Van der Laan moet vergunning intocht sint herzien

Zwarte Pieten tijdens de Sinterklaasintocht vorig jaar. Beeld AP
Zwarte Pieten tijdens de Sinterklaasintocht vorig jaar.Beeld AP

De Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan moet de vergunning voor de Sinterklaasintocht van vorig jaar opnieuw bekijken. Dat is het oordeel van de bestuursrechter in Amsterdam. Volgens de bestuursrechter leidt Zwarte Piet inderdaad tot een negatieve stereotypering van de zwarte mens.

Redactie Internet

De burgemeester heeft bij het verstrekken van de vergunning niet alle belangen afgewogen, zo oordeelde de rechter donderdag. Hij moet binnen zes weken een nieuw besluit moet nemen over het verlenen van een vergunning voor de Sinterklaasintocht.

Bij het besluit baseert de rechter zich op een recente uitspraak van het College voor de Rechten van de Mens en een onderzoek van de gemeente Amsterdam. Daaruit bleek dat veel zwarte Amsterdammers zich gediscrimineerd voelen door Zwarte Piet en dat veel mensen het zich kunnen voorstellen.

Volgens de bestuursrechter maakt de intocht met daarin een belangrijke rol voor Zwarte Piet een inbreuk op het privéleven van zwarte mensen. Dat had de burgemeester moeten meewegen toen hij de vergunning verstrekte.

'Rechtbank draait Zwarte Piet de nek om'
'De rechter heeft op juridisch vakkundige wijze Zwarte Piet de nek omgedraaid." Dat zei juridisch adviseur Frank King donderdag namens de bezwaarmakers na de uitspraak over de Sinterklaasintocht in Amsterdam. "De rechtbank en ook wij hebben geschiedenis geschreven."

King meent dat het vonnis het begin is van een 'essentiële verandering in onze samenleving'. Hoewel de uitspraak alleen betrekking heeft op de intocht in Amsterdam, moet volgens hem ook de rest van het land rekening houden met het oordeel. "De argumenten van de rechter spreken voor zich, die kan hij (burgemeester Van der Laan, red.) niet aan de kant zetten." De burgemeester moet volgens hem gaan praten met de zwarte mensen. "Zij zullen nooit zeggen dat ze Zwarte Piet wel goed vinden zoals hij is."

Gemeente: uitspraak zorgvuldig bestuderen
Amsterdam gaat de uitspraak van de bestuursrechter over vergunningverlening voor de Sinterklaasintocht in de hoofdstad zorgvuldig bestuderen, liet de gemeente in een eerste reactie weten. "De rechter zegt hiermee: gezien de gevoeligheid vraag ik u, de burgemeester, zorgvuldig de vergunning te toetsen aan artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens", aldus de gemeente. Dat artikel gaat over de eerbiediging van het privéleven. Volgens de rechter maakt het fenomeen Zwarte Piet hier inbreuk op bij de zwarte Amsterdammers.

Burgemeester Eberhard van der Laan beraadt zich op de mogelijkheid om in beroep te gaan bij de Raad van State.

Hoe zat het ook alweer?
Het leek eerst vooral een Amsterdamse kwestie: begin oktober maken 21 mensen bezwaar tegen de intocht van Sinterklaas en zijn Zwarte Pieten in de hoofdstad. Maar binnen de kortste keren is het een landelijke en zelfs internationale discussie: mensenrechtenonderzoeker Verene Shepherd, verbonden aan de Verenigde Naties, noemt een feest met Zwarte Pieten een 'terugkeer naar de slavernij'. Een petitie op Facebook vóór Zwarte Piet (de 'Pietitie') krijgt intussen twee miljoen likes. Amsterdam besluit 'krompraat, kroeshaar, dikke lippen, oorringen' te mijden, maar de intocht gaat door, mét Zwarte Pieten.

In mei togen enkele tegenstanders opnieuw naar de rechter. Onder hen Perez Jong Loy. "De figuur van Zwarte Piet moet verdwijnen", stelt hij namens de tegenstanders. "Die zorgt ervoor dat blanke kinderen met de paplepel een superioriteitsgevoel ingegoten krijgen."

Volgens de gemeente kan burgemeester Eberhard van der Laan alleen een evenementenvergunning weigeren als de openbare orde of veiligheid in het geding zijn. De discussie zou dan volgens de stad niet op het bureau van de burgemeester moeten worden gevoerd, maar in de maatschappij. Van der Laan is overigens met bezwaarmakers in gesprek over de invulling van de komende intocht.

Racisme in Nederland
De uitspraak komt in een week waarin de discussie over racisme en Zwarte Piet weer volledig is opgelaaid. Dinsdag verstoorde een groep van zo'n 20 demonstranten de toespraak van vicepremier en minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher tijdens de nationale herdenking van het slavernijverleden in het Oosterpark in Amsterdam. Net op het moment dat de minister wilde spreken, hielden ze een protestactie voor het podium. Het protest was georganiseerd door acht organisaties die strijden tegen racisme en discriminatie, waaronder Nederland Wordt Beter en Zwarte Piet Niet.

'Nieuwe' Piet
Onlangs presenteerde het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed (VIE) een voorstel voor een 'nieuwe' Zwarte Piet. Die is nog wel bruin, maar heeft geen kroeshaar, volle rode lippen en oorringen meer. Daarnaast is het pak iets hipper geworden. Het resultaat werd getoond bij Knevel & Van den Brink.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden