Voor het personeel is zo'n reisje langs de Rijn bepaald geen feest
Rederijen die riviercruises aanbieden gaan lang niet altijd goed met hun personeel om. Werknemers worden onderbetaald en soms uitgebuit, blijkt uit onderzoek dat het platform voor onderzoeksjournalistiek Investico deed voor Trouw en radioprogramma 'Argos'.
Riviercruises zijn populair. Het ooit wat bedaagde ‘reisje langs de Rijn’ is uitgegroeid tot een miljoenenbranche, waarin reders uit onder meer Zwitserland, Duitsland en Nederland actief zijn. De branche bedient zo'n 400.000 toeristen per jaar. Amsterdam geldt als belangrijke bestemming. De ligplaatsen in de hoofdstad zijn in het hoogseizoen volledig volgeboekt.
De cruisebranche opereert internationaal en maakt slim gebruik van de wirwar aan regels in Europa, die voor de personeelsleden slecht uitpakt. Uit het onderzoek blijkt dat veel personeel bijzonder lange werkdagen maakt, tot soms wel zestien uur per dag, vaak zeven dagen per week. De vergoeding die daar tegenoverstaat, blijft achter. Het personeel is meestal niet in dienst van de rederijen, maar van op Cyprus gevestigde uitzendbureaus. Daardoor hoeven rederijen het personeel, vaak uit Oost-Europa of Azië, niet volgens Nederlandse voorwaarden uit te betalen.
Geen prioriteit
De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de rederijen al langer op de korrel, maar slaagt er niet in goed zicht te krijgen op de bedrijfstak. Uit eerder onderzoek bleken al misstanden aan boord van de schepen.
De inspectie maakte gisteren bekend dat het dit jaar voor 492.000 euro aan boetes heeft opgelegd, een gevolg van inspecties in 2017 bij schepen die onder Nederlandse vlag varen. Die boetes zijn opgelegd omdat er vreemdelingen op de schepen werkten zonder de juiste papieren. De inspectie zag ook dat personeel te weinig betaald krijgt en wellicht te veel uren werkt. Voor die overtredingen legt ze mogelijk later nog boetes op.
Controle heeft dit jaar echter geen prioriteit voor de inspectie, terwijl er signalen te over zijn, zegt Ad Hellemons van Aquapol, koepelorganisatie van de Europese waterpolitie. “In een aantal gevallen hebben we het aan boord zeker over uitbuiting en mensenhandel.”
Paspoort inleveren
Opsporing loopt vaak spaak, vanwege een gebrekkige internationale samenwerking, zegt Duitse hoofdrechercheur Hubert Griepe. “Er is maar één persoon met wie ik veel heb samengewerkt bij de Nederlandse Inspectie. Die viel uit, en daarmee was de hele samenwerking weg.” Hij zet zich al elf jaar in tegen de misstanden in de sector, maar zegt ‘niet verder te komen’.
Uit maandenlang onderzoek door Investico en gesprekken met ruim veertig hotel- en horecamedewerkers aan boord ontstaat een beeld van slechte werkomstandigheden en lage lonen. Werkdagen van tien tot twaalf uur zijn geen zeldzaamheid. Vrije dagen krijgen ze nauwelijks.
Daarnaast moet het personeel borg betalen of hun paspoort inleveren. “Een bekend fenomeen in mensenhandelzaken”, zeggen experts. Contracten en loonstrookjes komen zelden overeen met de werkelijke situatie. Overuren, hoewel dagelijks vereist, worden niet vergoed, staat in veel contracten die de krant heeft ingezien.
Lees ook:
Cruiseschip mijdt Nederlands dok
Door onduidelijke wetgeving over buitenlands personeel laten cruiseschepen herstelwerk buiten Nederland uitvoeren. Het bedrijfsleven verwacht een miljard euro schade.
