Schouten / Menselijk schild
Mohammed Baroed, leider van een volksverzetscomité in Gaza, kreeg afgelopen zaterdag van het Israëlische leger een belletje dat hij zich uit de voeten moest maken want dat ze zijn huis gingen bombarderen.
In no time trommelde hij al zijn buren en vrienden op, die zich vervolgens rond het doelwit posteerden, zodat het Israëlische leger even later wel tandenknarsend af moest druipen, wilde het geen modderfiguur in de wereld slaan. Verbeeld ik het me, of zat er een ondertoon van sympathie in het bericht, een glimlach dat het Palestijnse foefje zo goed had gewerkt? Het menselijk schild is een van de meest omstreden wapens in oorlogstijd. Als die arme Palestijnen het inzetten om de Israëlische overmacht dwars te zitten, glimlachen we, maar als de taliban een stel dorpelingen goed zichtbaar in een bedreigd veldje zetten, dan roepen we er schande van, hoewel we helemaal niet weten hoe of wat. Al naar gelang onze sympathieën liggen, keuren we het menselijks schild af of juichen we het toe, dat is wel het meest karakteristieke aan dit biologische wapen. Wie ooit op het idee gekomen is om burgers als oorlogstuig te gebruiken, weet ik niet, waarschijnlijk is het menselijk schild met de beschaving meegekomen, het speculeert immers op mededogen en humanisme. Dat was kennelijk ergens gedurende de renaissance al voorhanden, want in 1517 vormden ooit de Zwitserse gardisten een menselijk schild om de paus in veiligheid te brengen. Een probeerseltje, de paus haalde het, maar tientallen gardisten sneuvelden. En soldaten van Cromwell die het maar niet lukte Ierland te veroveren pakten plaatselijke kleuters op om met hen als schild de bevolking op andere gedachten te brengen. Misschien is de vraag of je het menselijk schild als aanval of verdediging gebruikt doorslaggevend, maar dan nog, Israël zal vinden dat de Palestijnen aanvallen, de taliban beweren ongetwijfeld dat ze zich verdedigen. Te ingewikkeld om partij te kiezen, daarom is het menselijk schild volgens de Geneefse conventie helemaal verboden, maar ja, geen enkele generaal die dat papiertje in oorlogstijd op zak heeft. Overigens zijn degenen die moord en brand schreeuwen als ze op zo’n menselijk schild stuiten zelf ook niet altijd brandschoon. Zo zette het Israëlische leger een paar jaar geleden een Palestijnse jongen van dertien op een jeep, alvorens het vijandelijk gebied in te rijden. Toegegeven, daarna verboden ze die praktijk onmiddellijk weer maar dat had iets weg van de don Juan die, omdat hij nooit met twee vrouwen tegelijk vrijt, zichzelf bij ieder liefje monogaam acht. Sommige zionisten verdedigen de gedachte dat Israël een menselijk schild van bijvoorbeeld kinderen zou mogen aanvallen, ondanks de humanitaire schade. De Franse journalist Alain Gresh wreef dezulken ooit onder de neus wat ze nou precies beweerden door het begrip Palestijnse kinderen te vervangen door de kinderen van Soweto, die in 1976 op dezelfde manier werden ingezet in de Zuid-Afrikaanse vrijheidsstrijd. Om over na te denken dus: mag het menselijk schild als het een rechtvaardige zaak dient? Ik ben er nog niet uit.
