Sunim is populair, maar niet wereldschokkend of vernieuwend

De schrijver

Deze Koreaanse zen-boeddhistische monnik, die volgens het Britse dagblad The Guardian 14 seconden wacht voor hij de interviewer antwoord geeft, is een snel rijzende ster. Haemin Sunim (1974) maakte furore via Twitter en Facebook, waar hij ruim een miljoen volgers heeft. De oorspronkelijke, Engelstalige uitgave van dit boek uit 2012 stond in Zuid-Korea bijna een jaar op de eerste plaats. Hiervan verkocht hij er wereldwijd drie miljoen. In Nederland was Sunim vrij onbekend maar in korte tijd belandde de Nederlandse vertaling ook hier hoog in de top tien van menig boekwinkel. Hunim studeerde aan Berkeley, Harvard en Princeton, werd hoogleraar en geeft les in boeddhisme en meditatie. Hij woont afwisselend in New York en Seoul.

Thema

Voor diepgaand theologiseren moet je niet bij Sunim zijn. Zijn theologie komt tot uiting in praktische adviezen voor het vinden van rust en beter omgaan met jezelf en anderen. Dat doet hij in zeventien korte overdenkingen vol persoonlijke ervaringen over thema's als werk, liefde, relaties en passie, gevolgd door eenvoudige spreuken, vaak eerder geplaatste posts. Groot is zijn aandacht voor een goede relatie met geliefden, waarbij hij hamert op het afleggen van trots en gelijk willen hebben en op vergeving. Opvallend veel adviezen gaan over het loskomen van de drang naar luxe, status en carrière, herkenbare issues in de prestatiegerichte Koreaanse cultuur. Sunim put met regelmaat uit de Bijbel waarin hij overeenkomsten ziet met boeddhistische principes als niet oordelen en de karmawet: wat je zaait, zul je oogsten.

Sleutelzin

'In de stilte van de pauze wordt de totaliteit van ons wezen zachtjes onthuld.'

Centrale stelling

Sunims visie verschilt nauwelijks van de uitgangspunten van mindfulness: aanschouwen en accepteren wat er is, daar zonder oordeel naar kijken. Niet vechten tegen negatieve emoties maar er 'vrienden' mee worden. Eigen aan Sunim is de nadruk die hij legt op het nemen van tijd en rust in dat proces. Wanneer je je opgejaagd, somber of onzeker voelt, gekwetst bent, zegt Sunim, is het zaak eerst rust te nemen, terug te gaan naar het heden ('kijk naar een rustige film in de bioscoop') en te luisteren naar het lichaam. Voor wijsheid hoef je niet je best te doen, het komt van nature als je langzamer aan doet en opmerkt wat er altijd al was. Door stil te worden vind je de 'stille toeschouwer' in jezelf, ontdek je dat die er altijd al was, dat die eigenlijk je oorspronkelijke gezicht is, van voor je geboorte.

Redenen om het boek niet te lezen

In de inleiding valt op dat Sunim zelf nog wat beduusd is van zijn groeiende populariteit. Ondertussen legt hij wel in detail uit hoe lovend fans over hem zijn en met hoeveel exemplaren dat gepaard gaat. Dat zal misschien de invloed van de Amerikaanse cultuur op hem zijn en het is ongetwijfeld heel Nederlands om je daar lichtelijk aan te ergeren. Inhoudelijk bekeken verbaast zijn populariteit toch wat. Zijn spreuken hebben een hoog open-deur-gehalte ('wees eerlijk tegen jezelf, een teleurstelling of ruzie is een les in je leven'), soms zijn ze leuk gevonden ('schiet niet heen en weer als een school vissen, omdat je vrienden dat doen'). Niet onwaar, maar niet wereldschokkend of vernieuwend, ook taalkundig niet. Sunim is zeker geen Khalil Gibran, de Libanese dichter die hij vaak aanhaalt en met wie hij soms wordt vergeleken.

Redenen om het boek wel te lezen

Dat Sunims boek inmiddels op veel nachtkastjes ligt, zegt vooral veel over de groeiende behoefte aan rust, een kentering in het drukke bestaan, gewoonheid en praktische adviezen. Blijkbaar vindt Sunim daar de aansluiting met een groot publiek. Daar is uiteraard niks mee en zijn spreuken zijn in de niet al te kritische vlak-voor-het-slapen-toestand prima te verteren. De kleurrijke, serene, soms surrealistische illustraties van Youngcheol Lee als 'visuele pauzes' zijn een rustgevende ervaring op zichzelf.