Solidariteit is soms ook oppervlakkig

Nou ja, het is meer een soort wang tot wang. Ze blijven elkaar vaak ook vasthouden terwijl ze vragen hoe het met alle generaties in de familie gaat; ook dat duurt eindeloos. Ik weet niet beter dan dat mannen – vrouwen overigens ook, maar dat vindt iedereen vanzelfsprekend – openlijk affectie tonen. Ik zit ook te veel en te snel aan mensen, man of vrouw. Met alle daaropvolgende misverstanden van dien.

Verbazingwekkend

De afstandelijkheid tussen Nederlandse mannen heeft me altijd verbaasd. Vrienden of familieleden die elkaar met gestrekte arm de hand schudden op verjaardagen. Waar blijft de verstikkende omhelzing? Het plagerig wrijven over de buik als bij iemand het goede leven heeft toegeslagen? Hippe, grootstedelijke Nederlandse mannen zoenen elkaar wel, maar dat ziet er vaak uit als opzichtige overcompensatie voor een kille maatschappij. En als Nederlandse mannen vrouwen met een zoen begroeten, gaat dat óf met houterig terugdeinzen gepaard of met gretig getuite lippen vervaarlijk dichtbij de mond.

Aan al die onhandigheid moest ik denken door de hashtag #allemannenhandinhand. Een solidariteitsactie met een homostel dat in Arnhem in elkaar was geslagen omdat ze hand in hand liepen. Veel heteromannen, onder meer politici zoals D66-leider Alexander Pechtold en PvdA-leider Lodewijk Asscher, deelden hun foto’s tegen geweld tegen homo’s op sociale media. Velen glunderden erbij: kijk mij eens zeker zijn van mijn mannelijkheid.

Zelfs de openlijk homofobe René van der Gijp ging met zijn collega’s van het hypermasculiene en patriarchale programma ‘Voetbal Inside’, waar ze nooit vies zijn van een potje seksisme, homofobie en racisme, hand in hand op de foto. Van der Gijp zei een paar jaar geleden dat voetbal geen sport is voor homo’s, die willen volgens hem liever kapper zijn. Zijn blinde deelname aan de actie legt de verraderlijkheid ervan bloot: solidariteit is mooi, maar kan ook oppervlakkig zijn. De voetbalanalisten leggen geen verband tussen de vele grappen die ze bij VI maken ten koste van homo’s, en geweld.

Kanttekeningen

Van kritische homo’s kwamen kanttekeningen op deze voor hetero’s risicoloze hand-in-hand-foto’s. Schrijver en activist Tomas Derckx riep in een column op het lhbt-platform Expreszo op tot concrete actie. “De aandacht is er, fijn. En nu? Ben je werkend in het onderwijs? Dan kun je meer aandacht vragen voor seksuele diversiteit. Ook binnen de politie kan er veel verbeterd worden. Ondanks ‘Roze in Blauw’ is er nog steeds gebrek aan begrip binnen de politie en worden aangiften vaak niet serieus genomen. En spreek mensen aan op homofobische grapjes en doorbreek de norm door er zelf afstand van te doen.”

Het succes van de hashtag overstemde ander nieuws: dat gemeenten hard bezig zijn homo-ontmoetingsplekken op te doeken. Het resultaat van het taboe op homoseksualiteit. Hebben de politici die meteen de kans grepen hand-in-hand-foto’s te verspreiden daar eigenlijk al iets over gezegd?

In mijn geboorteland lopen de mannen dus pink aan pink. Maar wat betekent het? Homoseksualiteit is daar niet alleen onbespreekbaar, het is strafbaar. Mijn moeder vertelde ooit over een man in de buurt die bij de vrouwen zat en jurken droeg. Over zijn seksualiteit of betiteling zei ze niks. Wel dat hij vaak huilde.