Veroordeelde bevrijders: 'We waren op vakantie'

Ze zijn met z'n vijven aangehouden. Twee Nederlanders en drie Denen. Op heterdaad betrapt bij een nertsenfokkerij. Mark Kulsdom en Robert Molenaar zijn door de Deense rechter veroordeeld tot tien maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Bovendien mogen ze vijf jaar niet in Scandinavië komen. De drie Denen zijn voorlopig op vrije voeten gesteld. Tegen hen loopt een gerechtelijk onderzoek. Om te voorkomen dat de twee Nederlanders het land zouden verlaten, zijn zij meteen veroordeeld.

Kulsdom: ,,Met onze Deense vrienden gingen we gewoon even kijken bij die farm. Inspecteren of de dieren wel goed verzorgd werden en of er geen gewonde dieren waren. Misstanden zouden we dan aan de dierenbescherming kunnen doorgeven.''

Bij hun arrestatie -midden in de nacht- hadden de vijf walkietalkies bij zich. Ook tangen en mijnwerkerslampen. En ze droegen handschoenen. Desondanks houden Kulsdom en Molenaar vast aan hun onschuld: ,,Wij waren op vakantie.''

Vorig jaar eiste het Deense Dieren Bevrijdingsfront de verantwoordelijkheid op voor diverse acties tegen slagerijen, bontwinkels en nertsenfokkerijen. Hierbij werden meer dan tienduizend nertsen vrijgelaten.

In een klein, oververhit onvangstkamertje met een bed en stoelen in de gevangenis van Kopenhagen mogen de Nederlanders praten, maar niet worden gefotografeerd. Molenaar legt uit: ,,De nertsen zitten in een kleine kooi, ze mogen zeven maanden leven en dan worden ze in een kleine doos vergast. Wij voeren oppositie tegen de bontindustrie, maar ook tegen de bio-industrie waar kippen, varkens en koeien uitgebuit worden. Dieren horen ook niet in het circus, de dierentuin, het laboratorium of in de huiskamer. Wij noemen ons zelf dierenrechtenactivisten. Omdat dieren niet voor zichzelf kunnen opkomen, doen wij dat.''

Verontschuldigend geeft Kulsdom toe dat zijn vriendin een kat heeft. ,,Die was er al toen ik kwam. Maar de leren bank is het huis uit en mijn vriendin heb ik overgehaald vegetariër te worden.'' Ook de ouders, broer en zus van Molenaar zijn overgehaald.

Molenaar: ,,Aardig dat je Nederlandse koekjes hebt meegenomen, maar we kunnen ze niet eten. Er zit weipoeder in. Wij zijn veganist en weigeren elk dierlijk voedsel, ook bijvoorbeeld melk, eieren en boter. Veganist zijn is moreel gezien het rechtvaardigste en het gezondste. Als ik vlees eet, eet ik een stukje lichaam van een dier. Bovendien heeft dat dier ook nog een slecht leven gehad.''

Kulsdom: ,,Maar ook al heeft het dier een goed leven gehad, blijft het onaanvaardbaar dat er zoveel dieren moeten worden geslacht. Bovendien, als het zo natuurlijk is voor de mens om vlees te eten, waarom eten ze het dan niet rauw?''

De gevangenismaaltijden worden vaak overgeslagen. ,,Die spoelen we door de wc.'' Kulsdom en Molenaar zijn niet alleen veganisten, zij zijn four times vegan straight edge. ,,Dat betekent niet roken, niet drinken, geen drugs en geen losse seks.''

De hoge gevangenisstraffen kwamen onverwacht. Ook de reacties in de Deense media vonden de twee 'heftiger' dan in Nederland. Molenaar: ,,Als er hier een bushokje wordt vernield, komt dat al op tv. De reacties zijn hier ook zo sterk omdat er grote economische belangen op het spel staan'', zegt hij fel. ,,In Denemarken zijn er zo'n 2000 fokkerijen met 8 à 10 miljoen nertsen.'' Daarna terughoudend: ,,Niet dat wij iets met die bevrijdingsacties te maken hebben.''

Het moet de activisten dan zeker een gruwel zijn dat in de Scandinavische landen veel mensen bontjassen dragen? ,,Dat hebben we niet gezien, want we zijn nog niet buiten geweest deze winter'', grapt Kulsdom. Molenaar: ,,Hier hangen de varkenskoppen nog gewoon in de slagerswinkel, dat kan in Nederland niet meer.''

Na de bevrijdingsacties zorgden tv-beelden van dode en verzwakte nertsen die teruggebracht werden naar de fokkerij voor onbegrip bij veel Denen. Kulsdom: ,,Maar ze gaan in de nertsenfokkerij ook dood.'' Molenaar: ,,De zwakkeren worden weer gevangen door de fokkers, maar de sterkeren overleven en zoeken hun eigen territorium.''

Het aantal nertsen in de Deense natuur 'vrijgelaten, maar ook zelf ontsnapt' neemt sterk toe. Volgens sommige Deense deskundigen is dit een ongewenste 'faunaverontreiniging' en een ecologische ramp. Molenaar: ,,Grappig dat ze dit beweren. De mens is zelf de grootste ecologische ramp. Een nerts eet vis, muizen en af en toe een konijn. Ontsnapt uit de hel van een nertsenfokkerij, blijken ze zich uitstekend te kunnen redden in het wild. Er is geen bewijs voor, dat nertsen een ecologische ramp veroorzaken.''

,,Bij veel mensen ontbreekt de wil tot handelen. Iedereen ziet en weet wat er gebeurt in de bio-industrie, maar legt het naast zich neer. Ik wil leven in harmonie. Een goed mens zijn in harmonie met andere mensen en met de natuur.'' Kulsdom onderbreekt: ,,Nou ja, een goed mens te zijn, dat is niet het doel.'' ,,Wel een beetje hoor'', zegt Molenaar. ,,Ik wil naar rechtvaardigheid streven. Een goed mens, dat klinkt wel mooi, toch.''

Kulsdom: ,,Wij zijn gewoon twee jongens, onderdeel van een internationale beweging in de strijd tegen het kapitalisme. Wij hebben onze deelstrijd gekozen. De bio-industrie is niet meer van deze tijd. Ik vergelijk het met slavernij. Ooit kon dat, nu absoluut niet meer. Zo zal het ook gaan met het consumeren van dieren. Dat wordt not done.''

Bij goed gedrag zullen de twee al in maart worden vrijgelaten. In dit huis van bewaring zit ook een andere Nederlander. Hij is veroordeeld tot acht jaar voor het smokkelen van drugs. ,,Dom hoor'', zegt Molenaar, ,,anderen vergiftigen met cocaïne om er zelf rijk van te worden.''

Wat is het oordeel van de andere gevangenen over hun acties? ,,De bankovervallers vinden de intentie van onze actie goed.'' En de moordenaars? ,,Ach, dat zijn ook maar gewone jongens.'' Maar zonder respect voor het leven. ,,Dat is waar, om die reden voel ik toch altijd een zekere afstand tot hen'', besluit Molenaar.