Uitstoot scheepvaart deugt niet

De haven van Rotterdam. Beeld anp
De haven van Rotterdam.Beeld anp

Zeeschepen gebruiken nog steeds zwaar vervuilende stookolie op de Noordzee en andere Europese vaarroutes. Nieuwe regels om schoner te varen worden slecht nageleefd, blijkt uit controles van de Nederlandse scheepvaartinspectie.

Joop Bouma

De inspectie heeft afgelopen jaar 160 zeeschepen gecontroleerd op de uitstoot van zwaveldioxide. Twintig schepen voeren op vervuilende, zware stookolie in gebieden waar dit verboden is.

Sinds begin 2015 mogen zeeschepen in het Kanaal, op de Noordzee en de Baltische Zee alleen nog varen op brandstof met 0,1 procent zwavel. Voor die tijd waren zwavelgehalten toegestaan tot tien keer zo hoog.

Om het zee- en landmilieu te beschermen, zijn binnen de Europese Unie normen voor uitstoot van zwaveldioxide aangescherpt. Zeeschepen moeten overschakelen op minder vervuilende (maar duurdere) brandstoffen, zoals diesel, voordat ze de Europese zone binnenvaren. De grens van 0,1 procent zwavel is overigens honderd keer hoger dan de norm voor diesel in het Europese autoverkeer.

Bij acht van de twintig betrapte zeeschepen was de overtreding zo ernstig dat 'aanhouding' volgde. De kapiteins mochten pas met hun schip de haven verlaten na inname van de juiste brandstof. Volgens de Inspectie Leefomgeving en Transport (een agentschap van het ministerie van milieu) kost dit een reder 10.000 tot 50.000 euro per dag, aan kosten voor het stilliggen.

Boetes zijn er in 2015 niet gegeven. Er kunnen in beginsel boetes tot ruim 800.000 euro worden opgelegd, maar over het boetebeleid wordt volgens het ministerie nog overlegd met Justitie. Ook is er nog discussie tussen de lidstaten van de EU over de hoogte van de boetes.

Met ingang van dit jaar moet de scheepvaartinspectie volgens EU-afspraken 10 procent controleren van de zeeschepen die Nederland aandoen. In 2014 handelde alleen het Nederlandse loodswezen al 77.495 zeeschepen af.

De haven van Rotterdam. Beeld anp
De haven van Rotterdam.Beeld anp

De scheepvaartinspectie gaat samenwerken met andere landen en leidt nieuwe inspecteurs op om de Europese handhavingsnorm te halen. De meeste controles zullen in havens worden uitgevoerd, maar er wordt sinds eind vorig jaar ook samengewerkt met de Belgische kustwacht om boven zee de uitstoot van zeeschepen vanuit vliegtuigen te controleren.

Verder wordt bekeken of er bij de controles ook onbemande vliegtuigjes, ofwel drones, kunnen worden ingezet.

De zeescheepvaart is - net als de luchtvaart - buiten de afspraken gebleven die in Parijs zijn gemaakt tijdens de VN-klimaatconferentie eind vorig jaar. Beide sectoren moeten dit jaar nog met eigen maatregelen komen om de uitstoot omlaag te brengen.

Vandaag in Trouw meer over de invloed van zeescheepvaart op de klimaatverandering: 'Schoon schip maken'

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden