Top justitie genoemd in ontuchtzaak

Voormalig rechercheur doorbreekt stilzwijgen over Rolodex-onderzoek

REDACTIE POLITIEK

Een voormalige rechercheur van de Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE) doorbrak gisteren het jarenlange stilzwijgen over het Rolodex-onderzoek in 1997 naar misbruik van minderjarige jongens door hooggeplaatste Nederlanders.

Als getuige voor de rechter-commissaris in Utrecht schetste Leen de Koter (56), onder ede, een onthutsend beeld over het destijds vermoedelijk door de top van Justitie zelf gesaboteerde onderzoek. De frustraties hierover bleken bij de oud CIE'er, nu directeur van een recherchebureau, voelbaar aanwezig. "Toen tot een gerechtelijk vooronderzoek in Rolodex werd besloten, was het resultaat dat het onderzoek stuk was", zei hij.

In het door stichting De Roestige Spijker aangevraagde getuigenverhoor in Utrecht noemde De Koter, bijna zestien jaar na Rolodex, als eerste van betrokkenen concreet namen. Toenmalige hoofdofficieren van justitie Jan Wolter Wabeke, Henk Wooldrik en Hans Holthuis, alsmede topambtenaar Joris Demmink van het ministerie van Justitie lagen volgens hem in het vizier bij CIE en Rijksrecherche als verdachten van ontucht met minderjarige jongens. De verdenking volgde na een tip van een eenvoudige ontuchtpleger, die aangaf dat "hooggeplaatste personen alles mogen, terwijl ik ben opgepakt".

Opmerkelijk was vooral de positie van Holthuis, destijds CIE-officier bij de Rijksrecherche en, zonder dat hij daar weet van had, zelf onderwerp van onderzoek. "Tenminste, daar ga ik van uit", zei De Koter over die onwetendheid. "Het maakte het onderzoek natuurlijk erg lastig." Uit belgegevens van pooiers van schandknapen en van hoogleraar en historicus Ger van Loon kwam zoveel informatie naar boven dat augustus 1997 tot een gerechtelijk onderzoek werd besloten.

Maar de CRI, onder leiding van de huidige Amsterdamse korpschef Pieter Jaap Aalbersberg, zou het voorstel voor het inzetten van observatieteams hebben geweigerd. Het resultaat van het aftappen van telefoons leverde daarnaast tot verbazing van de CIE geen resultaat op: over verdachte lijnen werd niet meer over seksorgies met minderjarige gesproken en seksnummers voor jongensprostitutie werden evenmin nog gedraaid.

De Koter: "Dat gaf mij te denken. Ik kreeg het sterke vermoeden dat De Roon op de hoogte was van het onderzoek." De grootste draai om de oren kreeg de recherche echter bij een huiszoeking onder leiding van de rechter-commissaris in de woning van Van Roon. Terwijl het een gecoördineerde politieactie op vier verschillende adressen betrof, begon de huiszoeking bij de professor twee uur later dan elders.

De Koter: "Toen we bij Van Roon aanbelden werd meteen de deur geopend. Hij vroeg niet eens wat we kwamen doen. 'Oh, ga je gang', zei hij. In een kast waar de televisie stond was een aansluitkabel voor een computer. Die computer was weg maar aan de stofresten konden we zien waar het apparaat had gestaan. We hebben in zijn woning geen spoor van kindermisbruik gevonden, helemaal niets."

Huidig staatssecretaris Fred Teeven was destijds nauw betrokken bij het Rolodex-onderzoek. Het onderzoek werd begin 1998 uiteindelijk zonder resultaat stopgezet. Hier zou een 'contra-actie' vanuit het OM aan vooraf zijn gegaan, met als doel de toenmalige hoofdofficier van justitie Hans Vrakking in Amsterdam in diskrediet te brengen, zoals ook tenminste drie van zijn collega's was overkomen.

De getuigenverhoren in Utrecht gaan maandag verder.

Opstelten herhaalt: Naam Demmink kwam niet voor
Minister Opstelten van justitie kan ernstig in de problemen komen als uit de rechtszaak blijkt dat zijn oud-topambtenaar Joris Demmink al eerder in een onderzoek is opgedoken. Dat ontkende de minister namelijk eerder na Kamervragen. Zijn eigen VVD wil opheldering.

De naam Demmink zou al eerder zijn genoemd in het Rolodex-onderzoek naar misbruik van jongens. Dat zei gisteren een getuige die ten tijde van dat onderzoek rechercheur was van de criminele inlichtingendienst. Staatssecretaris Teeven van justitie was destijds als officier van justitie betrokken bij het onderzoek en zou daardoor weten dat de naam van Demmink regelmatig werd genoemd tijdens het Rolodex-onderzoek.

Ook voorgangers van Opstelten hebben altijd ontkend dat Demmink onderwerp van onderzoek was. Gisteren herhaalde de minister van justitie dat Demmink "op geen enkele wijze" is voorgekomen in het onderzoek eind jaren negentig.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden