Stofzuiger kapot? Koop maar een nieuwe, want laten maken is lastig

Consumenten blijven massaal nieuwe koffiezetapparaten, elektrische tandenborstels en stofzuigers kopen. Want als dit soort huishoudelijke apparaten kapot is, zijn ze vaak moeilijk te repareren. Is dat een complot van fabrikanten? Volgens onderzoek van de TU Delft niet.

Onderzoeker Marcel den Hollander werkt samen met collega Conny Bakker aan de studie 'Products that last', gefinancierd door het ministerie van economische zaken. Ze proberen te achterhalen hoe bedrijven commercieel succesvol kunnen zijn door producten met een langere levensduur te fabriceren. Of bedrijven nu opzettelijke snelle veroudering inplannen zodat ze meer geld verdienen, weet Den Hollander niet. "Dat kan ik niet hardmaken, maar ik kan het ook niet ontkennen. Wel weet ik dat er een probleem is."

En dat probleem zit 'm volgens Den Hollander in het bedrijfsmodel. "We zijn blijven steken in een model uit de 18de eeuw: geld verdienen door het verkopen van zoveel mogelijk producten in zo kort mogelijke tijd. Destijds waren er relatief goedkope grondstoffen en was er genoeg energie. Vanuit het bedrijfsleven gezien was de gekozen strategie toen heel slim: die grondstoffen en energie omzetten in een eindeloze stroom wegwerpproducten voor consumenten die daar toen de financiële middelen voor hadden. Een lange levensduur van producten is dan niet van het grootste belang."

Maar de context verandert. "De grondstoffen worden schaars. Ze worden duurder en het is niet zomaar zeker dat onze industrie ze kan krijgen. Daarnaast heeft de consument nu minder te besteden. Factoren die bevorderlijk waren voor de consumptiemaatschappij, zijn er niet meer."

Volgens Den Hollander blijkt uit onderzoek dat in een verzadigde markt het aanbieden van aanvullende diensten veel winstgevender is dan alleen het aanbieden van producten. "Zoals bijvoorbeeld het delen of leasen van producten." Er is zelfs een versie die nog iets verder gaat, vertelt Den Hollander. "Stel: je betaalt voor licht in plaats van dat je lampjes koopt. Daarbij betaal je alleen voor het resultaat. Zo heeft een fabrikant namelijk baat bij een product dat lang meegaat."

Ook Martine Postma, oprichtster van de stichting Repair Cafe, wil bedrijven motiveren duurzamer te produceren. In samenwerking met de Consumentenbond bekijkt ze hoe repareerbaarheid op te nemen valt in consumententesten.

"Er is veel te doen geweest over de levensduur van producten, maar het is moeilijk te controleren", vertelt een woordvoerder van de Consumentenbond. "We zijn nu aan het kijken of we de repareerbaarheid als informatie in de test kunnen opnemen, zodat de consument zelf de afweging kan maken."

de verdieping 8|9

Schroevendraaier-compatible

undefined