Plein 2

Thierry Baudet sart de Tweede Kamer met hoofdelijke stemmingen

Thierry Baudet  Beeld ANP
Thierry BaudetBeeld ANP

"Hoofdelijke stemmingen zijn een belangrijk individueel recht van Kamerleden. Daar moeten we terughoudend mee omgaan." Aldus Khadija Arib, voorzitter van de Tweede Kamer, in een interview met Vrij Nederland in 2016.

Redactie

Het mag duidelijk zijn dat PVV en FvD óf deze waarschuwing hebben gemist óf vinden dat Arib onzin verkoopt.

Het tumultueus verlopen debat met premier Rutte over de dividendmemo's, precies een week geleden, eindigde met twee ingediende moties. De eerste was een motie van afkeuring tegen de minister-president. De tweede was een poging het afschaffen van de dividendbelasting alsnog van tafel te krijgen. Voor beide moties stond vast: er is onvoldoende steun.

Toch vroeg voorman Thierry Baudet van FvD om hoofdelijke stemmingen: "Ik wil van iedereen in deze Kamer weten waar hij of zij staat."

Een hoofdelijke stemming is voor veel Kamerleden een gruwel. Kamerleden worden geacht er te zijn, ook al is het ver na middernacht, ook al hebben ze de volgende ochtend vroeg een debat. De namen van alle aanwezige Kamerleden worden voorgelezen waarna iedere keer 'voor' of 'tegen' klinkt. Dat kan erom spannen.

Lilipaly-Highway

Bekend is de stemming over de donorwet van D66'er Pia Dijkstra, in 2016. Frank Wassenberg (Partij voor de Dieren) miste de trein richting het Binnenhof en ook de hoofdelijke stemming. Gevolg: wetsvoorstel aangenomen met 75-74. Of denk aan PvdA'er John Lilipaly die in 1995 niet bij de hoofdelijke stemming over de A73 was. Hij bleek met zijn zoon op skivakantie. De Kamer koos met nipte meerderheid voor aanleg over de oostelijke Maasoever, tegen de zin van de PvdA. Op het Binnenhof wordt sindsdien gerept over de Lilipaly-Highway.

Maar dat terzijde. Uit gegevens van het onvolprezen Centraal Informatiepunt van de Tweede Kamer blijkt dat hoofdelijke stemmingen over moties populairder worden. Tussen 2008 en 2014 waren er gemiddeld elf per jaar. In 2015 waren het er negentien. In 2016: 23. 2017: 26. En in de eerste vier maanden van dit jaar kreeg de Kamer al zeventien hoofdelijke stemmingen voor de kiezen.

In zes gevallen vroeg de PVV erom, in zes andere het FvD. Geert Wilders en Thierry Baudet trotseren daarmee de irritatie bij de andere fracties. Maar de heren weten ook: omdat dit kabinet rust op de kleinst mogelijke meerderheid, kan één dwars coalitie-Kamerlid het verschil maken.

Voor de volledigheid: PVV en FvD leden bij deze twaalf stemmingen twaalf nederlagen. Of het nou ging om het opzeggen van het vertrouwen in minister Ollongren (motie FvD), het opzeggen van het vertrouwen in Rutte (motie PVV) of de wens dat de regering voortaan rept over de Armeense genocide in plaats van de kwestie van de Armeense genocide (motie PVV), de meeste Kamerleden zagen er niets in.

Mijn hemel!

In mei 2017 vond Baudet het nodig om over de vijf moties die hij had ingediend 'om de massa-immigratie nu echt aan banden te leggen' vijf hoofdelijke stemmingen aan te vragen. Tot ontzetting van de Kamer. Arib: "Dus vijf keer hoofdelijk stemmen. Dank je wel, mijnheer Baudet! Mijn hemel!" Halbe Zijlstra, toen nog VVD-Kamerlid: "Het is hier geen circus." Uiteindelijk stemde Baudet in met één hoofdelijke stemming. Uitslag: 24 voor de motie, 118 tegen.

Ook vermeldenswaardig: in de ochtend van 9 november 2017 wilde PVV'er Tony van Dijck niet aan het debat over de overheidsfinanciën beginnen. Eerst eiste het Kamerlid een brief van het kabinet over welke bedrijven hebben gelobbyd voor het afschaffen van de dividendbelasting. Van Dijck vroeg hier steun voor van de Kamer middels, geen verrassing, een hoofdelijke stemming. Deze actie kwam kennelijk ook voor zijn partij onverwacht, zes PVV-Kamerleden misten de stemming.

Toen het stof was neergedaald vroeg ook 50Plus-Kamerlid Martin van Rooijen om een hoofdelijke stemming, in een poging premier Rutte bij het debat te krijgen. 23 Kamerleden voor de motie, 104 tegen.

Hoofdelijke stemmingen over moties in 2017:

1 FvD: acht
2 PVV: zes
3 SP: vijf

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden