Weblog

Slimme meter moet vorige oorlog winnen

Een slimme batterij van Enexis brengt volgende maand de energietoekomst in Etten-Leur al in de praktijk. Beeld Enexis
Een slimme batterij van Enexis brengt volgende maand de energietoekomst in Etten-Leur al in de praktijk.Beeld Enexis

We zijn in Nederland goed in het winnen van de vorige oorlog. Daar hebben we ook veel geld voor over. De Betuwelijn is er een voorbeeld van, evenals de JSF, al gaat die oorlog misschien op het laatste moment toch niet door. En de slimme meter hoort ook in dat rijtje thuis.

Vincent Dekker

Wie mijn schrijfsels een beetje volgt, weet dat ik niet veel op heb met de Betuwelijn, dat fantastische, miljarden verslindende stukje techniek van de éérvorige eeuw. En ook dat ik de JSF, techniek van de vorige eeuw, niet in staat acht de komende cyberoorlog te winnen. En, meer passend bij dit weblog, dat ik de slimme meter een onding vindt.
Ik was van plan deze serie over opslag vandaag af te sluiten met een reactie op alle reacties. Maar dat stel ik even uit, om eerst nog eens terug te komen op de eerste aflevering, over de niet-zo-slimme meter. Daarbij zal ik overigens wel meteen ingaan op reacties daarop.

Slimme wasmachine
Mijn afkeer van die meter ontstond jaren geleden toen ik ontdekte dat die meter kon verraden of je thuis was en of je de wasmachine aanzette, en dat die meter het ook mogelijk moest maken om die wasmachine op afstand uit te zetten danwel niet te laten beginnen. Dat vind ik een veel te grote aanslag op mijn privacy.
Diverse lezers wijzen me erop dat die meter dat allemaal niet kan. Dat klopt, deels en nog. Want die meter kan dat niet in zijn eentje, die heeft daar ook een slimme wasmachine, slimme magnetron, oven etc voor nodig. Maar koester geen illusies, die zijn en worden ontwikkeld. En de slimme meter kán al wel het stroomgebruik elke paar minuten doorgeven, en dan kun je dus zien of er apparaten worden aangezet. Plotseling een heel hoog stroomgebruik? De elektrisch oven gaat aan...
Het op afstand afschakelen van apparaten is wel degelijk de bedoeling van de bedenkers van de slimme meter en het slimme net (smart grid). Dat werd namelijk gezien als dé manier om het zo kostbare piekstroomgebruik terug te dringen. Zie bijvoorbeeld dit stuk van van het ministerie van ELI, waarvan de tweede alinea begint met: 'Een slim net kan samen met de energiemeter regelen wanneer elektrische apparaten aangaan en tegen welke (lage) energieprijs.'

Piekstroom is vooral overdag een probleem, als alle fabrieken, kantoren en huishoudens tegelijk stroom vragen. Dan is het mooi als je geen last hebt van wasmachines die een 60-gradenwasje draaien. Dus is het goed om die tussen pakweg 10 en 15 uur op afstand te kunnen blokkeren.

Oplossing voor verdwenen probleem
Maar die wijsheid van slechts een paar jaar gelden, is inmiddels hopeloos verouderd. Want dankzij zonnestroom, die vooral overdag het net op stroomt, zitten we in Duitsland nu al, en in Nederland binnenkort, midden op de dag juist met een overschot aan stroom. Wie zonnepanelen bezit, doet het energiebedrijf geen groter plezier dan midden op de dag wassen. Wie over een paar jaar een eigen batterij heeft staan, of aangesloten is op een buurtbatterij, zoals in Etten-Leur, kan de hele dag door wassen zonder piekstroom te veroorzaken.

De slimme meter is dus binnen een paar jaar verworden tot het winnende wapen voor een oorlog die niet meer gevoerd zal worden.
Wat we in plaats daarvan nodig hebben, is een slimme batterij, zoals die door de Britse onderzoekers in Southampton is bedacht, en slim samenwerkende panelenbezitters. Ja, die batterijen zijn nog kostbaar, zoals menige lezer heeft opgemerkt. Maar ze besparen de bezitters desondanks zo'n 16 procent op hun stroomrekening, aldus het Britse onderzoek, en zelfs de energiebedrijven en buren-zonder-batterij varen er wel bij. En de netwerkbedrijven hoeven geen grote investeringen in dikke kabels te doen, want lokale energie wordt vooral lokaal verbruikt.

Een lezer merkt in zijn reactie op dat een fietsaccu van 0,2 kWh nu 400 euro kost. Wil je 5 tot 10 kWh opslaan in een huisbatterij, gaat dat je 'dus' 10.000 tot 20.000 euro kosten. Dat is echter nu al overdreven, in die fietsbatterij zit een heel flinke marge... De huidige grote batterijen kosten pakweg 800 euro per kWh. En zoals de lezer op dit weblog al had kunnen zien, wordt hard gewerkt aan batterijen van 125 dollar, 100 euro, per kWh.

Wat er wel moet komen is een systeem om actuele en te verwachten prijzen voor een kWh door te geven aan de slimme batterijen. Maar dat kan niet moeilijk zijn. Tweewegcommunicatie hadden ze ook al voor de oude niet-zo-slimme meter ontwikkeld.

Dit is deel 8 in een (inmiddels niet meer zo korte) serie over energie-opslag. In een volgende aflevering hoop ik in te gaan op de reacties die op alle afleveringen zijn binnengekomen. (Opslag 8)

Morgen: Duurzame energie kan niet zonder slim net.

Volg de energiediscussie ook op Twitter: @VincentDekker4.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden