Trump remt zelfs niet voor rouwende moeders

Khizr Khan deed het woord, en hij gaf Donald Trump ervan langs vanwege zijn voorstel om moslims voorlopig de toegang tot het land te ontzeggen. Trump heeft het inmiddels over 'regio's die zijn aangetast door terrorisme', maar het is duidelijk wat hij bedoelt.

Volgens Khan is dat onamerikaans, en beledigt Trump de nagedachtenis van zijn zoon: "Als het aan hem had gelegen, was hij nooit in Amerika geweest. Donald Trump besmeurt voortdurend de aard van moslims. Hij minacht andere minderheden, vrouwen rechters, zelfs de leiders van zijn eigen partij." Hij sprak Trump persoonlijk toe: "Ik vraag u: hebt u ooit de Amerikaanse grondwet gelezen? Ik leen u met plezier mijn exemplaar. Zoek in dit geschrift naar de woorden 'vrijheid' en 'gelijke bescherming door de wet'. Bent u ooit naar de nationale begraafplaats Arlington geweest? Ga er kijken naar de graven van de dappere patriotten die stierven terwijl ze de vrijheid van de Verenigde Staten verdedigden. U zult er alle geloven, geslachten en etniciteiten zien. U hebt niets en niemand opgeofferd."

Schoolvoorbeeld
Het optreden van de Khans, even waardig als emotioneel, werd alom geprezen. Zijn tekst was scherp, maar zijn uitspraak van het Engels sterk gekleurd door zijn Pakistaanse afkomst. Zij stond er zwijgend naast, haar hoofd bedekt. Samen waren ze een schoolvoorbeeld van hoe het in Amerika kan, en in ieder geval de Democraten het graag zien: immigranten, trouw aan hun eigen geloof en tradities, maar ondertussen door en door Amerikaans. Het was immers de Grondwet die Khan tevoorschijn haalde, geen Koran.

Trump had er goed aan gedaan de aanval zwijgend te ondergaan. Een strijd tegen de Khans is niet te winnen, althans niet in een publieke discussie waar de gebruikelijke Amerikaanse normen gelden. Want die schrijven voor dat als je iemand tegenkomt en merkt of hoort dat die militair is of is geweest, je die even 'bedankt voor je dienen'. Elke Amerikaan is vertrouwd met de versierselen die het gevolg kunnen zijn van dat dienen, van een voor wie gewond raakte, tot een voor wie een kind verloor aan de oorlog. Voor een kun je alleen maar diep buigen.

Behalve als je Donald Trump heet. In een gisteren uitgezonden interview met tv-netwerk ABC smaalde hij: "Hebben de scriptschrijvers van Hillary dat geschreven?". Hij zei dat Khizr Khan hem een aardige vent leek, maar hij had zo zijn gedachten bij de zwijgend er naast staande Ghazala: "Waarschijnlijk, misschien, zeg het maar, mocht ze niks zeggen."

Eerbied en respect
Geen van beide veronderstellingen klopten: Khizr Khan sloeg naar eigen zeggen assistentie van de campagne-organisatie van Clinton af. En zijn vrouw schreef in een waardig stuk in de Washington Post waarom ze niets zei: ze zou in huilen zijn uitgebarsten, net zoals ze, twaalf jaar na zijn dood, nog steeds doet als ze een foto van hem ziet of hem in haar gebeden gedenkt. Ze sprak ook vrijuit in een interview met nieuwszender MSNBC, waarin ze vertelde: "Ik smeekte mijn zoon, hang voor mij niet de held uit. Kom terug als mijn zoon." In tranen: "Hij kwam terug als een held."

Heel weldenkend Amerika viel over Trump heen, en daar waren ook Republikeinen bij. Gouverneur John Kasich van Ohio, voormalig presidentskandidaat: "Er is maar één manier om over Gold Star ouders te praten: met eerbied en respect." En Peter Wehner, die als toesprakenschrijver voor president George W. Bush werkte, twitterde: "Memo aan de supporters van Trump: hij is een iemand van sadistische wreedheid. Bij hem wordt de bodem nooit bereikt. Nou, ga hem maar verdedigen."

Maar dat dat waren niet echt Republikeinen die er toe doen. Wat kan de woede van een letterknecht van Bush de arbeiders in Ohio of Pennsylvania schelen? Wie stemde er buiten Ohio nou helemaal op John Kasich in de voorverkiezingen?

'Zwarte ziel'
Khizr Khan zelf legde, in interviews in de zondagse discussieprogramma's van CNN en NBC, de vinger op de zere plek. Trumps reactie toont aan dat hij een 'zwarte ziel' heeft, 'totaal ongeschikt om de leider te zijn van dit prachtige land', zei hij tegen CNN. Hij vindt dat de leiders van de Republikeinen in het Congres, fractieleider in de Senaat Mitch McConnell en voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Paul Ryan, niet kunnen zwijgen. 'Het is hun morele, ethische plicht om zich even niets aan te trekken van de stemmen die je ermee wint of verliest, maar hem af te wijzen, hun steun in te trekken. Zo lang ze dat niet doen, houd ik er niet over op."

In dat geval kunnen ze nog de nodige hatelijke uitspraken verwachten. Want Trump heeft, naast de Amerikaanse grondwet (die hij zegt heus wel gelezen te hebben) ook een persoonlijke basisregel, en die herhaalde hij maar weer eens een tweet van deze zondagochtend: "Ik werd vals aangevallen door dhr. Khan op de Democratische conventie. Mag ik dan niet terugslaan?"