Shame and scandal in the family
Zullen de Charles en Diana van 1992 nog op een beetje aantrekkelijke wijze de geschiedenisboeken halen? En waarom vroeg een Brits parlementarier zich af of ze straks in gescheiden koetsen naar de kroning gaan? Een beetje historisch bewustzijn is altijd prettig.
Als het niet verstandig is, dan troost het wel om even alle Britse vorsten en hun burgerlijke staat op een rij te zetten. Daarom kunnen Charles en Diana gewoon koning en koningin worden.
Willem I de Veroveraar (1066-1087) - bastaard, huwde in 1053, op protest van het Vatikaan, die ze iets te nauw verwant vond, met Mathilde, dochter van Boudewijn van Vlaanderen.
Willem II Rufus (1087-1100) - is nooit getrouwd, naar men meent omdat hij homoseksueel was.
Hendrik I (1100-1135) - eerste koning die kon lezen, trouwde met Matilda van Schotland en hertrouwde na haar overlijden met Adelheid van Leuven. C'est tout.
Stephan van Blois (1135-1154) - kleinzoon van Willem de Veroveraar, huwde Matilda van Boulogne.
Hendrik II (1154-1189) - neef van Stephan van Blois, trouwde met Eleonore van Poitou, zeven weken nadat haar veertienjarig huwelijk met de Franse koning Louis VII ongeldig was verklaard, wegens gebrek aan nakomelingen. Dat lukte haar met Hendrik beter, ze kregen vijf kinderen. Later mislukte ook dit huwelijk, Eleonore ging naar het gevang en Hendrik begon aan een lange rij maitresses.
Richard I Leeuwenhart (1189-1199) - zoon van Hendrik II, werd uitgehuwelijkt aan prinses Alice van Frankrijk. Was steeds genereus met het uitdelen van zijn charmes.
Jan zonder Land (1199-1216) - zoon van Richard I. Vermorzeld onder belangen en aanspraken. Trouwde Isabella van Gloucester, scheidde van haar en huwde Isabella van Angouleme, die echter al was beloofd aan Hugo van Lusignan, en toen begonnen de problemen pas goed.
Henry III (1216-1272) - zoon van Jan zonder Land, sloot verstandshuwelijk met Eleonore van Provence.
Eduard I (1272-1307) - gehuwd met Eleonore van Castilie.
Eduard II (1307-1327) - zoon van Eduard I, had verstandshuwelijk met Isabella van Frankrijk, die hem als troost desastreus verraadde, ook wat het manvolk betreft.
Eduard III (1327-1377) - zoon van Eduard II; werd uitgehuwelijkt aan Philippa van Henegouwen; ze kregen twaalf kinderen, van wie er negen volwassen werden. Op zijn sterfbed pikte zijn laatste maitresse nog even zijn juwelen mee.
Richard II (1377-1399) - zoon van Eduard III, huwde Anna van Bohemen. Na haar dood hertrouwd met Isabella van Frankrijk, dochter van Karel IV, hij was 29, zij was 6 jaar oud. Zes jaar later werd het huwelijk toch nog geconsumeerd: ogen dicht en denk aan Engeland, of waarschijnlijk Frankrijk.
Hendrik IV (1399-1413) - trouwde als 14-jarige met Maria van Bohemen.
Hendrik V (1413-1422) - zoon van Hendrik IV, werd beweerd; volgens bestaande afspraak gehuwd met Catharina van Frankrijk, dochter van Karel VI.
Hendrik VI (1422-1461) - zoon van Hendrik V. Hij was negen maanden oud toen zijn vader stierf. Huwde met het oog op gebiedsuitbreiding met Margaretha van Anjou; werd later krankzinnig.
Eduard IV (1461-1483) - ruilde zijn eerste vrouw, Anne Beauchamp, in voor Eleanor Butler, die weer vervangen werd door Elizabeth Woodville. Voor het overige een vergeten moment in de historie: 'hij dacht alleen aan vrouwen'.
Eduard V (1483) - bastaardzoon van Eduard IV en vermoord door zijn opvolger, zonder tijdig tot een profijtelijk huwelijk te kunnen raken.
Richard III (1483-1485) - broer van Eduard V en gehuwd met Elizabeth van York, nadat hij, zeggen ze, zijn eerste vrouw had laten vergiftigen.
Hendrik VII (1485-1509) - huwde na Richards dood ook met Elizabeth van York, dochter van Eduard IV, het bleek een voortreffelijke keuze.
