Vers asfalt en gave polders

De verbeterde snelweg ziet er vanaf de zijlijn imposant uit. Voor de fietser zijn er opeens nieuwe mogelijkheden.

HARO HIELKEMA

Jaren achtereen stond de brug over de Oude Rijn bij Leiderdorp en Zoeterwoude aan de top van de filemeldingen in Nederland. Vrijwel dagelijks was het raak. Die media-aandacht was een twijfelachtige eer, maar sinds 1 april is het file-knooppunt van de hitlijst verdwenen. De brug die sinds 1958 de vaarweg overspant, is vervangen door een aquaduct en na verbreding van de A4 komt er zelfs nog een tweede tunnelbak onder de Oude Rijn. Het verkeer hoeft niet langer stil te staan. En omwonenden slapen al opgelucht met open raam.

Een fietsroute voert langs alle punten waar de verbreding van de A4 zichtbaar is én door het fraaie Groene Hart en aangrenzende recreatiegebieden. Een tocht met twee gezichten.

Waar kun je beter beginnen dan in het Informatiecentrum A4? Hier wordt de geschiedenis van het gebied uitgebeeld, met de plannen die al zijn uitgevoerd en een overzicht wat er in de komende jaren nog staat te gebeuren. Want het duurt nog tot 2014 voordat het tweede aquaduct gebouwd is en de overige werkzaamheden gereed zijn. De planvorming voor het gebied overstijgt de huis-, tuin- en keukenproblematiek van een wegverbreding verre. Die heeft niet alleen grote invloed op de wegen, maar ook op het wonen, het water en het werken.

Ingewikkeld misschien, maar op je fietsje zie je langzamerhand de lijn in het verhaal. Dat is al meteen het geval als er een TGV door het landschap spurt en de polderbodem inschiet. De aanleg van die snelle spoorlijn heeft jarenlang geduurd, maar nog steeds kijkt men ervan op als er zo'n donkerrood gevaar voorbij zoeft.

Als overspanning van spoor- en snelweg is een 'botonde' van enkele honderden meters aangelegd. En voor de aan- en afvoer van het lokale en regionale verkeer zijn er nog enkele ordinaire rotondes gekomen. Aan weerszijden van de A4 zijn benzinestations gekomen. Ook liggen er nu langs de snelweg parallelwegen. Een complex met kantoren en woonwinkels fungeert over een lengte van 850 meter tevens als geluidswal tegen het verkeerslawaai. Er wordt een viaduct gebouwd om fietsers en wandelaars de snelweg te laten oversteken naar de polder. Daar is een park ontwikkeld waar plaats is voor de skeeler- en ijsbaan, de scouting en de kanoclub, en waar de jachthaven in een nieuw jasje is gestoken. Hier komen straks windmolens die elders moeten wijken.

Dan naderen we de onderdoorgang van de Oude Rijn, waarvoor het verkeer op de snelweg in een open tunnelbak wordt geleid. Op 3 maart gebeurde dat voor het verkeer richting Rotterdam, op 31 maart voor het verkeer richting Amsterdam. Dat was een historisch moment, want sindsdien worden Leiderdorp en Zoeterwoude niet meer op de radio genoemd. Het verkeer op misschien wel de drukste autoweg van Nederland wordt niet meer stilgezet voor een opklapbare brug voor vrachtschepen op de Oude Rijn. Het eeuwige kedeng-kedeng van het vrachtverkeer overstemt niet langer het psalmgezang in de voormalige Doleantiekerk. Fietsers en voetgangers hoeven niet meer een trap van 38 treden op- en af, maar steken nu de Rijn over via een splinternieuwe ophaalbrug.

Infoborden vertellen het verhaal van de mega-operatie. Bij het aquaduct staan borden met foto's van 'gewone' Leiderdorpers die nu nog door de hooggelegen snelweg van elkaar gescheiden zijn. Op die plaats komt straks een parkachtig plein of pleinachtig park, met een aanlegplaats voor de boot van Sinterklaas, bankjes en speelweides en een veld voor jeu de boules. Ten zuiden van de Rijn wordt al even hard gewerkt. Daar is de nieuwe woonwijk Roomburg verrezen en telt de snelweg ook 2 maal 3 rijstroken. De fietsroute verlaat het gewoel, koerst door het prachtige polderpark Cronesteyn en volgt de Vliet die door de Romeinen als Gracht van Corbulo is gegraven. Er loopt een rustiek weggetje langs, met imposante boerderijen. Je verwondert je erover dat het gave poldergebied in alle bouwwoede de dans is ontsprongen. Bij recreatiegebied Vlietland keren we om en rijden via Zoeterwoude-Dorp en -Rijndijk (over het beeldschone Molenpad) terug naar het epicentrum van de A4-werkzaamheden. We nemen weer de ophaalbrug over de Rijn naar Leiderdorp, fietsen en lopen langs het gebied waar straks de tweede tunnelbak komt en verlaten het dorp via de splinternieuwe wijk 't Heerlijk Recht. De laatste kilometers zijn een traktatie in polderland: over de smalle Ruigekade en langs een paar kranige molens. Aan de horizon raast het autoverkeer.

Route
De A4-fietsroute (29 km lang, drie plaatsen om in te korten) begint en eindigt bij het Informatiepunt A4, vlak langs de snelweg bij afslag 6 Hoogmade-Leiderdorp. Daar is de routebeschrijving gratis verkrijgbaar. De tocht is niet gemarkeerd. Het informatiecentrum (Bospolder 11, Leiderdorp, tel. 071-5424054, informatiecentrumA4@rws.nl) is open op dinsdag, woensdag en donderdag van 13.00-16.30 uur en op de eerste zaterdag van de maand van 12.00 tot 16.00 uur. Parkeren is gratis. Meer informatie via www.rvs.nl/A4.

meer fietstochten en wandelingen op trouw.nl/natuurtochten

Weerzien
Waarom niet eens het grootste verkeersprobleem van Nederland met andere ogen bekijken, bijvoorbeeld op de fiets? Dan zie je waarom er zo vaak files stonden, wat er aan gedaan wordt en welk perspectief er aan de omwonenden wordt geboden. Eindelijk zullen twee woonwijken die meer dan vijftig jaar van elkaar gescheiden waren door een hoge snelweg elkaar weer zien.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden