‘Verplicht psychologisch onderzoek voor zedendelinquenten’
Al meer dan 200.000 mensen zetten vandaag hun handtekening onder een petitie voor een onderzoek naar het ‘falend rechtssysteem’ in de zaak van Michael P., verdachte van de moord op Anne Faber. Hoe kon hij voortijdig vrijkomen na een dubbele verkrachting, afpersingen en verboden wapenbezit?
“Het volk is boos en zit vol afschuw.” Zo luidt de tekst van de petitie die een anonieme moeder van drie dochters vandaag begon na de dood van Anne Faber. Ze eist een onderzoek naar het ‘falend rechtssysteem in de zaak van Michael P.’, verdachte van moord op de 25-jarige vrouw die twee weken geleden tijdens een fietstocht verdween. Haar lichaam werd donderdag gevonden in Zeewolde.
De dood van Faber maakt veel woede los. Michael P., die is opgepakt als verdachte, werd in 2010 veroordeeld voor een gewelddadige verkrachting van twee minderjarige meisjes. Hij weigerde toen mee te werken aan psychiatrisch onderzoek, waardoor de rechter hem geen tbs oplegde maar een celstraf van twaalf jaar. Na negen jaar kwam hij in aanmerking voor de gebruikelijke strafvermindering. Het laatste deel van zijn straf bracht hij door in de psychiatrische kliniek Aventurijn, die hij ter voorbereiding op zijn terugkeer in de maatschappij geregeld mocht verlaten.
Hoe kon P. zo snel weer vrij rondlopen na veroordeling voor een dubbele verkrachting, afpersingen en verboden wapenbezit? Stefan Bogaerts, hoogleraar forensische psychologie aan de Universiteit Tilburg, begrijpt de woede en het gevoel van onrecht dat de zaak bij veel Nederlanders oproept. Van een ‘falend rechtssysteem’ is echter geen sprake, zegt hij. “Als een psychiatrisch rapport ontbreekt, oordeelt de rechter naar eer en geweten op basis van de informatie die wel tot zijn beschikking staat. Dan is de besluitvorming over al dan niet toerekeningsvatbaarheid is veel lastiger. Achteraf zeggen we allemaal: deze man had toch tbs moeten krijgen? Achteraf gezien wel, ja. Maar een rechter is er niet voor opgeleid om dat te zien.”
Psychologisch onderzoek
Wat wel wringt, is dat zedendelinquenten niet verplicht zijn om aan psychologisch onderzoek mee te doen. “Vier op de tien verdachten weigert dit. Daardoor belanden veel mensen in de gevangenis, terwijl ze meer baat zouden hebben bij een tbs-behandeling.” Wat Bogaerts betreft moeten alle zedendelinquenten verplicht meedoen aan zo’n onderzoek. “Zo lang iemand niet meewerkt, zou hij ook niet vrijgelaten moeten kunnen worden. Dat is mijn persoonlijke mening als hoogleraar.”
Minister Blok (Veiligheid en Justitie) heeft de inspectie veiligheid en justitie en de inspectie gezondheidszorg en jeugd inmiddels gevraagd onderzoek te doen naar de psychiatrische kliniek Aventurijn waar P. verbleef. De kliniek start zelf ook een onderzoek. “Verdriet en ongeloof zijn breed voelbaar in de samenleving”, schrijft de instelling in een verklaring op de website. “Met de vondst van haar lichaam zijn heel veel vragen nog niet beantwoord. De vraag 'hoe heeft dit kunnen gebeuren' leeft enorm bij iedereen. Terecht. Ook bij Aventurijn.”
Lees ook: Waarom legt de rechter soms wel en soms geen tbs op?
Lees ook: Lichaam vermiste Anne Faber gevonden