Hendrik VIII (1509-1547) - zoon van Hendrik VII huwde verstandig met Katharina van Aragon, die eerder al getrouwd was geweest met zijn jong gestorven broer Arthur. Ze kregen drie kinderen: Eduard, Mary en Elizabeth. Het paar scheidde in 1533 en hij huwde de jonge en vrolijke Anna Bolein, die echter faalde in het verzorgen van mannelijk nageslacht, reden waarom ze in 1536 werd onthoofd wegens door de koning verzonnen ontrouw. Inmiddels verleende de koning zijn gunsten al aan Johanna Seymour, die helaas op haar eerste kraambed kwam te overlijden. Hij vervolgde de ingeslagen weg met een, politiek gesproken, verstandig huwelijk met Anna van Kleef, van wie hij ook weer scheidde wegens gebrek aan een zoon en die zoals Anna Boleyn het loodje legde. Waarna de koning Catharina Parr huwde, een nicht van de graaf van Norfolk, zij wist hem te overleven - verdacht.
Eduard VI (1547-1553) - te jong gestorven om nog met Mary Stuart te kunnen trouwen, wat wel de bedoeling was.
Maria I, de katholieke, Stuart (1553-1558) - gehuwd met Philips II van Spanje, voornamelijk ongelukkige LAT-relatie, ook wegens beperkte kundigheden van Philips.
Elizabeth I (1558-1603) - dochter van Hendrik VII en Anna Bolein. Eerst onwettig verklaard, later toch maar op de troon gezet. Huwde nooit, had wel enkele vergevorderde plannen daartoe, maar hield het bij vriendschappen.
Jacobus I (1603-1625) - was weliswaar met prinses Anna van Denemarken gehuwd, bij wie hij zes kinderen verwekte, maar prefereerde de herenliefde, hem aangeboden door James Hay, Robert Carr en George Villiers.
Karel I (1625-1649) - huwde met prinses Henriette Maria van Frankrijk, slaagde er in Engeland in vooral gehaat te zijn.
Karel II (1660-1685) - huwde ook weer handig, met Katharina van Braganza, maar meende overigens dat hij niet geschapen was om zich wel eens te vervelen. Hield er een reeks maitresses op na, die hij beloonde met titels en kastelen. De hertogen van Grafton zijn begonnen bij zijn vriendin Barbara Palmer, die hij hertogin van Cleveland maakte. De hertogen van St. Albans vinden hun oorsprong in het bed dat hij regelmatig deelde met de courtizane Nell Gwynn. Het huis Richmond gaat terug naar 's konings maitresse Louise Renee de Queraille, een gift van Frankrijk om hem milder te stemmen, die hij tot hertogin van Portsmouth maakte. De eerste hertogin van Monmouth, waar de hertogen van Buccleuch van stammen, was Lucy Walters, ook een goede vriendin van de koning, die zei dat ze een kind van hem had gekregen, maar historici betwijfelen haar aanspraken.
Jacobus II (1685-1688) - huwde jong met de hem opgedrongen Anna Hyde. Het huwelijk duurde kort, Anna stierf snel van ellende. Daarna drong hij Engeland zijn huwelijk met prinses Maria van Modena op.
William III van Oranje (1689-1702) - huwde profijtelijk met Maria Stuart.
Anna (1702-1714) - trouwde met prins George van Denemarken. Ze kregen zeventien kinderen, allen stierven jong.
George I (1714-1727) - hield van eten, paarden en vrouwen. Trouwde in 1682 met zijn nicht prinses Sophie Dorothea van Celle, die hem bedroog met de Zweedse kolonel Konigsmark, die kort daarop werd vermoord. Sophie Dorothea werd voor de rest van haar leven opgesloten. George leefde onbeduidend maar losbandig met voornamelijk opmerkelijk dikke vrouwen om zich heen, voort.
George II (1727-1760) - ook al zo'n nietszeggende koning. Was gehuwd met prinses Caroline van Anspach, die politiek de broek aan had, vader had buitenshuis zijn broek voornamelijk niet aan.
George III (1760-1820) - kreeg 15 kinderen uit zijn huwelijk met Charlotte van Mecklenburg-Strelitz, hij werd later gek verklaard.
George IV (1820-1830) - huwde in 1785 heimelijk met Maria Fitzherbert, daar zij niet zijn zoveelste maitresse wenste te worden, maar deze verbintenis werd ongeldig verklaard, toen hij op haar uitgekeken was en ook nog bleek dat zij al getrouwd was. Hij huwde, gedwongen door schulden, in 1795 met prinses Caroline van Brunswijk ('Ik word niet goed, mag ik een glaasje water', sprak hij, toen hij haar voor het eerst zag), en ze gingen in verschillende koetsen naar Westminster. Een scheiding werd hem verboden. Hij werd oud, omgeven door vele maitresses.
William IV (1830-1837) - had tien kinderen bij mrs Jordan, een Ierse actrice, die allemaal de naam Fitzclarence kregen. Hij trouwde met Adelheid van Saxen-Coburg-Meiningen, wier kinderen allen slechts enkele uren leefden.
