'Tweespalt niet goed voor FNV'
INTERVIEW - 'Binnen de FNV-familie mogen we best kibbelen, als we er uiteindelijk maar uitkomen.' In de afgelopen maanden hebben alle kemphanen in het pensioenconflict binnen de vakcentrale zich in dergelijke bewoordingen uitgelaten. Toch is het ze deze week, na onderhandelingen die tot in de vroege ochtend duurden, niet gelukt om het eens te worden.
Dus rijst de vraag: overleeft de FNV deze strijd? Paul de Beer, bijzonder hoogleraar arbeidsverhoudingen aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van het Wetenschappelijk Bureau voor de Vakbeweging De Burcht, geeft antwoord.
De media reppen van een scheuring binnen de FNV. Bondgenoten zegt: welnee, wij blijven een FNV-bond maar gaan in Den Haag, aan de cao-tafels en in de pensioenfondsen gewoon onze eigen gang. Kan dat?
"Dat kan natuurlijk, de bonden binnen de FNV hebben een hoge mate van zelfstandigheid. Hoe dat er concreet uitziet is nog even de vraag. Binnen de FNV verschilde men wel vaker van mening, maar een conflict van deze omvang is niet eerder voorgekomen. Bondgenoten kán zijn eigen koers varen, maar het wordt wel lastig als die bond oppositie gaat voeren tegen zaken die Jongerius' vakcentrale heeft afgesproken."
De vakcentrale is bedoeld om alle FNV-bonden te vertegenwoordigen in het overleg met werkgevers en overheid over zaken die de afzonderlijke bonden overstijgen, zoals pensioenen. Is die rol hiermee ten einde?
"Het probleem is dat de twee grote bonden, Abvakabo en Bondgenoten, vakcentrales op zich zijn. Ze zijn uit fusies ontstaan. Ze hebben ieder hun eigen beleidsafdeling en sinds een jaar of tien hebben hun voorzitters een zetel in de Sociaal Economische Raad, waarmee ze dus ook direct invloed hebben op het overheidsbeleid. Bovendien hebben ze veruit de meeste leden, maar formeel geen meerderheid in de federatieraad van de FNV. Dat moest een keer fout gaan. Je kunt ook zeggen dat het wonderbaarlijk lang goed is gegaan."
Wat betekent dit allemaal voor de onderhandelingspositie van de FNV?
"Niet veel goeds, de kracht van de vakbeweging schuilt in eendracht. Toch kan het op de korte termijn een positief effect hebben. Nu er een 'nee' dreigt, kan die tweespalt werkgevers en Kamp paradoxaal genoeg tot verdere concessies bewegen. Al zal de ruimte daarvoor niet groot zijn."
Is die verdeeldheid stiekem een sublieme, vooropgezette strategie?
"Het is erg onwaarschijnlijk dat we dit allemaal puur als een toneelstukje moeten zien. Natuurlijk kun je naar buiten toe een grote mond hebben en binnenskamers water in de wijn doen. Maar als je te hard naar buiten gaat, kun je moeilijk terug zonder gezichtsverlies te lijden."
undefined
