Slapende Russische reus wordt wakker
Het sprintgoud van Svetlana Zjoerova onderstreept de opleving van het Russische schaatsen. Een golf van talent zou in aankomst zijn, ondanks de gebruikelijke conflicten.
Twaalf jaar bleef Rusland verstoken van olympische medailles in het schaatsen. Dmitri Dorofejev brak maandag de ban met zilver, gisteren overtrof Zjoerova hem met goud. De wereldkampioene sprint tastte na haar tweede 500 meter even in het duister, keek vragend naar het publiek. ,,Ik geloof dat het Nederlandse supporters waren die riepen dat ik had gewonnen.’’
Zjoerova verwees de Chinese vrouwen Manli Wang en Hui Ren naar zilver en brons. Voor Wang was dat zuur. Ze domineerde de afgelopen twee seizoenen de 500 meter met twee wereldtitels en zestien wereldbekeroverwinningen. De storm van kritiek die de Chinese pers gisteren over haar uitstortte, verklaarde de huilbuien bij de persconferentie van de 32-jarige sprintbom uit Harbin. Zjoerova probeerde haar te troosten met een gemeend compliment.
De 34-jarige veterane uit Sint-Petersburg schrijft haar succes van de afgelopen maand –ze pakte in Heerenveen ook al de wereldtitel op de sprintvierkamp– toe aan de verbeterde omstandigheden voor de Russen. Oude glorietijden lijken voorzichtig te herleven. In de politieke en economische chaos na de ineenstorting van de Sovjet-Unie had de Russische sport het moeilijk. Schaatsers konden slechts trainen op natuurijs, vaak in Siberische omstandigheden. Voor trainingsstages moesten ze naar het buitenland, als daar al geld voor was.
De bouw van drie nieuwe ijshallen heeft veel ten goede gekeerd. In Moskou werd vorig jaar al het WK allround gehouden, in Tsjeljabinsk (in de Oeral) verrees een ander complex en dit jaar gaat een ijshal in Kolomna open Daar wordt in 2008 het EK allround gehouden. Zjoerova traint in Moskou veel met Dorofejev, een andere veteraan (29). ,,Nadat ik 2003 moeder was geworden en Dmitri geblesseerd was geweest, geloofde niemand nog in ons. Als je een jaar geleden had voorspeld dat we goud en zilver zouden winnen op de Spelen hadden ze je voor gek verklaard. We hebben samen teruggevochten. Toen ik hem zilver zag winnen, wilde ik ook een medaille.’’
Dorofejev nam sportief wraak op bondsvoorzitter Vladimir Komarov. Hij had bepaald dat Dorofejev zijn eigen coach Sergei Klevtsjenja niet mee mocht nemen naar het WK sprint en de Olympische Spelen. Op die manier werd Klevtsjenja gestraft voor de blessure van Dmitri Lobkov in de zomer opliep. Klevtsjenja had zijn schaatsers in de zomer laten voetballen tijdens een training. Dorofejev: ,,De president zei dat ik zonder coach ook goed gepresteerd had. Het is een politieke kwestie.’’
Dankzij de machtige Komarov rommelt het al jaren in het Russische schaatsen, waar mensen rollebollend met elkaar over het ijs gaan. De voorzitter zou zich drukker maken over zijn herverkiezing dan over de toekomst van zijn sport. Met oud-kampioen Goeljajev duldt hij nu wel een ambitieuze vice-president naast zich. Goeljajev is optimistisch. Hij voorspelt een nieuwe Russische revolutie in het schaatsen, omdat er in de nieuwe hallen veel jong talent zou rondrijden.
Vrouwencoach Vadim Sajoetin is sceptischer. Vooral in Moskou zou de jeugd liever computerspelletjes spelen. ,,Hopelijk inspireren deze successen op de Spelen kinderen om te gaan schaatsen. Dit wordt live uitgezonden door twee tv-kanalen. We hebben nu al talent, maar het duurt nog enkele jaren voordat ze doorbreken.’’
Zjoerova nadert het einde van haar loopbaan. De laatbloeier had daags voor haar gouden race haar tweejarig zoontje Jaroslav aan de lijn. Al zes weken moet ze hem missen. ,,Hij zei ‘Dmitri twee’. Als ik hem straks aan de telefoon heb, hoop ik dat hij zegt: ‘Mama één’.’’
