Trump zorgt voor een revolutie

Amerika gaat daarmee een periode tegemoet waarin rechts regeert. Maar het is de vraag welk rechts. Niet alleen de Democraten, die gisteren vol ongeloof de nederlaag van Hillary Clinton zich zagen ontvouwen toen de ene na de andere sleutelstaat hen met klein verschil ontviel, maar ook veel politici en bestuurders van zijn eigen partij zien Trump als een nauwelijks bij de partij passende demagoog.

Zijn overwinning biedt deze Republikeinen de kans om het het land bij te sturen in een meer conservatieve richting - al was het maar dankzij zijn voordrachten van rechters voor het Hooggerechtshof. Maar ze zullen ook beseffen hoe gevaarlijk hij voor ze is. Wat hij klaarspeelt, zal op hen afstralen en wat hij uit zijn handen laat vallen, evenzeer. De afgelopen anderhalf jaar is Donald Trump een wispelturige, vaak slecht geïnformeerde en bovenal rancuneuze kandidaat geweest. Niets wijst er tot nu toe op dat hij vier jaar lang de enorme discipline zal kunnen opbrengen die het presidentschap vergt.

Waardige uitstraling

Maar ook degenen die niets terug zullen nemen van die geringschatting van de Republikeinse kandidaat zullen moeten toegeven dat hij de stemming onder de Amerikanen - meer precies de blanke Amerikanen - goed heeft aangevoeld, en dat zijn keuzen in de campagne de juiste waren.

Vriend en vijand waren ervan overtuigd dat niemand president kan worden zonder te beschikken over de waardige uitstraling en de intellectuele bagage van zoveel van zijn voorgangers. En ook niet zonder een miljard dollar op te halen bij rijke geldschieters en enthousiaste aanhangers.

Geld waarmee je avond aan avond tv-advertenties op de kiezers kunt afsturen en duizenden vrijwilligers van gegevens kunt voorzien over wie over te halen is. Trump had aan al die conventies lak en kon dus niet winnen.

Allerlei pluimage

De peilingen leken hen daarin gelijk te geven: van begin tot eind stond Clinton landelijk gezien en in vele 'swing states' op voorsprong.

Dat zowel politici als peilers er naast zaten, is niet los van elkaar te zien. Onder de aanhangers van Trump bevinden zich vogels van allerlei pluimage: Republikeinen die nu eenmaal hun partij niet in de steek wilden laten, kiezers die om allerlei redenen Hillary Clinton onaanvaardbaar vonden, of gewoon verwachtten dat een Amerika onder Trump een betere richting in zou slaan, bijvoorbeeld op het gebied van abortus. Maar een forse groep stemde vooral op hem omdat hij fulmineerde tegen de elite in Washington, waarvan ze de geleverde kwaliteit al jaren belabberd vonden. Wie zo slecht denkt over het Amerikaanse politieke bedrijf - met enig recht overigens - neemt voor opinie-onderzoek de telefoon niet op.

Namens hen vooral zal Donald Trump de komende vier jaar regeren, en daarmee staat hij aan het hoofd van een ware revolutie. Ze willen twee dingen, was op zijn bijeenkomsten aan het gejuich te horen: een muur bij Mexico en Hillary Clinton in het gevang. De rest moet hij vermoedelijk zelf nog bedenken.