Twee dure vrienden van Roermond

8 oktober 2007, op weg naar München

Een vliegtuig zoeft door de lucht, ergens tussen Maastricht-Aachen Airport en het Duitse München. Aan boord Piet van Pol, projectontwikkelaar uit Roermond en vijf 'vriendjes', zoals Van Pol zegt. Ze zijn op weg naar een vastgoedbeurs. De privéjet is geregeld door Van Pols vaste reisbureau AZ Exclusive.

Van Pol kan tevreden zijn: aan boord is op zijn invitatie - niet op verzoek van het college van Roermond - ook Jos van Rey. Die gaat mee naar de zakenlunch die Van Pol rond de vastgoedbeurs organiseert. Van Pol hoopt er te spreken met mensen van Henderson Global Investors, een grote Londense beleggingsmaatschappij. Hij wil graag met hen samenwerken in het nieuwe vastgoedproject Jazz City: woningen, horeca en winkels in Roermond. Van Pol heeft de mensen van Henderson al lekker gemaakt toen hij ze uitnodigde voor de lunch in München: Jos van Rey, 'de belangrijkste beslisser van de stad Roermond', zal erbij zijn.

Van Rey is in 2007 inderdaad de belangrijkste beslisser van Roermond. Bij de verkiezingen dat jaar wordt zijn VVD-fractie met negen zetels weer de grootste in de gemeenteraad. Dat komt met name dankzij de enorme populariteit van Van Rey. Hij is sinds 1998 onafgebroken wethouder, en zit sinds 1995 in Provinciale Staten in Limburg.

Het is Van Pol die de reis naar München betaalt. Van Rey maakt achteraf 1250 euro over, maar dat is volgens het Openbaar Ministerie slechts een kwart van de kosten die Van Pol voor Van Rey maakte: onder andere een suite in een vijfsterrenhotel. Het duo blijft de komende jaren samen vastgoedbeurzen bezoeken: in München, Cannes en Amsterdam. Daarnaast maken ze stedentrips. Meestal trekt Van Pol de beurs. Van Rey meldt de reizen in het college, maar zegt erbij dat hij ze zelf betaalt.

Van Pol geeft tussen 2006 en 2012 zeker 91.000 euro uit aan Van Rey, stelt het OM. Van Rey liet zich omkopen, oordelen de officieren van justitie. Zij eisten in mei dit jaar twee jaar onvoorwaardelijke celstraf tegen zowel Van Rey als Van Pol. Tilman Schreurs, een andere Roermondse oud-wethouder, hoorde een taakstraf tegen zich eisen.

Morgen, bijna vier jaar na de val van Van Rey als wethouder en VVD-senator, doet de rechtbank in Rotterdam uitspraak in de zaak. Of Van Rey Van Pol inderdaad bevoordeelde, doet er juridisch niet eens zoveel toe. Ook de hoogte van het bedrag van de giften is wat het OM betreft onbelangrijk. De grote vraag die de rechtbank moet beantwoorden is deze: kon Van Rey weten dat Van Pol een tegenprestatie verwachtte?

Jazeker, stelt het OM. Kijk maar naar de timing van de reisjes: als Van Pol de wethouder nodig had om iets te regelen bij de gemeente voor zichzelf of voor zijn zakenpartners, nam zijn vrijgevigheid toe. Het zwaartepunt ligt tussen 2007 en 2009, de periode waarin volgens het OM onder andere de aankoop van een kantoorgebouw door de gemeente werd bedisseld.

18 juni 2007, kasteeltje Hattem

Hattem is een pittoresk hotel-restaurant dat zich afficheert als 'het kleinste kasteeltje van Nederland'. Het ligt midden in het Roermondse stadspark. Het restaurant is eigendom van Piet van Pol, en hij trakteert vanavond.

Het zijn spannende tijden voor Van Pol: hij zit in zijn maag met een splinternieuw kantoorgebouw op het nieuwe Kazernevoorterrein, aan de rand van de binnenstad. Van Pol heeft dat samen met bouwbedrijf VolkerWessels neergezet. Maar al sinds 2003 is hij op zoek naar een koper of huurder, zonder succes. VolkerWessels maakt zich ernstige zorgen over die leegstand.

Het viertal dat deze avond dineert, komt iedere zes weken bij elkaar: soms in het kasteeltje, soms in een ander restaurant van Van Pol. Van Pol neemt altijd een medewerker mee. Aan de andere kant van de tafel zitten Van Rey en Schreurs. De twee wethouders komen zonder ambtenaren.

Het OM spreekt van 'geheime overleggen' waar gemeentebesluiten werden voorgekookt. Van Rey heeft het over 'voortgangsoverleggen' over bouwprojecten in Roermond, 'om de vaart erin te houden', waar 'vaak ook een ambtenaar' bij was. Het viertal heeft ze al sinds 1998. Ze zijn keurig genotuleerd: het OM vond de verslagen bij Van Rey thuis, in de doos 'Van Pol PJJ Diversen', in een mapje met het opschrift 'VERTROUWELIJK'.

Over het gebouw op het Kazernevoorterrein, waarvoor Van Pol maar geen koper of huurder kan vinden, praten de heren al sinds 2005. Kan de gemeente niet verhuizen naar het kantoorgebouw? Dat zou Van Pol uit de problemen helpen. In de loop van de tijd gaan Van Rey en Schreurs zich volgens het OM steeds harder inspannen om de gemeente die kant op te krijgen. Van Pol heeft hen ondertussen beiden meegenomen op reisjes, onder andere naar de poulewedstrijd Nederland-Argentinië op het WK voetbal in Duitsland in 2006.

Op deze juniavond heeft Van Pol goed nieuws: de Bijenkorf zou geïnteresseerd zijn in het huidige stadhuis. Dat zou kunnen helpen om de gemeente over de streep te trekken om te verhuizen naar het pand van Van Pol. Van Rey en Schreurs beloven dat ze het aantal vierkante meters van het stadhuis doorgeven aan de medewerker van Van Pol, zodat die dat kan doorspelen aan de Bijenkorf. Vreemd, vindt het OM, want de gemeente heeft officieel nog helemaal geen behoefte aan nieuwe huisvesting. Op het stadhuis weet verder nog niemand iets.

Juli 2007, Villa Pallas, Saint-Tropez

De stellen Van Rey en Van Pol beleven een aantal genoeglijke dagen in Villa Pallas, het huis van Van Pol in Saint-Tropez - voor de tweede keer dit jaar. Van Rey en zijn vriendin zijn er al jaren kind aan huis. Soms komen ze met de auto, maar meestal met een lijnvlucht. Vanaf de luchthaven van Nice nemen ze een helikopter naar Hotel Tahiti Beach, op 6 minuten rijden van Villa Pallas.

Maar dit jaar verandert er iets. Betaalde Van Rey tot dusver zelf zijn reis, nu betaalt Van Pol de helikopter, en vaak ook de vliegtickets. De bezoekjes aan Saint-Tropez worden frequenter. Tussen april 2004 en augustus 2012 zal Van Rey Van Pol twintig keer opzoeken aan de Côte d'Azur.

Die vakanties zijn puur privé, zeggen de wethouder en de projectontwikkelaar in de rechtszaal. Als Van Rey op vakantie over zaken was begonnen, 'had ik hem in het zwembad geduwd', zegt Van Pol.

Maar justitie gelooft dat niet. Bij de doorzoekingen vond het OM een interne notitie van het bedrijf van Van Pol met als titel 'Te bespreken met Jos van Rey in St. Tropéz'. Ook ontving Van Pol in Frankrijk faxen met bespreekpunten. Wat Van Rey en Van Pol deze vakantie bespreken, is niet bekend. Maar het valt de ambtenaren op dat er na de vakanties 'altijd weer iets geregeld moest worden'. In augustus 2000 besluit het college van Roermond plotseling om af te wijken van de selectieprocedure voor een nieuwbouwproject: het Kazernevoorterrein, waar later het lastig verkoopbare kantoorgebouw van Van Pol en VolkerWessels komt te staan.

Een consortium met Van Pol krijgt de opdracht een plan te maken, andere partijen hebben het nakijken. Volgens het OM is dat in strijd met het ambtelijke advies, en zijn er geen inhoudelijke argumenten voor die beslissing. Van Rey en Van Pol vierden die maand twee keer samen vakantie. De wethouder kwam een dag voor het opvallende collegebesluit terug. "Wat is er gebeurd in Saint-Tropez, dat het aantal kandidaten van vijf naar één is gegaan?", zo formuleerde rechter Jorien Koekebakker de vraag die het dossier oproept.

Van Rey faxt soms vertrouwelijke interne stukken naar Van Pol. Op een concept collegevoorstel dat bij Van Pol is gevonden, staan aantekeningen in een handschrift dat volgens het OM erg op het zijne lijkt. 'Lulkoek', staat er in de kantlijn, en 'het ambtenarenapparaat is ver beneden de maat', 'Arme stad Roermond'. Bij een ander collegevoorstel staat de krabbel - waarschijnlijk van een medewerker van Van Pol - dat een bepaalde optie in de tekst 'minder aantrekkelijk' moet overkomen.

12 september 2007, kasteeltje Hattem

Tijdens hun zeswekelijkse overleg spreken Van Pol, Van Rey en Schreurs af dat Van Rey op 17 en 18 september meegaat naar VolkerWessels. Daar zal hij met directeur Dik Wessels praten over een 'andere invulling' van het kantoorgebouw van VolkerWessels en Van Pol op het Kazernevoorterrein - het pand dat de mannen graag een stadskantoor zien worden. Nog altijd weten ambtenaren van niets, stelt het OM.

9 oktober 2007, restaurant Käfer, München

Twintig mannen uit de vastgoedsector zijn bij de lunch die Van Pol rond de vastgoedbeurs in München organiseert. Ze eten in Käfer - een restaurant met Beierse specialiteiten, en een exclusieve wijn van 2750 euro op de kaart. Van Pol rekent rond de 170 euro per persoon af. Van Rey is de enige politicus die aanschuift.

8-9 december 2007, Londen

Van Rey en Van Pol bezoeken in Londen de kerstborrel van de directeur van McArthurGlen, een bedrijf dat in Roermond het outletcentrum exploiteert. Het is zo druk dat je tussen de mensen 'blijft hangen als je je benen optrekt', verklaart Van Pol later in de rechtszaal. Van Rey heeft een uitnodiging gehad, en geregeld dat ook zijn vriend op de gastenlijst is gekomen. De twee hopen met de hoogste baas van Henderson te praten, de investeerder waar Van Pol nog steeds zaken mee wil doen in het nieuwe project Jazz City. Door de drukte spreken ze hem niet. De reis met een privéjet met catering aan boord, en de twee suites in vijfsterrenhotel The Lanesborough, met kamerprijzen van 700 tot 4200 euro, zijn voor rekening van Van Pol.

Of het nu komt doordat ze de directeur van Henderson zijn misgelopen op deze borrel of niet: de investeerder zal uiteindelijk geen partner worden in Jazz City, ondanks de hulp van Van Rey. Het project komt er wel: in 2017 worden de eerste woningen opgeleverd.

Voor wat het stadskantoor betreft zijn aan het eind van het jaar 2007 volgens het OM de kaarten geschud. Van Pol zal zijn zin krijgen: de gemeente koopt het pand op het Kazernevoorterrein - ook al komt de Bijenkorf niet naar het oude stadhuis. Ambtenaren adviseren vanaf 2008 - als ze betrokken worden - meerdere malen negatief over de verhuizing. Maar in 2010 leidt Van Rey de coalitiegesprekken, en hij zorgt dat de verhuizing in het coalitieakkoord komt. Door de keuze voor het gebouw van Van Pol vast te leggen, verspeelt hij volgens ambtenaren iedere onderhandelingspositie van de gemeente.

Een verschil van mening tussen Van Pol en de gemeente over de prijs wordt na bemoeienis van Van Rey opgelost. Volgens justitie in het voordeel van Van Pol: Roermond betaalt netto 14 miljoen voor het pand. 1,8 miljoen teveel, aldus het OM.

De officieren van justitie maken de balans op: door de jaren heen lijdt Roermond door de banden tussen Van Rey en Van Pol tussen de 5 en 7,4 miljoen euro schade.

Van Rey hielp Van Pol niet alleen bij de gunning van het Kazernevoorterrein in 2000 en bij de verkoop van het kantoorgebouw aan de gemeente in 2010, maar ook bij andere deals, zo stelt het OM:

De gemeente koopt in 2006 de parkeergarage op het Kazernevoorterrein van een consortium met Van Pol. Ambtenaren krijgen de opdracht de koop financieel te onderbouwen, ook al rijmt die niet met het financiële beleid van de gemeente.

De gemeente verkoopt rond 2009 de grond voor een Multicultureel Zorgcentrum voor 550.000 euro aan Van Pol, 300.000 euro onder de marktprijs.

De gemeente omzeilt in 2009 de openbare aanbesteding van de ontwikkeling van een fabriekspand dat een cultureel centrum moet worden. De opdracht gaat naar een project-bv met daarin Piet van Pol. De gemeente koopt het pand later voor 5,5 miljoen: volgens het OM is die prijs 3,1 miljoen te hoog.

Wethouder Jos van Rey (r) bekijkt, begin 2008, in het kantoor van projectontwikkelaar Piet van Pol ideeën voor de stad Roermond. Foto Flip Franssen, HH

Het valt de ambtenaren op dat er na de vakanties 'altijd weer iets geregeld moest worden'

undefined

vijf Verdachte projecten

11-13 juni 2007: Met Piet naar vastgoedbeurs in Amsterdam

30 augustus - 1 september 2007: Met Piet naar kliniek in München (vanwege zijn rug).

6-12 april 2007: Met Piet in Saint-Tropez.

4-7 mei 2007: Stedentrip met Piet naar Parijs (ik trakteer).

17-19 mei 2007: Piet opzoeken in ziekenhuis München. Overnachting: Hotel Vier Jahreszeiten. Piet betaalt.

Van Pol: Als Van Rey op vakantie over zaken was begonnen, 'had ik hem in het zwembad geduwd'

undefined