Vergelijkingssites zijn een leuk, maar er zit een addertje onder het gras: hun afhankelijkheid.
Uit het onderzoek 'De multichannelende consument' van de Erasmus Universiteit en Marketresponse blijkt dat consumenten steeds vaker internet gebruiken als aankoopkanaal, maar vooral als oriëntatie bijvoorbeeld via vergelijkingssites. Bijna 70% van alle Nederlandse consumenten gebruikt vergelijkingssites, terwijl een kleine 40% ook daadwerkelijk iets aankoopt op basis van de site. De transparante prijzen maken het steeds belangrijker een weloverwogen keuze te maken, maar ook kunnen slimmeriken de prijzen van internet gebruiken in de onderhandelingen met winkeliers. Vooral bij witgoed en audio-visuele apparatuur werkt dat in bepaalde winkels uitstekend. De bekendste 'vergelijkingssite-ontwerper' is internetondernemer Ben Woldring (www.benwoldering.com) die een helder overzicht biedt van beltarieven, internetabonnementen en energieprijzen. Miep Kniep (www.miepkniep.nl) zoekt de laagste prijs voor nagenoeg elk product. Je kunt ook samen 'kniepen' door met anderen spullen te kopen en zo korting te bedingen. Koopwijzer en consumerdesk geven vergelijkingen van allerlei soorten producten, waarbij consumerdesk het meest uitgebreid is. Panelwizard (www.panelwizard.nl) vergelijkt de prijzen van een mandje A-merken bij zes supermarkten en vier drogisterijen, bij Independer (www.depender.nl) zijn dat financiële producten als leningen, ziekenfondsen en hypotheken.
Na het invullen van een formulier volgt een onafhankelijk advies. Een positief oordeel van de Consumentenbond kreeg www.kijkenvergelijk.nl. Deze site, waarbij vooral verzekeringen onder de loep worden genomen, kan onafhankelijk van commerciële partijen opereren omdat de klant voor het advies moet betalen. Ook www.mrfinch.nl (verzekeringen en hypotheken) zegt onafhankelijk te zijn, omdat ze een vergoeding ontvangen voor iedere aangevraagde offerte. Voor reizen is er ook een eindeloze hoeveelheid vergelijkingssites variërend van de anwb (www.anwb.nl) tot www.wegolo.nl en van www.travelprice.be tot www.vliegtarieven.nl. Als deze sites zo onafhankelijk zijn als ze beweren te zijn, waarmee verdienen ze dan hun geld? De meeste inkomsten komen uit reclamebuttons. Sommige verdienen geld met transacties die via de site worden gedaan. Bij weer andere, zoals Independer, betalen de (financiële) instellingen een vaste vergoeding aan de eigenaren van de site. De meeste kans op onafhankelijkheid bij financiële sites ontstaat als u zelf voor een advies moet betalen (zie Kijkenvergelijk). Dat de onafhankelijkheid van de vergelijkingssites nog veel te wensen overlaten, bleek onlangs uit een onderzoek van de Dienst uitvoering en toezicht Energie (DTE). Van de 13 onderzochte sites die energieprijzen vergeleken, bleken er slechts 5 gebruik te maken van onafhankelijke gegevens en geen enkele site was volledig. Ook bleken niet alle sites de juiste tarieven te hanteren en werden vaak geen correcte berekeningen gemaakt omdat de kortingen niet werden meegenomen. De sites die gebruik maakten van onafhankelijke gegevens waren: energieprijzen, energiebond, eigenhuis, gaslicht en energievergelijken. Vergelijkingssites zijn onmisbaar, maar helemaal blind varen op onafhankelijkheid en een correcte berekening van de prijzen is helaas nog niet mogelijk.
