die negens en tienen in de besturen.

Niraï Melis: sociologe