tabaksindustrie / Fabrikanten: toevoegingen geheim

Met een batterij advocaten verzette de sigarettenindustrie zich gisteren tegen de eis van Nederland dat de fabrikanten al hun tabaksingrediënten openbaar moeten maken.

door Joop Bouma

De tabaksindustrie weigert aan minister Hoogervorst (volksgezondheid) tot in detail te vertellen welke stoffen er per merk worden toegevoegd aan sigaretten en shag. Dat zijn bedrijfsgeheimen, aldus de fabrikanten.

Gisteren troffen zeven bedrijven die in Nederland tabaksproducten op de markt brengen en de staat elkaar voor de rechtbank in Den Haag. Voor de fabrikanten hangt veel van de zaak af. Nederland wil als enige land in de Europese Unie dat de industrie per merk aangeeft wat aan de tabak wordt toegevoegd.

Volgens Nederland volgt die verplichting uit een Europese richtlijn. De fabrikanten zeggen dat Nederland de EU-richtlijn veel te eng uitlegt. Het bekendmaken van de ingrediënten in een algemene lijst is voldoende, vinden zij.

De industrie bracht gisteren zeker twintig advocaten op de been, van wie er tien in toga de zaak van de industrie bepleitten. De rest zat in de zaal. De urenlange pleidooien werden voor rekening van de industrie simultaan door tolken in het Engels vertaald, zodat juristen van de tabaksindustrie die uit de VS en Engeland waren overgevlogen, de zaak konden volgen.

De industrie wil voorkomen dat Nederland de beschikking krijgt over de exacte toevoegingen. Volgens British American Tobacco zou openbaarmaking van de gegegevens leiden tot 'volledige en onomkeerbare vernietiging van commerciële waarden' van tabaksproducten.

De fabrikanten zijn bang dat de staat niet zal kunnen vermijden dat de bedrijfsgegevens bij derden terechtkomen, zodat concurrenten of vervalsers de samenstelling van hun producten kunnen achterhalen.

De landsadvocaat verdenkt de industrie van het voeren van een dubbele agenda. ,,Wij denken dat de industrie de informatie liever achterhoudt, omdat de gegevens riskant kunnen zijn in rechtszaken van zieke rokers tegen de industrie.'' Juist vorige week daagde een zieke roker British American Tobacco voor de Nederlandse rechter.

Volgens de staat is uit wetenschappelijke studies gebleken dat de industrie stoffen toevoegt die het verslavende effect van tabak versterken. Ammonia is zo'n stof, die de werking van nicotine stimuleert. De staat stelt dat de tabaksindustrie in de VS jaarlijks 500 kilo ammonia gebruikt. ,,En dat is niet om de leidingen in de fabriek te zuiveren.''

Hoogervorst zet Amerikaanse klokkenluider in

Minister Hoogervorst van volksgezondheid heeft de hulp van de Amerikaanse klokkenluider Jeffrey Wigand ingeroepen in een rechtszaak van de tabaksindustrie tegen de staat.

Wigand, een wetenschapper die jarenlang werkte voor het Amerikaanse dochterbedrijf van British American Tobacco, stond eind jaren 1998 model voor de hoofdrol van de Amerikaanse speelfilm 'The Insider'. De film behandelde de manier waarop de tabaksindustrie de gezondheidsrisico's van roken onder de tafel probeerde te houden.

Dr. Wigand stapte bij BAT op toen hij ontdekte dat het bedrijf de smaakstof coumarin bleef gebruiken, hoewel de fabrikant wist dat de stof kankerverwekkende eigenschappen had.

Wigand schreef op verzoek van het ministerie van volksgezondheid een verklaring over de noodzaak van volledige openbaarmaking van toevoegingen aan tabak. De industrie weigert de gegevens tot in detail te verstrekken. Volgens de Amerikaanse wetenschapper heeft de tabaksindustrie grote belangen om toevoegingen geheim te houden, omdat daaruit zal blijken dat de fabrikanten stoffen gebruiken die de afhankelijkheid van rokers vergroten.

De industrie-advocaten deden de verklaring van Wigand gisteren af als 'onzin'.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden