Vluchteling 'tige wolkom'

Roze geraniums in een hanging basket, opgebonden vitrage voor de ramen. Zo'n poppig huisje is het, waar er zo veel van zijn in de Friese dorpen en steden. "Even poetsen, hooguit een beetje sausen, dan kunnen ze erin", taxeert initiatiefnemer Aad van den Burg, terwijl hij naar binnen kijkt. "En daar verderop is een speeltuin. Lekker dichtbij voor de kinderen", lacht hij.

Jorwert begon. Daar woont sinds afgelopen voorjaar een Syrisch gezin met acht kinderen in het oude dorpshuis. En in Wiuwert kocht de kerk een leegstaande woning - de Syrische bewoner verwacht na de zomer zijn vrouw en kinderen. En toen dacht Easterlittens: dat kunnen wij ook.

Anderhalve ton moet het pand kosten, de mondelinge overeenkomst is gesloten. De initiatiefnemers verspreidden een oproep onder de 450 bewoners om voor minstens vijfhonderd euro een aandeel te kopen in het Hûs fan de Wrâld, zoals ze het noemen, het Huis van de Wereld. "We hebben liever honderd aandeelhouders die minder geven dan drie die het hele bedrag ophoesten", zegt Van den Burg. "Als mensen bijdragen, voelen ze zich ook betrokken. En dat willen we. Dat het écht van het dorp is."

Wie er komt wonen, is aan het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, het Coa. Maar de voortrekkers hopen op een gezin. "Dat integreert makkelijker", zegt Janneke Bijlsma. "Een gezin wordt vanzelf wel opgenomen in de gemeenschap.''

Een winkel heeft Easterlittens niet, wel een basisschool en een grote voetbalvereniging met een streekfunctie. Twee jaar terug werd de sporthal uitgebreid, vertelt Van den Burg. Veel dorpelingen hielpen mee. "Die voldoening, dat je iets met zijn allen doet, dat geeft een enorme energie."

Bijlsma: "De dorpen zijn hier goed georganiseerd, het is niet moeilijk om samen iets voor elkaar te krijgen. Zulke gezamenlijke projecten zijn de lijm voor het dorp."

Op de facebookpagina reageert een enkeling kritisch: je weet niet wie je in je dorp krijgt. Snapt Bijlsma wel. "Maar met 'gewone' kopers moet je ook maar afwachten wie er komt. Het overgrote deel is positief."

Ineens honderden mensen erbij, zoals in Oranje, dát wekt weerstand. Maar een gezin? In Winsum, even verderop, kwam jaren geleden een gezin wonen uit voormalig Joegoslavië. Vader, moeder en kinderen spreken nu vloeiend Nederlands én Fries. "Die man scheidsrechtert hier bij de club", lacht Van den Burg. "Als elk dorp in Nederland nou één gezin opvangt, dan ís er helemaal geen probleem."

Friesland heeft een geschiedenis met nieuwkomers. Aan het begin van de eeuw begon er het protest tegen de toenmalige Vreemdelingenwet - de actie ging het hele land door. En eind juni kwamen dertig Friese PvdA'ers in opstand tegen de partijleiding, toen die een oproep om het kinderpardon te verruimen negeerde. Van den Burg: "Voor een Fries is het: tot hier en niet verder."

"Dit is maar een klein druppeltje op de gloeiende plaat", vervolgt hij. "Maar wat zou het mooi zijn als het uitgroeide tot een grote olievlek. Ons dorp ligt op een kruising van waterwegen. Hier kwam in de geschiedenis iedereen bij elkaar. Een grienmank fan kleuren, noemen wij dat: een mengelmoes van kleuren - dat zijn we van nature. Nu kunnen we laten zien dat het nog steeds opgaat."

undefined