Vondst 'bewijst' dat Jeruzalem van David was, maar twijfel blijft
Een Israëlische archeoloog beweert dat hij is gestuit op de vesting van de Bijbelse koning David. Zijn vondst is omstreden, want hij heeft duidelijk een agenda.
Het onderzoeksteam rond Eli Shukron weet het nu zeker: de reusachtige stenen stadsversterking die hij in 1995 ontdekte, is niet zo maar een bouwwerk. De burcht bevat een smalle doorgang voor water, die volgens hem precies overeenkomt met een beschrijving in het Bijbelboek Samuel.
Het tweede deel van Samuels geschrift vertelt hoe een jongeman genaamd David het schopte tot vorst van Juda (930-585 voor Christus), een koninkrijk in en nabij het huidige Israël. Overleveringen beschrijven David als een godvruchtig man en rechtvaardige koning. Vroege christelijke bijbelauteurs zien hem zelfs als een voorvader van Jezus en de auteur van de psalmen. Dat hij uiteindelijk Jeruzalem wist te veroveren, kwam volgens Samuel doordat hij de stad binnenglipte door een waterschacht.
Shukron meent nu dat hij die schacht heeft gevonden. Het tijdspad zou kloppen, want collega-onderzoekers stelden onlangs vast dat de citadel in Jeruzalem ongeveer 3800 jaar werd gebouwd - 8 eeuwen voordat David ten tonele verscheen. 'Dit is de citadel van koning David, de Burcht van Sion, het is wat koning David veroverde op de Jebusieten', vertelt Shukron aan de Associated Press. 'De hele locatie komt perfect overeen met de Bijbel.'
Aan kritiek geen gebrek
Echter: andere historici zijn niet overtuigd. Een van Shukrons collega's stapte enkele jaren geleden op, omdat hij vond dat de onderzoeksgroep niet streefde naar objectieve waarheidsvinding. Shukron is wel erg stellig, meent Ronny Reich. Waarom is er in de burcht nauwelijks oud aardewerk gevonden? Dat zou kunnen bewijzen dat de burcht destijds inderdaad in gebruik was. Volgens Shukron is de verklaring trouwens eenvoudig: andere, latere volken hebben het aardewerk meegenomen.
Toch blijft zijn claim schuren. Net als sommige andere nationalistische, joodse en christelijke archeologen is Shukron erop uit om de historische juistheid van de Bijbelverhalen aan te tonen. Verder komt koning David vrijwel alleen voor in het Oude Testament, en dat is niet bedoeld als objectieve historische verslaglegging. Het is dus erg de vraag of zijn methode wel deugt.
Shukrons opgravingswerk wordt gesteund door de Israëlische overheid en gefinancierd door een nationalistische stichting, Elad. Critici verwijten de onderzoekers verder dat ze alleen zoeken naar bewijs van Joods leven, terwijl het gebied niet alleen maar van Joden is geweest. Shukron zou wel erg makkelijk voorbijgaan aan overblijfselen van Romeinen, Byzantijnen, moslims en andere volken.
De geur van kolonisatie
Die sterke focus heeft niet alleen wetenschappelijke gevolgen. Israël en stichting Elad gebruiken Shukrons vondsten ook als bewijs voor Joodse landclaims. Rond de opgravingslocatie verrees de afgelopen jaren een archeologisch park, dat jaarlijks een half miljoen toeristen trekt. Bezoekers worden gewezen op de Joodse wortels en het bijbelse gehalte van de locatie.
Elad gebruikt de inkomsten om het Arabische gedeelte van Jeruzalem te 'heroveren': ze plaatst Joodse gezinnen onder bewaking in het oosten van de stad. Zo wil ze het moeilijker maken voor Palestijnen om Jeruzalem op te eisen als Palestijnse hoofdstad. 'Dit gebied is drieduizend jaar groen geweest', stelde burgemeester Nir Barkat vijf jaar geleden al in de New York Times. 'Nu staan er honderden illegale gebouwen. We gaan er weer een park van maken.'
