Vrede van onderop

Onze reis begint in Jeruzalem. De bevlogen Freeman spreekt over verzoeningsprojecten die uitgaan van het principe dat de vrede van onderop moet komen. Vanuit de samenleving. "In Jeruzalem ligt de sleutel", vertelt hij. De verschillende groepen die in Jeruzalem leven - Joden, Palestijnen en christenen - moeten zelf vrede willen en erin geloven dat het mogelijk is.

Freeman geeft het voorbeeld van het 'Hand in Hand' scholenproject. Kinderen van Palestijnen, Joden en christenen komen samen op de gemengde school. Op deze scholen leren de kinderen naar elkaar te luisteren zonder elkaar meteen aan te vallen.

De school in Jeruzalem draait al vijftien jaar en nu worden de vruchten zichtbaar, vertelt Freeman. Er zijn inmiddels ook verzoeningsscholen buiten Jeruzalem. Dit jaar waren er zelfs wachtlijsten voor inschrijvingen. Want niet alleen de kinderen worden bereikt, maar ook de ouders en hun vrienden. De impact kan dus groot zijn.

Het is een hoopgevend verhaal, maar is het niet utopisch? Freeman en zijn medewerkster Haneen kunnen tal van voorbeelden geven van projecten. Haneen is zelf een Palestijnse en woont in Oost-Jeruzalem, waar de Palestijnen wonen. Zij weet uit eigen ervaring hoe groot de kloof is tussen de Joden en 'haar volk'. Maar ze geeft een voorbeeld van hoe onlangs vijf van haar Joodse vriendinnen van de universiteit naar een traditionele Arabische bruiloft kwamen. Dat was vijf jaar geleden ondenkbaar, vertelt ze.

Is dit niet slechts een mooi verhaal? De Palestijnse Autoriteit (PA) ligt vaak dwars, zoals onlangs nog met het waterzuiveringsproject van het Nederlandse Royal Haskoning. Zolang de PA Israël als bezetter ziet, zal men dit soort samenwerking zien als heulen met de vijand. Ik wil geloven in vrede. Freeman drukt me op het hart om de Nederlandse overheid uit te nodigen met organisaties als de Jerusalem Foundation in gesprek te gaan.