Scoren in de media
Wat de Quote 500 lijst is voor de rijken van Nederland, is de jaarlijkse citatenscore van het weekblad Intermediair voor politici van het Binnenhof. Welke parlementariër werd het vaakst geciteerd in landelijke kranten en op radio en televisie? Bij de Quote-scoringslijst der rijken hebben de Brenninkmeijers de hoogste plaats al jaren zo stevig in handen dat er weinig strijd is aan de top. De Intermediair-tellingen tonen gewoonlijk meer beweging bovenin. Hoewel: Geert Wilders is nu voor het tweede jaar de meest geciteerde politicus van Nederland.
Daarvoor zijn voor de hand liggende verklaringen. Wilders is hot, omdat hij bedreigd wordt, uit de VVD is gestapt en doende zijn nieuwe Partij voor de Vrijheid op te bouwen, ter rechterzijde van de VVD, waar straks wellicht kiezers te winnen zijn. Bovendien hebben veel media een beetje angst deze splinter te negeren: de herinnering aan de periode dat de electorale potentie van Pim Fortuyn nog niet helemaal serieus werd genomen.
Wilders heeft bovendien het voordeel dat hij fractieleider is, al is het maar over zichzelf. Die doen mee aan grote, meer spannende Kamerdebatten, waar gewoonlijk veel media belangstelling voor is. Niet zo gek dus dat in de top-tien van de meest geciteerden vooral fractievoorzitters staan: Wouter Bos op 2, Jozias van Aartsen op 3. Verder Boris Dittrich (4), Verhagen (6) en Femke Halsema (7). Inderdaad: twee van deze fractieleiders zijn ondanks al die aandacht inmiddels gesneuveld en zien we volgend jaar niet meer bij Intermediair terug. En waarom ontbreekt Jan Marijnissen in de top 10? De SP-goeroe is zo vaak het land in om met gewone mensen te praten dat hij steeds minder stuit op de microfoons van het 'Haags gedoe'.
Hoe vaak fractieleiders worden geciteerd is niet zo relevant. Het is meestal interessanter te letten op 'gewone' Kamerleden die zich hoog op de aandacht-lijst weten te wringen. Een paar jaar geleden deden Dittrich, Halsema en Verhagen dit zeer goed en ze schopten het tot fractievoorzitter. Nu staat Ayaan Hirsi Ali zeer hoog (5) en valt op dat haar VVD-partijgenoot Hans van Baalen zich in de top tien heeft weten te nestelen. Verder scoorden Bert Bakker (D66) en Hilbrand Nawijn (LPF) erg goed, maar dat zijn geen sterren voor de toekomst.
Het weekblad heeft vijf andere 'gewone' Kamerleden gespot die vanwege hun opvallende hoge citatenscore aanstormend zouden kunnen worden genoemd. De snelle stijgers van het seizoen 2005-2006: Eddy van Hijum (CDA), Frans Weekers (VVD), Jelleke Veenendaal (VVD), Edith Schippers (VVD) en Jos Hessels (CDA).
Kent u ze ook niet? Dat is geen schande. Zelfs gelouterde Binnenhof-bewoners staan nog vaak met verbazing tijdens stemmingen een gevulde Tweede Kamerzaal in te turen, omdat daar zoveel volkomen onbekende gezichten tussen zitten. Een ervaren parlementair journalist meende laatst zeker te weten dat een hem vaag bekende medewerker van de grote CDA-fractie zomaar op een achterin-bankje van een Kamerlid was gaan zitten. Hij vroeg zich af waarom de voorzitter daar niets van zei. De CDA'er bleek echter al enkele jaren geleden volksvertegenwoordiger te zijn geworden en overtrad geen enkel gebod.
In de jaren zestig en zeventig moesten de meeste beginnende Kamerleden in grote fracties eerst eens een paar jaar toekijken hoe door de wol geverfde collega's het deden, voordat zij zelf hun mond gingen roeren. In die tijd tuurden fractievoorzitters van achter het groene gordijn naar de volle politieke arena met heel veel backbenchersen ze mompelden tegen elkaar: “Die daar. Is dat er één van mij of één van jou?“
Zelfs voor modale Kamerleden tellen nu de harde overlevingswetten van de moderne mediacratie. Scoren voor het laat is. Een volksvertegenwoordiger die niet in de pers komt bestaat niet.
Dan valt te vrezen voor de toekomst van de vijf minst geciteerde Kamerleden: Nihad Eski (CDA), Corien Jonker (CDA), Varina Tjon-A-Ten (PvdA), Bert van Winsum (CDA) en topzwijger Raymond Knops. Kent u ze niet? Knops moet eerlijk gezegd nog op stoom komen, want die zit pas vijf maanden in de Kamer.
