Studenten in verzet tegen NS
Ongeloof, verbazing, 'allesbehalve blij'. Zo reageren studenten op de plannen van de NS om hen uit de spits te weren. Voor het eerst na de commotie rond de invoering van het leenstelsel en de manifestaties voor meer zeggenschap gaan ze weer actievoeren.
Op Facebook is een petitie gestart, die al door meer dan 35.000 mensen is getekend. En er is een ludieke actie: het NK treinen. De initiatiefnemers roepen studenten op om morgen massaal - in Nederlandse driekleur of oranje - op de drukste uren de trein nemen 'om te laten zien hoe hard wij het openbaar vervoer nodig hebben'.
Reizen buiten de spits heeft nogal wat gevolgen. Onderwijsinstellingen moeten hun roosters aanpassen en avondlessen liggen in het verschiet. Dat zet allerlei activiteiten zoals sporten en werk - veel studenten hebben een bijbaan om hun studie te kunnen betalen - onder druk.
Het studentenprotest heeft inmiddels steun gekregen van de vakbonden. De Algemene Onderwijsbond (Aob) en FNV Jong vinden dat de NS hun problemen - te volle treinen, te weinig nieuw materieel - afschuiven op het onderwijs. De studentenvakbonden zijn vooral kwaad over de manier waarop het gaat: zonder overleg met de studenten zelf. De NS voeren de gesprekken met de hogescholen en universiteiten. Een aantal zou wel voor flexibele roosters voelen. De Hogeschool Utrecht heeft al met de provincie afgesproken tussen vijf en zeven uur les te gaan geven en roostervrije dagen in te voeren,
Brandbrief
Voor de Landelijke Studentenvakbond LSVb is de werkwijze onacceptabel. "Dit plan treft studenten hard", zegt voorzitter Stefan Wirken. "Ze voelen zich al genoeg gepakt door het leenstelsel." Op de achtergrond speelt volgens de LSVb de wens van het ministerie van onderwijs om 200 miljoen euro te bezuinigen. Dat geld is nodig om de onderwijskwaliteit te verbeteren.
'Maak foto's'
Oranisatie ConsumentenClaim roept treinreizigers op foto's te maken van overvolle treinen. Die kunnen worden gebruikt als bewijsmateriaal voor een mogelijke rechtszaak tegen de NS. De NS heeft aangegeven met de organisatie in gesprek te willen blijven.
Met lokale studentenbonden uit onder meer Delft, Zwolle en Leiden heeft de LSVb een brandbrief geschreven aan NS-topman Van Boxtel. De studenten roepen hem op niet louter met collegebesturen te praten.
Protest is er ook van de studentleden in de medezeggenschapsraad van de Hogeschool van Amsterdam, met 45.000 studenten de grootste van Nederland. Ze roepen Van Boxtel op hen mee te laten denken. "De HvA beschikt over expertise en talent."
Het Interstedelijk Studenten Overleg (Iso) steunt rechtstreeks de ludieke actie. Niemand verplicht studenten buiten de spits te rijden, reageert voorzitter Linde de Nie. "Studenten zijn geen derderangsreizigers van wie rechten zomaar afgenomen kunnen worden." De LSVb en het Iso benadrukken dat ze niet tegen initiatieven zijn om de drukte in de spits beter te spreiden. Maar dat kan alleen op vrijwillige basis en in overleg met de studenten zelf, vinden ze.
'Succes overvalt ons'
Fritz Keijzer, student facility management in Rotterdam, is een van de initiatiefnemers van de facebookactie.
"We zijn behoorlijk overvallen door het succes. Het begon donderdag als een grap onder vrienden. Je ziet veel ludieke facebookacties tegenwoordig, zoals het NK koelkast duiken. Dat heeft ons geïnspireerd. We zitten nu met zijn allen bij elkaar om het zo groot mogelijk te maken. Er hebben zich via Facebook al duizenden mensen aangemeld. We hopen dat de treinen morgen vol zitten met oranje en rood-wit-blauw gekleurde studenten."