Stemming in Frankrijk grimmig
De strijd tegen de verhoging van de pensioenleeftijd in Frankrijk is opeens grimmig. Truckers blokkeren wegen, olieraffinaderijen staken, acties van scholieren ontsporen door relschoppers. Ook luchtverkeersleiders hebben zich bij de stakers gevoegd. Ze staken tot morgenochtend 7 uur, waardoor ook Nederlandse reizigers rekening moeten houden met vertragingen en uitval van vluchten.
De vakbonden mobiliseren hun troepen vandaag voor een landelijke actiedag, de derde al in een week tijd. Maar de regering zal niets toegeven, zo herhaalde premier François Fillon zondagavond op het meest bekeken tv-journaal. Hij stelde de kijkers gerust: benzine hamsteren is niet nodig. Hij laat niet toe dat ’de Franse economie de keel wordt dichtgeknepen’. Concessies kan Fillon inderdaad niet meer doen: van een cruciale hervorming zou anders weinig overblijven. Bovendien hangt de kans op een herverkiezing in 2012 voor president Nicolas Sarkozy, die worstelt met impopulariteit, van deze ingreep af.
Zo lijkt het land af te steven op een verlammende crisis die de economie grote schade zal toebrengen. Vooral de truckers en de raffinaderijmedewerkers zijn een onzekere factor. Hun professie is niet erkend als zwaar beroep en velen hadden gerekend op een pensioen met 55 jaar, in plaats van 57.
Toch ligt een crisisscenario niet voor de hand. Het vakbondsfront vertoont scheuren. De bonden zijn verdeeld over de vraag of er ook nog gestaakt moet worden als de senaat, de Franse Eerste Kamer, klaar is met de behandeling van de pensioenwet. Dat is mogelijk morgen, maar duurt waarschijnlijk langer. De tweede bond van het land, de CFDT, suggereerde gisteren dat het na de laatste stemming genoeg is geweest. De kleinere CGC heeft al laten weten er na vandaag mee te stoppen, ook al hebben de acties de sympathie van een meerderheid van de bevolking.
De leiding van de grootste bond, de ex-communistische CGT, lijkt wel te voelen voor een radicaal alles-of niets-offensief, maar twijfelt nog.
Daarbij bleef het aantal demonstranten de laatste tijd redelijk constant, maar dat geldt niet voor het aantal stakers; dat daalt. Vorige week dinsdag legde bijna een op de vijf ambtenaren het werk neer. Forensen in de regio Parijs hadden bijvoorbeeld weinig moeite om de hoofdstad te bereiken. Dat komt ook door de service minimum die de vervoersbedrijven sinds 2007 moeten leveren. Die maatregel heeft de bonden beroofd van een geducht wapen.
De socialistische oppositie probeert ondertussen de onrust met het oog op 2012 te verzilveren. Die strategie brengt de Parti Socialiste (PS) in demagogisch vaarwater: in die zin zijn de pensioenen voor links wat de Roma-kwestie eerder was voor rechts. Zo moedigde partijprominent Ségolène Royal scholieren aan ’vreedzaam de straat op te gaan’.
Wat de socialisten ondertussen wel willen met de pensioenen behalve ’het staken van de parlementaire behandeling en het beginnen van een echte dialoog’ is nog steeds niet erg duidelijk.
Dat langer werken onvermijdelijk is, geeft de nummer één van de PS, Martine Aubry, inmiddels wel toe, maar tegelijk moet het ’voor wie dat wil’ mogelijk blijven om met 60 jaar te stoppen werken.
