Valkuil FOR
Het probleem van veel 'eenpitters' (ondernemers met een eenmanszaak) is dat ze veelal relatief hoge verdiensten en lage uitgaven hebben. Met simpele middelen als een pc en eventueel een eenvoudige 'auto van de zaak' weten ze een aardige boterham binnen te halen, waar (door de lage uitgaven) relatief veel belasting over wordt betaald.
De fiscale oudedagsreserve (FOR) wordt door deze groep vaak aangegrepen om een aantrekkelijke aftrekpost te creëren. Hierin schuilt een groot gevaar, want men realiseert zich vaak onvoldoende dat de FOR in feite een grote fiscale valkuil is. De FOR is een bepaald bedrag dat een ondernemer jaarlijks opzij mag zetten om te 'sparen' voor de oudedagsvoorziening. Zo doet de Belastingdienst het tenminste voorkomen. In feite wordt er niet 'gespaard', maar over een bepaald bedrag uitstel van executie (ofwel belastingheffing) gegeven. De FOR is gemaximaliseerd. Voor 2004 is de toevoeging aan de oudedagsreserve 12% van de winst. De maximale toevoeging bedraagt euro 10799. De FOR wordt ook gemaximaliseerd door de stand van de totale oudedagsreserve aan het begin van het kalenderjaar. Die mag nooit hoger zijn dan het bedrag van het ondernemingsvermogen aan het eind van het kalenderjaar. Stel, de winst is euro 75000. Voor 2004 mag maximaal euro 10799 of 12% van de winst worden gedoteerd. De dotatie bedraagt euro 9000 (12% x euro 75000). Maar als het ondernemingsvermogen op 31 december 2004 euro 25000 bedraagt, terwijl de stand van de oudedagsreserve op 1 januari 2004 euro 18000 is, wordt de dotatie gelimiteerd tot euro 7000. Want de oudedagsreserve mag nooit hoger zijn dan het ondernemingsvermogen.
Wat is het probleem met de FOR? Op het moment dat de ondernemer stopt met het bedrijf (of komt te overlijden) moet er tegen het progressieve tarief worden afgerekend met de fiscus. Wie stopt voor zijn 65ste kan dus een fiscale claim van maximaal 52% over de opgebouwde FOR tegemoet zien. Dat kan in bepaalde omstandigheden zelfs meer zijn dan er ooit aan aftrek is genoten. Ook als uw bedrijfsvermogen door een aantal slechte jaren is geminimaliseerd, blijft de latente afrekenplicht met de fiscus gewoon bestaan. Dan is er geen geld meer voor pensioen.
Wat kunt u nu doen als u al FOR heeft opgebouwd en te zijner tijd niet tegen een fiscale claim wilt aanhikken? De meest toegepaste optie is om ter hoogte van de oudedagsreserve een fiscaal aftrekbare lijfrentepolis (voor juli 2005 als u het wilt aftrekken op de IB 2004) af te sluiten. Daarmee kunt u belastingheffing uitstellen tot het moment waarop de lijfrente gaat uitkeren. In dat geval moet u de Belastingdienst verzoeken de oudedagsreserve met dat bedrag af te laten nemen. Voordeel is dat u uw oudedagsreserve aan het ondernemingsrisico onttrekt en veiligstelt. Vervolgens kan het lijfrentekapitaal renderen.
Een andere mogelijkheid is om het bedrag van de oudedagsreserve buiten de onderneming op een spaar- of beleggingsrekening te plaatsen. Laat het lekker staan totdat u de 65ste jarige leeftijd hebt overschreden. Gebruik dan het geld om met de fiscus af te rekenen.
