Tas pakken, wereld verbeteren

Het internet staat vol blogs, crowdfunds en facebookpagina's van avonturen voor het goede doel. Van een tour langs duurzame initiatieven in Amerika, tot een waterput bouwen voor olifanten in Thailand. Sociale media worden hierbij massaal ingezet om een groot publiek te bereiken.

Heel nobel, maar in hoeverre heeft het zin? Volgens Gert Spaargaren, professor voor duurzame leefstijlen en consumptiepatronen, is dit een positieve trend die goed past bij de selfiegeneratie. "Het is vernieuwend. Het zijn geen structurele acties en daarom dus ook geen alternatief voor clubs zoals het WNF of Greenpeace. Maar die gevestigde organisaties kunnen hiervan wel leren hoe je oude boodschappen in een nieuw jasje steekt, passend bij de 21ste eeuw."

De Haarlemse filmmaker Siebe Meijer zit aan tafel in zijn kantoor, naast zijn vriendin Jo-Ann Hoogland. "We wilden een reis maken. Onze droom achterna." Hij vertelt met glimmende ogen over het zeilavontuur dat ze in juni aangaan. Ze leven al een jaar in het achterhuisje van Jo-Anns oma, om al hun geld te sparen voor het kopen en opknappen van hun zeilboot.

Meijer heeft van jongs af aan gezeild. Zijn vriendin, eventmanager van beroep, heeft de passie voor het varen overgenomen. "We gaan rond de Middellandse zee verhalen verzamelen en die vastleggen op film, over hoe het ook kan", vertelt ze enthousiast. "We horen in Nederland maar weinig over illegale visserij, vervuiling, noem het maar op. Wij waren in de veronderstelling dat die problemen zich in verre zeeën afspeelden, niet dat het zo dichtbij leeft."

Meijer raakte door het maken van verschillende bedrijfsfilms geïnspireerd. "Ik kwam veel mensen tegen die op hun manier iets bijdragen. Wij wilden ook zelf iets doen, om de maatschappij een betere kleur geven. Natuurlijk, we maken zelf een prachtig avontuur mee. Maar we willen mensen ook laten zien wat er speelt in de Middellandse Zee."

Volgens Hoogland dringt de ernst vaak nog niet voldoende door. "Sushi-tenten zijn overal in opkomst, maar mensen weten vaak niet dat de tonijn ernstig wordt bedreigd." Volgens Meijer worden veel tonijnvissen die nu worden gevangen, ergens opgeslagen. "Nu zijn ze ongeveer 40.000 euro per stuk waard. Maar als ze over een paar jaar zijn uitgestorven, leveren ze misschien wel een miljoen op."

De avonturiers hebben hun route globaal uitgestippeld; Spanje, Kroatië, Griekenland, Malta, Ibiza, Sicilië, Turkije en Italië. "Maar", merkt Hoogland op, "niks staat vast, want we zijn afhankelijk van het weer."

Het afgelopen jaar heeft het duo research gedaan naar interessante projecten, waaronder Healthy Seas. "Dat is een project in Kroatië, waar vissers hun netten vaak dumpen in de zee en dan blijven ze op wrakken hangen. En dat terwijl die wrakken juist belangrijk zijn voor de biodiversiteit, en dus voor de visserij." Want: de wrakken zorgen voor afwisseling in zachte en harde ondergrond, wat veel diersoorten aantrekt. "Healthy Seas haalt de netten uit de zee en maakt er badkleding van."

De twee klussen al een jaar aan de boot, Meijer heeft zelfs leren lassen. "Door er zo mee bezig te zijn, worden we steeds bewuster van ons eigen gedrag. We eten nu bijvoorbeeld minder vlees en vis." Toch merkt hij dat het moeilijk is om de boodschap door te geven. "Dan zeg ik tegen vrienden: tonijn eten is hetzelfde als een hap nemen van een pandabeer, dat doe je toch ook niet? Als we zo doorgaan is er in 2040 geen vis meer." Dan zijn ze verbaasd, maar zie ik de volgende dag op Facebook dat ze weer sushi zitten te eten. Ze schrikken wel, maar doen verder niks. De uitdaging voor ons is om bij mensen door te dringen."

Milieusocioloog Spaargaren denkt niet dat de films van het duo direct gaan zorgen voor gedragsverandering. "Er zit namelijk een gat tussen iets erg vinden en er daadwerkelijk iets aan doen. Maar het is wel een optimistisch alternatief voor de overheidscampagnes. Het is een beetje Floortje Dessing op reis, maar dan voor het milieu. Én, als de jonge generatie ergens vriend van wordt of zich ergens bij aansluit, is dat ook een lichte vorm van gedragsverandering."

Verschillende clubs hebben in inmiddels aangegeven de filmpjes te willen verspreiden, waaronder het WNF. Momenteel werkt het stel al samen met scholen in de omgeving van Haarlem. Hoogland: "Vorige week was ik in groep 8. Samen met de Haarlemse kunstenaar Ap Esenbrink, die kunstwerken maakt van afvalplastic. We hebben ze verteld over de 'plastic soep' in zee en ze mochten kunst maken van oud plastic. Zo zien ze dat je daar ook iets anders mee kunt doen."

Idealisten die de grens overgaan
Inspirerende rolmodellen

Anne Walraven maakt een reis over vier verschillende continenten, langs inspirerende rolmodellen. Zoals apenexpert Jane Goodall of Peter Sunde, oprichter van de Pirate Bay. Ze is 'op zoek naar de kracht en potentie van jonge mensen als brandstof voor de toekomst'. Met haar eigen spaargeld is ze een heel eind gekomen. Ze heeft nu een crowdfund opgezet om nog meer interviews te bekostigen.

Duurzame energie in Zuid-Afrika Beernt Berghuis, Albert Pap en Nick Rogmans zijn drie Nederlandse studenten die in Zuid-Afrika een crisisopvang aan duurzame energie willen helpen. De opvang is bedoeld om mensen van de straat en uit het criminele circuit te houden, maar kan de energierekeningen niet meer betalen. Via sociale media zoeken ze sponsoren, voor een streefbedrag van 2000 euro.

Fairfood San Francisco

Ruut van der Beele een Maranka Pool gingen in 2013 naar San Francisco, om een tour te maken langs duurzame initiatieven op het gebied van eten en drinken. Ze gingen onder andere aan de slag op een stadsboerderij. Uiteindelijk haalden ze 9540 euro op, onder andere via Facebook en Twitter.

Poolexpeditie The Arctic March

Klimaatjournaliste Bernice Notenboom is 2 april een 800 kilometer lange poolexpeditie begonnen; The Arctic March. Een expeditie op ski's, van de Noordpool richting Canada, waar ze 25 mei hoopt aan te komen. Over deze expeditie wordt een film gemaakt, die de extreme gevolgen van klimaatverandering moet laten zien. Met behulp van crowdfunding is Notenboom nog bezig met het inzamelen van geld voor extra bevoorrading en voor een vliegticket terug naar huis.

Olifanten knuffelen

Diana Harinck uit Zwijndrecht trekt binnenkort naar Thailand om met olifanten te werken. Ze zamelt geld in om daar een watertoren te kunnen bouwen, vanwege het tekort aan drinkwater voor de olifanten tijdens het droge seizoen. Ze heeft onder andere geld ingezameld met een benefietdiner. Haar streefbedrag is 5000 euro.

undefined