Tv-pestkoppen
Ik zou zeker niet op het onderwerp zijn teruggekomen zonder die ene brief, die afgelopen maandag in de krant stond. Daarin verbaasde een lezer zich erover dat ik Rutger Castricum (de pestkop van 'PowNews') niet harder had aangepakt. Ik heb me dat aangetrokken en heb naar een antwoord gezocht. Hier komt het dan.
Omdat de treiteraar van 'PowNews' niets nieuws heeft bedacht, niets schokkender en niets onaangenamer dan al die illustere onbeschofteriken die hem zijn voorafgegaan en die meestal juichend werden begroet. Hij is wellicht de laatste druppel die uit de omroepkraan sijpelt, maar de gootsteen daaronder zit nog vol drab van decennia Nederlandse televisie. Er is natuurlijk een tijd geweest waarin lompe en agressieve boersheid bij de publieke omroepen als teken van verlichting gold. De onbeschofte tv-persoonlijkheid, de gore show of de vulgaire uiting van onbeschaafdheid werd als taboedoorbrekend beschouwd. Autoriteiten moesten met alle ongeoorloofde middelen worden betwist en belachelijk gemaakt. Kleineren, schelden en schoppen was progressief, gedurfd en innoverend. De salvo's kwamen bijna allemaal van links, en brachten een miljoenenpubliek in extase. Nu het getreiter van rechts komt, moeten we de guillotine uit de garage gaan halen.
Maar zie bijvoorbeeld hoe de Vara, met kijkcijferkanon Paul de Leeuw, slechte smaak en vulgariteit heeft geïnstitutionaliseerd. Niet alleen politici worden in zijn programma's geridiculiseerd, maar ook de zwakke, de onbekende en de zieke. Leedvermaak kan heel democratisch zijn. Paul Poephoofd is met prijzen overladen, en niemand die ooit riep dat hij in het cachot van de fatsoenspolitie moest worden gegooid. Daarom moet ik zachtjes grinniken als ik Vara-tafelheer Felix Rottenberg in het Vara-programma 'DWDD' hoor zeggen dat Castricum 'afzeiktelevisie' maakt. Volgens mij is deze vorm van vermaak door diezelfde omroep uitgevonden (met dank aan fatsoensrakker Marcel van Dam die ons poephoofd 22 jaar geleden heeft binnengehaald).
Ach, dit is niet helemaal eerlijk. Die hele Jiskefet-ploeg, bijvoorbeeld, die op een afbeelding van toenmalig premier Balkenende urineerde en Sinterklaas door Kees Prins liet afzuigen, werkte voor de VPRO. En Robbie Muntz? Die treiterde joden in dienst van de VPRO; en later pestte hij christenen voor de RVU via zijn programma 'God bestaat niet'. Moet kunnen toch, in het verlichte Hilversum?
Maar de grootste treiteraar ooit, de opperpestkop ondanks zijn geringde lengte, was natuurlijk Bart de Graaff. Hij kreeg niet alleen ruime zendtijd, maar met BNN ook een eigen omroep. Het lastigvallen, soms midden in de nacht, van bekende Nederlanders was zijn specialiteit. Werd zijn 'Stalkshow' van het scherm geweerd? Nee, het programma kreeg juist een Gouden Beeld in 2002 evenals De Graaff, die postuum werd geëerd. De Nederlandse tv is het toonbeeld van wansmaak en onbeschaamd sarren, stangen, pesten, tergen en treiteren. Dan kan toch die arme Castricum er nog wel bij? En als je als politicus niet tegen zijn giftige roze microfoon kunt, loop je gewoon door of sla je de deur hard voor zijn neus dicht. Hij scheldt nooit terug.
