Valt EU uit elkaar na vrijhandelsakkoord met VS?
Het kan alleen maar beter gaan als Europa en de Verenigde Staten een vrijhandelsakkoord sluiten, klinkt vanuit institutionele kringen. Vandaag komen de onderhandelaars in Washington voor het eerst bij elkaar om te praten over het akkoord dat ook nadelen, gevaren en verliezers kent.
Wat zijn de gevolgen voor de Europese integratie?
Met een breed vrijhandelsakkoord dat naast de invoer- en uitvoertarieven ook de handelsbarrières elimineert, worden de lidstaten binnen de EU minder afhankelijk van elkaar. Dat kan de economische en politieke integratie in de EU beïnvloeden. Want meer trans-Atlantische handel betekent minder handel binnen Europa en minder cohesie van de Europese interne markt, schrijven onderzoekers van de Bertelsmann Stiftung.
Die lossere handelsrelaties tussen de lidstaten kan het begin zijn van Europese desintegratie. Sommige landen zien het Europese project vooral als een interne markt. Het Verenigd Koninkrijk is daar een voorbeeld van. In 2017 houdt het land een referendum over lidmaatschap van de EU. Sterkere handelsrelaties met de VS ten koste van de Europese banden kan het voor Londen veel makkelijker maken om uit de EU te treden. Hamvraag is of na het Verenigd Koninkrijk meer schapen over de dam volgen.
Duitsland, trouw aan de Europese federatieve gedachte, zal de EU zeker niet verlaten. Toch zien ook zij dat de handel met de lidstaten aan belang verliest. Bij een vergaand vrijhandelsakkoord neemt de handel met de VS met 94 procent toe, zo berekende Bertelsmann. Daar tegenover staat een daling van 40 procent van de Duitse handel met Engeland. Ook de handel tussen Duitsland en de zuidelijke Europese landen neemt af; met ruim 30 procent.
Vergroot het handelsakkoord de kloof tussen Noord- en Zuid-Europa?
Integendeel. Berekeningen van Bertelsmann laten zien dat het reële inkomen per hoofd van de bevolking in de triple-A-landen minder stijgt dan in het zuiden van Europa. Nederland kan rekenen op een groei van 4,43 procent, Duitsland op 4,68 en Oostenrijk op 2,71 procent. Spanje noteert een inkomensstijging van 6,55 procent, Griekenland stijgt met 5,13 procent en Portugal met 5.03 procent.
Wie zijn de verliezers
Landen die buiten het vrijhandelsakkoord vallen. Vooral in Noord-Afrika en Centraal-Amerika zal het inkomensverlies voelbaar zijn. De winsten van de EU en VS moeten volgens Bertelsmann een stimulans zijn deze regio's te compenseren. Bijvoorbeeld door een soepelere opstelling in de vastgelopen Doha-ronde, waar 141 landen pogen mondiale handelsbarrières te slechten.
Naast de armere landen in Noord-Afrika en Latijns-Amerika is het vrijhandelsakkoord ook een gevoelige slag voor traditionele handelspartners van de EU en VS. Zo zal de handel met Mexico, Canada, Australië, Noorwegen en Turkije fors teruglopen. Gevolg is een daling van 2,5 procent van het BNP voor Turkije en zelfs 9,5 procent voor Canada.
Wanneer gaat het akkoord in?
Eurocommissaris voor Handel Karel de Gucht sprak in februari dit jaar nog de hoop uit de deal tegen het einde van 2014 af te ronden. Een optimistisch scenario. Waarschijnlijker is dat Brussel en Washington in 2017 hun handtekeningen zetten. Toevallig ook het jaar van het referendum in Groot-Brittannië over het lidmaatschap va de EU.
Eerder verschenen: de voordelen, kansen en winnaars van het akkoord.
undefined
