Syrische kunst laat zich niet knevelen

De figuren in het werk van de Syrische kunstenaar Houmam al Sayed kijken altijd met een trieste blik de wereld in. Veel van zijn figuren hebben afgeschermde ogen. "Ze zien de wereld maar op 1 manier," zegt de 31-jarige Syrische schilder.

Al Sayed is een van de honderden Syrische kunstenaars die sinds het uitbreken van de revolutie verhuisde naar Beiroet. Daar vindt hun moderne kunst gretig aftrek bij Libanese galeries. Prijzen stijgen. "Ik vertegenwoordig al meer Syrische artiesten dan Libanese" zegt Lynda Aboukhater, directeur van de Mark Hachem galerie in Beiroet. "Nieuw talent blijft op de deur kloppen."

Syrische kunst is 'hot'; de afgelopen jaren verscheen er steeds meer Syrisch werk op de internationale markt. Afgelopen weekeinde zag de Beirut Art Fair, een internationale kunstmarkt in Libanon, weer veel Syrisch werk in de verkoop. De werken gaan weg voor boven de vraagprijs bij veilinghuizen als Sotheby's en Christie's. Ook musea zijn opeens geïnteresseerd.

Reden voor de groei is niet alleen meer aandacht voor Syrische kunst vanwege het conflict, maar ook de kwaliteit, zeggen galeriehouders. De kleuren zijn veranderd, de onderwerpen opener. Er is ook een donkere ondertoon. "Alles is een reflectie van wat daar nu gebeurt. Ze zijn hun land kwijt, hun thuis, ze weten niet wat de toekomst zal brengen, en zijn op zoek naar hun identiteit", zegt galeriehouder Aboukhater.

Achter haar hangt een zelfportret van de schilder Saad Yagan (70), waarop hij alleen aan een tafel zit in een leeg restaurant. Het werk is gebaseerd op een foto die hij vorig jaar met kerstmis nam van zichzelf, toen hij de enige was in een restaurant in zijn woonplaats Aleppo. Yagan is een van de meest prominente moderne Syrische kunstenaars.

Veel kunstenaars werden gedwongen naar Beiroet te verhuizen nadat de galeries in Damascus hun deuren sloten. Ook al-Sayed vertrok, twee jaar geleden. Zijn eerste expositie bevatte uitwerkingen van schetsen uit 2011, over Syriërs die de wereld om zich heen zien instorten. Zijn nieuwe werken, gemaakt in de vrijheid van Beiroet, zijn politieker: vastgebonden figuren, een symbool van hoe de Syrische regering mensen belemmert zich vrij uit te drukken. Een Al-Sayed kost tegenwoordig zo'n 18.000 euro.

Kritiek op de 'oorlogskunst' klinkt er ook. Sommige jonge kunstenaars gebruiken de oorlog puur om een naam voor zichzelf te vestigen, klaagt kunsthandelaar Samer Kozeh, die twintig jaar geleden zijn eerste galerie in Syrië opende. Ook hij zit nu in Beiroet, maar vertegenwoordigt met name kunstenaars die nog steeds in Syrië wonen. "Vergeet niet dat de meeste kunstenaars nog steeds daar zijn," zegt hij. Volgens hem komt de prijsstijging vooral door de komst van grote veilinghuizen naar de regio, die de prijzen opkrikten. En doordat de rijken uit de Golfstaten begonnen met kunst verzamelen.

undefined