Uit Rusland afkomstige Ira Heuvelman: ‘Het tv-gif heeft mijn moeder veranderd’

Ira Heuvelman vertrok in 2007 uit Rusland omdat ze er door Vladimir Poetin geen toekomst meer zag.

De ochtend van de Russische inval in Oekraïne ontstond er een afstand tussen Ira Heuvelman (42) en haar Russische moeder. Staand bij het koffiezetapparaat had Ira op haar telefoon het laatste nieuws gelezen. “Ze kwam naar mij toe en ik zei: Mama, de oorlog is begonnen.”

Ira, geboren in Rusland, begon te huilen, vertelt ze wandelend bij station Rotterdam Alexander. Hoe kon zoiets gebeuren? Alle hoop op vrede die ze tot het laatste moment had, was in een keer weggeslagen. Daarbovenop kwam de reactie van haar moeder. Die kon het niet geloven. “Nee, dat kan niet”, zei ze. “Dat kan Rusland niet hebben gedaan.”

Maar het stond op het nieuws, legde Ira haar moeder uit. Die reageerde met: “Dat doen ze om de mensen te redden die lijden in de Donbas.” De Russische president Vladimir Poetin verdedigde de invasie met het argument dat er een genocide in de Donbas plaatsvond tegen de Russischsprekende bevolking. Een bewering die niet klopt.

‘Ik kan het niet veranderen’

De ochtend van de inval had Ira meteen het laatste gesprek met haar moeder over de oorlog. Die was eind 2021 uit Rusland vertrokken om bij haar dochter in Nederland te gaan wonen, vanwege een longaandoening. “In Rusland zat zij tijdens de pandemie geïsoleerd in haar flatje naar de Russische televisie te kijken. Door de propaganda is haar wereldbeeld enorm veranderd. Die tv-gif heeft mijn moeder veranderd.”

“Hier kom ik niet uit met mijn moeder”, dacht Ira de ochtend van de 24ste februari. “Ik zag meteen hoe diep zij zit in de waanzin die de Russische propaganda de bevolking voorschotelt. Dat deed me heel veel pijn. Ik had niet verwacht dat mijn moeder hierin zou geloven. Ik kan dat niet veranderen. Ook niet door op haar in te praten en het nieuws te laten zien.”

Zij is slim, zegt Ira over haar moeder. “Maar als ze de waarheid over de oorlog zou accepteren, moet ze toegeven dat haar eigen leven is gebaseerd op een leugen.”

Haar eigen ogen gingen open in februari 2007, toen Poetin zijn beroemde toespraak gaf op de veiligheidsconferentie in München. Daar hekelde hij de westerse dominantie. Voor Ira was dat het moment dat ze haar geloof in een toekomst in Rusland verloor. Ze vreesde dat het land terug zou keren naar de repressie, de censuur, propaganda en indoctrinatie van kinderen ten tijde van de Sovjet-Unie. Nog in 2007 verhuisde ze naar haar huidige Nederlandse echtgenoot in Nederland.

Ze heeft het idee dat ze haar dochter (9) en zoon (4) heeft beschermd door naar Nederland te komen. “Ik ben blij dat mijn kinderen dit niet in Rusland hoeven mee te maken.”

Lees ook:

Oekraïense Anastasija Panasjoek: ‘God gaf mijn man een tweede leven’

De Oekraïense Anastasija Panasjoek woont in Utrecht. Ze wist lange tijd niet waar haar man was.

Rus Alexander Petrov: ‘Iedere Rus die een Oekraïner doodt, is een crimineel’

De Rus Alexander Petrov woont in Bosch en Duin. De invasie van zijn land in Oekraïne shockeerde hem.