Trumps defensieminister zet Europa onder druk
De Amerikaanse defensieminister James Mattis heeft de Europese leden van de Navo een hard ultimatum gegeven. Vandaag eiste hij van zijn collega-ministers nog dit jaar concrete plannen over wanneer zij hoeveel extra geld aan defensie uitgeven. Blijft resultaat uit dan moeten landen er rekening mee houden dat ‘Amerika zijn betrokkenheid bij de alliantie vermindert.’
Mattis zei dat hij van Europese landen begreep dat zij zich zorgen maken of president Donald Trump nog wel aan de Navo hecht. Mattis verzekerde hen dat dit het geval is. “Ik vertegenwoordig vandaag de Amerikaanse betrokkenheid een grote steun van Trump voor de alliantie.”
Maar, zo voegde hij eraan toe, ‘ik wil jullie de politieke realiteit in Washington duidelijk maken, en de redelijke eisen die mijn land stelt concreet maken.’ De Europeanen moeten volgens Mattis begrijpen dat ze niet eeuwig kunnen verwachten dat Amerika hen wel beschermt, als ze zelf bij lange na niet voldoen aan de afgesproken defensie-uitgaven van twee procent van de economie.
“De Amerikanen kunnen zich niet meer zorgen maken over de toekomst van jullie kinderen dan jullie dat zelf doen. Het verwaarlozen van militaire paraatheid toont een gebrek aan respect voor onszelf, voor de alliantie, en voor de vrijheden die we geërfd hebben.” Hij voegde er nog aan toe dat zijn Europese collega’s nu alleen in vrijheid leven omdat hun voorgangers wel meer geld aan de strijdkrachten uitgaven.
Tekst loopt door onder afbeelding.
Concrete bedragen
Bijzonder was ook dat waar dergelijke gesprekken tussen ministers normaal achter gesloten deuren in vertrouwelijkheid plaatsvonden, Mattis nu zijn waarschuwing breed wilde delen. Amerikaanse diplomaten stonden na de besloten vergadering klaar om kopieën van Mattis spreektekst aan journalisten uit te delen.
De komende maanden zullen de Navo-lidstaten verder spreken over concrete bedragen. Secretaris-generaal van de Navo Jens Stoltenberg zei vandaag dat regeringsleiders zich bij een topontmoeting in mei moeten vastleggen op een eerlijke verdeling van de lasten binnen het bondgenootschap. Die maand komt Trump zelf naar Brussel voor een eerste ontmoeting met de leiders van de andere landen in de Navo.
Minister van defensie Jeanine Hennis wilde vandaag de woorden van Mattis niet als een ultimatum zien. Ze zei dat hij wel terecht behoefte heeft aan concrete voorstellen van landen om meer te doen binnen de Navo. Wat Nederland betreft wil ze in de ministerraad over de boodschap van Mattis overleggen. Na de verkiezingen van 15 maart moeten er wat de minister betreft aan de formatietafel concrete besluiten worden genomen over hogere uitgaven voor defensie.