Vluchtelingstudent krijgt zetje in de rug met apart introductiejaar
Eerder zijn ze op veel plaatsen afgeschaft, maar de aanwas van hogeropgeleide vluchtelingen zorgt nu voor een comeback. Steeds meer hogescholen en universiteiten komen met een apart introductiejaar voor deze groep. De reguliere, voor elke migrant verplichte, inburgeringscursus is niet genoeg om hen goed voor te bereiden op het hoger onderwijs in Nederland.
Zo gaat bijvoorbeeld Fontys Hogescholen voor Zuid-Nederland in september beginnen met een zogenoemd 'pre-bachelor' jaar voor hogeropgeleide vluchtelingen. Ook de Hogeschool Arnhem Nijmegen (Han), Saxion (regio Deventer) en InHolland (Noord- en Zuid-Holland) plannen een vooropleiding speciaal voor de nieuwkomers.
De inburgeringscursussen zijn gericht op het leren van de Nederlandse taal tot een basisniveau. Dat voldoet niet altijd om de lessen op een hbo of universiteit te kunnen volgen. En al is het Nederlands wel op orde, dan nog blijken er veel meer achterstanden weg te werken dan alleen de taal. In de schakelklassen krijgen de leerlingen ook gewone vakken als wiskunde, economie, Engels. Projectleider Tineke Janssen van Fontys: "De kennis op die terreinen is soms te laag."
Daarnaast leren vluchtelingen meer over samenwerken in projectgroepjes en het maken van presentaties. Janssen: "Aan deze studievaardigheden ontbreekt het hen vaak. Ook meer ICT-vaardigheden zijn soms nodig."
Ouders
De studiekeuze zelf wordt in de landen van herkomst vaker dan bij Nederlandse studenten bepaald door de ouders, ziet Janssen. "Dat is traditie, jij moet tandarts worden, of advocaat, dat wordt door de familie bepaald. Maar dat is niet altijd mogelijk gezien hun vooropleiding en dus moeten er alternatieven komen. We leren hun hier open te staan voor andere studies, oude beelden over wie ze willen worden los te laten en zich breder te oriënteren."
De hogescholen en universiteiten werken samen met de Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF. De stichting begeleidt vluchtelingen bij hun studie in het hoger onderwijs en het vinden van een baan, vertelt Albert de Voogd, hoofd studentenbegeleiding bij het UAF. "Veel vluchtelingen hebben een diploma behaald in het land van herkomst en zijn daar al aan het werk geweest, maar dat diploma is hier niet altijd erkend. Ze moeten dus terug naar de universiteit."
Hoogopgeleide Syriërs
Een aantal hoger-onderwijsinstellingen heeft al ervaring met taal-schakeltrajecten, zoals de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en de Vrije Universiteit (VU). De Universiteit van Amsterdam startte er dit studiejaar mee.
Het UAF begeleidt op dit moment ongeveer 1500 vluchtelingen die zich voorbereiden op een studie in het hoger onderwijs ('voorbereiders') en ongeveer 1000 vluchtelingen die bezig zijn met een studie. De Voogd schat dat dit ongeveer een derde is van het totale aantal vluchteling-studenten in Nederland. Het aantal aanvragen voor begeleiding zal naar verwachting groeien de komende drie jaar, zegt het UAF. "Op basis van de aantallen vluchtelingen sinds de zomer van 2015 en het opleidingsniveau van de nieuwe instroom, met veel hogeropgeleide Syriërs, verwachten we een verdubbeling tot verdrievoudiging van het aantal vluchtelingstudenten", meldt De Voogd.