Viktoria (1837-1901) - huwde neef Albert van Sachsen-Coburg-Gotha, die jong stierf; werd daarna preuts en puriteins, daar wordt nu nog over gesproken.
Edward VII (1901-1910) - trouwde Deense prinses Alexandra en had daarnaast verhoudingen met de actrice Lilly Langtry, de socialiste Frances (Daisy) gravin van Warwick en Alice Keppel, en hield er zelf een bordeel op na. Moest erg lang wachten voor hij koning werd.
George V (1910-1936) - trouwde in 1910 met prinses Mary van Teck. Passies: postzegels en zeilen.
Edward VIII (1936) - doet meteen weer afstand wegens huwelijk met gescheiden mrs. Simpson.
George VI (1936-1952) - gehuwd met Elizabeth Bowes-Lyon.
Elizabeth II (1952-heden) - is getrouwd met Philip Mountbatten; bijna alle kinderen ongelukkig gehuwd. Ruud Verdonck
Misverstand
Dat Faial (in de Portugese spelling) het meest westelijke eiland van de Azoren (Acores) zou zijn, is een betreurenswaardig misverstand. Het zijn immers geen zeven grotere eilanden die de Azoren vormen, maar negen. Van oost naar west: Santa Maria, Sao Miguel (het grootste eiland), Terceira, Sao Jorge, Pico (met daarop de hoogste berg van Portugal, de Pico van 2351 meter), Graciosa en Faial, en vervolgens de twee die het Bestuur in het O. O., vierde jaargang nr 12, over het hoofd zag: Corvo en Flores. Het dorpje Faja Grande op Flores is het meest westelijk gelegen bewoonde deel van de oude wereld (31 15' 30" WL). Vanaf Faja Grande valt ook de meest westelijk gelegen onbewoonde rots van de oude wereld te zien: Ilheu de Monchique (31 16' 25" WL), met een hoogte van 32 meter.
Biologen gaat een indeling in oude en nieuwe wereld niet ver genoeg. Om de verspreiding van diersoorten te kunnen benoemen en begrijpen delen ze de wereld globaal ten noorden van de evenaar in in de Palaearctis en de Nearctis. De Nearctis beslaat Noord-Amerika, de Palaearctis de rest. Van boven naar beneden worden ze onderverdeeld in een noordelijk, een midden-, en een zuidelijk deel, en van links naar rechts in een westelijk, een centraal, en een oostelijk deel.
De Azoren liggen in de westelijke Palaearctis, waarschijnlijk net in het zuidelijke deel. De grens van de westelijke Palaearctis loopt vanaf een punt ten westnoordwesten van IJsland (vanaf ongeveer 77 NB) kaarsrecht naar beneden over de 30 WL-meridiaan tot ten zuidwesten van de Kaapverdische eilanden (ongeveer 14 NB). Dat Flores en Corvo echte oud-wereldse buitenbeentjes zijn, valt af te leiden uit het feit dat alleen op het punt waar de oude wereld beide eilanden kwijt dreigde te raken (ze liggen immers ten westen van 30 WL), de indelers een kleine rechthoek ongeveer 2 naar het westen laten uitsteken.
Samenvattend kunnen we drie dingen doen:
- of we nemen de 30 WL-meridiaan als westgrens van de oude wereld, maar dan geven we ten onrechte twee eilanden aan de nieuwe wereld.
- of we nemen als westgrens de 32 WL-meridiaan, waardoor we alles omvatten, ook Ilheu de Monchique.
- of we houden de 30 WL-meridiaan aan, met ter hoogte van Flores en Corvo een uitsteeksel.
In ieder geval nemen we niet de 28 51' minuten WL-meridiaan als de westgrens van de oude wereld, in wat voor goede aarde dat aan de andere kant van de wereld ook zou vallen.
En om ervoor te zorgen dat Noordoost-Groenland zoals het hoort binnen de Nearctis valt, loopt de grens van de oude wereld ten noorden van IJsland naar het oosten, om pas bij 10 WL weer recht naar het noorden te gaan, waarbij Groenland zelfs in het uiterste noorden aan de oostkant gepasseerd wordt. Makkelijk zat. Guus van Duin.
OFFICIEEL ORGAAN VAN HET NEDERLANDS GENOOTSCHAP TER BEVORDERING EN VERBREIDING VAN NUTTELOZE KENNIS. OPGERICHT 14 JULI 1989 TE AMSTERDAM. VOORZITTER:JAN KUIJK, SECRETARIS-PENNINGMEESTER: RUUD VERDONCK, LID: ROB SCHOUTEN. 4e JAARGANG NUMMER 13