Twee muntthee
Naar cafés in de stad kan ze niet, die kijken allemaal drie keer uit voor ze hun vergunning op het spel zetten
Andrea Bosman schrijft elke week over ons vermaak, in de breedste zin van het woord. Reacties naar andreabosman@trouw.nl
Vrijdagavond, exact twaalf uur. De zestienjarige steekt haar sleutel in het slot. Huh? Nu al thuis? Op de afgesproken tijd? Ze was bij een vriendin. "Ja, nou.." zegt ze. "We waren nog even de stad ingegaan en we hadden zin in muntthee. Dus gingen we naar het Pandje, maar toen we twee muntthee bestelden moesten we onze ID laten zien aan de jongen achter de bar. En toen moesten we weg."
Ik geloof haar. Over de muntthee. En ik kan er niks aan doen: ik vind het best zielig, al hield de jongen achter de bar zich gewoon aan de regels van de baas. Het lijkt me niet meevallen om zestien te zijn in 2016. Ingewikkeld ook. En saai. Je mag heel veel niet. Een hoop zaken zijn extremer dan laten we zeggen een jaar of dertig geleden - terwijl je toen als zestienjarige (of vijftienjarige) gewoon op vrijdagmiddag een bessen-met-ijs in het café kon bestellen en niemand daarvan opkeek.
Jongeren zijn veel meer gaan drinken de afgelopen decennia. Verontrustend veel meer. Terwijl de regels steeds strenger werden. Ik zag de bezorgde kinderarts deze week op televisie vertellen over het schrikbarend groeiend aantal kinderen dat hij op de alcoholpoli ziet, over hoe ze eraan toe zijn, de enge drankjes die ze drinken, en hoe hun IQ na een paar keer comazuipen significant daalt. Verschrikkelijk. Maar helpt het om ze tot hun achttiende uit het uitgaansleven te weren?
Die puber van mij is niet roomser dan de paus. Ze drinkt heus wel eens iets waar alcohol in zit, waarschijnlijk vaker en meer dan ik denk en hoop - al proberen we er zoveel mogelijk over te praten. Maar hoe ziet haar uitgaansleven eruit? Naar cafés in de stad kan ze niet, die kijken allemaal wel drie keer uit voor ze hun vergunning op het spel zetten en laten niemand onder de achttien binnen, ook niet voor een colaatje light of een muntthee. Dus wordt er heel veel 'gechilld' bij vrienden thuis op de bank. Soms zijn er feestjes, van ons bekende of minder bekende figuren. Soms is daar alcohol, soms niet. Soms zijn er wel ouders, soms niet.
En dan zijn er van die grote frisfeesten waar ze af en toe heen gaat, met vijftienhonderd leeftijdgenoten in een grote disco bij Bunnik bijvoorbeeld, met veel beveiliging en controle op indrinken. Ze stond zelf ook wel eens buiten, tussen grote groepen, deels laveloze (thuis)indrinkers. Laatst ging ze naar Zeist, met de bus, want daar is een café waar zestienjarigen wel naar binnen mogen. Woon je in een grote stad, moet je met de streekbus uit.
Ik push haar wel eens om te kijken of er leuke popconcerten zijn, dan ben je ook uit, en ben je eens met mensen van andere leeftijden. Want dat vind ik het grote bezwaar van nu: dat je pubers dwingt om in hun eigen (thuis)reservaat te blijven - wat ze kennelijk niet van de drank afhoudt. Als je zestien bent, is het zo langzamerhand mooi als je blik zich kan verbreden. En dat het dus niet alleen over drank gaat. Dat hoop je, dat ze dat kunnen gaan ontdekken.
In het NOS-journaal wees kinderarts Nico van der Lely op de gevaren van sterke mixdrankjes als Goldstrike. Op de site van bijvoorbeeld De Drankgigant is het zonder enige belemmering te bestellen, vrolijk aangeprezen met de volgende woorden:
'Mateloos populair onder jongeren, de kaneellikeur van Lucas Bols met bladgoud erdoorheen. Goldstrike heeft een relatief hoog alcoholpercentage van 50 procent en wordt veel gedronken als shotje, maar leent zich ook perfect voor cocktails en mixdrankjes zoals de Gold Digger of een Stuiterbal.'
undefined