Vindt de Beierse politie dat er gevaar dreigt, dan is het gedaan met de privacy
De wet die de politie veel meer bevoegdheden geeft bij dreiging van gevaar, brengt tienduizenden Beiers op de been. Want wanneer dreigt er gevaar?
Beieren heeft een wet aangenomen die de bevoegdheden van de politie verregaand verruimt. Die mag nu ook bij een loutere dreiging van gevaar ingrijpen in de privésfeer van burgers en brieven lezen en computers doorzoeken. De nieuwe wet - PAG genoemd, naar Polizeiaufgabengesetz - brengt tienduizenden demonstranten op de been. Volgens critici beweegt Beieren zich in de richting van een politiestaat.
De wet komt van de conservatieve christen-democratische partij CSU, die in de zuidelijke deelstaat een absolute meerderheid heeft. Ze rust agenten uit met zwaardere wapens en bodycams en maakt het mogelijk om 'intelligente videobewaking', met gezichtsherkenning, vaker in te zetten. En agenten mogen de internetcloud van personen doorzoeken.
Vorig jaar werd al de preventieve hechtenis verruimd van veertien dagen naar drie maanden, en die mag bovendien een onbeperkt aantal keer worden verlengd.
Veel te rekbaar
Omstreden is vooral dat de politie meer vrijheid krijgt om preventief op te treden. Volgens de critici is dreiging van gevaar een veel te vaag en rekbaar begrip. Tot nu toe moest er een concreet gevaar zijn. Om uit te leggen waarom de verruiming nodig is, geeft het Beierse ministerie van binnenlandse zaken het voorbeeld van een in zijn eer gekwetste echtgenoot, die het voornemen heeft geuit zijn vrouw te doden. "De politie mag maatregelen treffen om het dreigende gevaar af te wenden."
Op Hemelvaartsdag togen meer dan 30.000 demonstranten naar München. Zulk massaal protest komt in Beieren zelden voor. Erachter staat een breed verbond van negentig organisaties onder de leus 'no PAG'.
De Beierse minister van binnenlandse zaken Joachim Herrmann (CSU) verwijt hen leugenpropaganda te bedrijven door de reikwijdte van de nieuwe wet te overdrijven. CSU-leider Markus Söder beloofde dat er een commissie komt om de wet te begeleiden en de rechtstatelijkheid te garanderen.
Minachting
Het Duitse grondwettelijke hof bepaalde in april 2016 dat alle Duitse deelstaten hun politiewetten moeten actualiseren in de strijd tegen terrorisme. Ook het hof repte van dreiging van gevaar en daar beroept de CSU zich nu op. Maar volgens de critici rukt de CSU het begrip uit zijn verband en misbruikt het dit om de politie bevoegdheden te geven, die tot nu toe alleen geheime diensten hadden, aldus commentator Heribert Prantl in de Süddeutsche Zeitung. Dat getuigt van minachting voor het gerechtshof, vindt hij.
De Beierse oppositie is faliekant tegen. De SPD noemt de wet een uitdrukking van een grenzeloos wantrouwen van de CSU-deelstaatregering tegenover de Beierse bevolking. De Groenen en liberale FDP kondigen aan naar het grondwettelijk hof te stappen om de wet alsnog te torpederen. Zelfs agenten zijn tegen de wet. Vicevoorzitter van politievakbond GdP Jörg Radek zei in de pers dat de wet wantrouwen zaait tegen de staat en niet past bij een politie die dicht bij de burger wil zijn.
Lees ook: Waarom verliest Engeland als enige het vertrouwen in de politie?
In sommige landen is het oom agent, in andere landen een geduchte diender. Het vertrouwen in de politie verschilt per land, ontdekte criminoloog Dorian Schaap.
