Shanghai kopieert op grote schaal Rotterdams zorgidee
In Shanghai worden de komende jaren tachtigduizend zorgplaatsen gecreëerd voor dementerende ouderen. De indeling en inrichting van het pand, het type zorg, de opleiding van het verpleegkundig personeel: het heeft allemaal een Rotterdams tintje. Want Shanghai keek het zorgconcept af van de Rotterdamse zorgorganisatie Laurens.
De contacten werden in 2007 gelegd via het partnerschap tussen beide steden. Sindsdien zijn in China dertigduizend zorgplekken gerealiseerd. Onlangs besloten de Chinezen om het aantal plaatsen met nog eens vijftigduizend uit te breiden.
Laurens bleef daarbij in beeld. Zo keek regiodirecteur Bert van der Lende mee naar de bouwtekeningen en reisden hij en collega's meerdere keren naar China voor overleg. Ook ontvingen de Rotterdammers hun Chinese collega's, om te laten zien hoe de zorg hier gegeven wordt.
Uniek
Dat in een ander werelddeel een heel zorgconcept wordt overgenomen, inclusief het in Nederland gebruikelijke incontinentiemateriaal, is zeldzaam. Maar de buitenlandse interesse in ons zorgstelsel is groot, zeggen betrokkenen. In vergelijkend onderzoek blijkt de kwaliteit van Nederlandse zorg keer op keer hoog. Bovendien is het stelsel met publieke en private instellingen uniek.
Nederlandse zorginstellingen zijn daarom betrokken bij adviestrajecten in Azië, Rusland, Oost-Europa en de Balkan. Toch lukt het de Nederlandse zorgsector amper om aan die internationale erkenning te verdienen. Ook Laurens hield geen euro over aan de export van het zorgconcept naar Shanghai. Van der Lende: "Wij hebben nooit bedacht dat we eraan konden verdienen. Voor ons is het vooral een interessante kennisuitwisseling."
Ook andere vormen van zorgexport komen niet van de grond. Uit een recente inventarisatie van KPMG Plexus blijkt bijvoorbeeld dat grote ziekenhuizen in Engeland en Duitsland 10 procent van hun patiënten uit het buitenland halen. "En dus ook 10 procent van hun omzet", zegt Marc Berg van het adviesbureau. Nederlandse instellingen op hun beurt werven amper buitenlandse patiënten. Berg: "De capaciteit is er. Dat heb je zo bijgeschaald."
Snoepreisjes
Dat zorgexport nu niet van de grond komt, heeft te maken met terughoudendheid bij zorginstellingen. Zij vrezen voor negatieve publiciteit en willen niet het verwijt krijgen dat ze publiek geld in het buitenland uitgeven aan 'snoepreisjes'. Bovendien hebben de meeste zorginstellingen geen belang bij export, omdat ze geen winstoogmerk hebben.
Nederlandse patiënten laten zich daarentegen wel behandelen in ons omringende landen. Op die manier gaan jaarlijks enkele honderden duizenden euro's aan zorggeld naar het buitenland, zegt Anne Mulder. Het VVD-Tweede Kamerlid zou graag zien dat Nederland een 'netto-exporteur' van zorg wordt. "Zorg is wereldwijd een groeimarkt. Export van zorg kan dus veel geld opleveren."
Dat lijkt ook de overheid zich te realiseren. Op de ambassades in Peking en Washington zijn medewerkers van het ministerie van VWS gestationeerd. En ook gaat minister Schippers van VWS in september op handelsmissie naar China. Een van de centrale thema's: ouderenzorg.
In vergelijkend onderzoek blijkt de kwaliteit van Nederlandse zorg keer op keer hoog. Bovendien is het stelsel met publieke en private instellingen uniek.