San Marco, heilige die van zijn voetstuk durfde te stappen
Zijn Audi had hij alvast op het parkeervak van de assistent trainer geplaatst. Lekker duidelijk. Zo is Van Basten. Marco stopt namelijk als hoofdcoach bij AZ en wordt assistent. "De werkdruk die ik ervaar is me te zwaar geworden", spreekt hij tot de pers. Ondanks dat zijn hoofdtrainersloopbaan weinig glansrijk ophoudt, regent het nu steunbetuigingen en lofzangen.
Het nieuws overschaduwde gisteren bijna Prinsjesdag. Van Basten kijkt recht in de camera's terwijl hij Nederland vertelt over zijn problemen. De oud-profvoetballer kreeg hartkloppingen en fysieke ongemakken. "Het was zo erg dat ik het niet meer op kon brengen om naar de trainingen te gaan. Ik heb dat de afgelopen paar jaren eerder meegemaakt bij clubs. Ik hoopte mijn baan vol te houden, maar de situatie bleek heftiger te zijn dan ik aankan". Voormalig assistent Alex Pastoor neemt zijn functie over.
Zonder omwegen en met begrijpelijke woorden legt Van Basten de situatie uit. "Of je gaat ander werk doen, of je gaat je werk anders doen." Hij kiest voor de tweede optie. "Ik vind dit vak nog steeds heel interessant en ik heb aangeboden om assistent te worden." De voetbalclub ziet na enig overleg wel heil in zijn voorstel. "Kwetsbaar en oprecht. Wat een krachtpatser!" reageert een vrouwelijke fan nadat het persconferentiefilmpje op Facebook verschijnt. In verschillende kranten staan honneurs.
Hart onder de riem
Op allerhande media steken Nederlanders hem een hart onder de riem. "Eén van de grootste kwaliteiten is het toegeven dat je iets niet meer kunt", zegt een andere fan. Van Basten is tijdens de persconferentie nog steeds de kalme Utrechter. De man die al jaren kampt met fysieke pijn door stress, maar toch bleef coachen.
Het doorzetten heeft hem naast de pijn ook veel roem gebracht. Zo zijn er in zijn spelerscarrière de wedstrijden waarin hij aan de lopende band scoort voor Ajax. Coach Cruijff blijft hem inzetten ondanks zijn blessure. Regelmatig hinkte Van Basten rond met een verbonden enkel. Die wordt na iedere wedstrijd direct gekoeld.
De prof werkt hard om op tijd fit te zijn voor het EK van 1988. Gelukkig is hij aanwezig om het Nederlands team naar de Europese titel te schieten met een ongelofelijk doelpunt. Van Basten is een doorzetter die in elke wedstrijd naar open ruimtes en kansen zoekt. Hij wordt in de volksmond liefkozend 'San Marco' genoemd. In het buitenland vergaart Van Basten namen als 'Marco Gollo', 'De gazelle' en 'de Hollandse zwaan'. Een aantal keren wordt de voetbalheilige uitgeroepen tot beste speler van Europa en zelfs van de wereld. Toch houdt hij zich verre van losbolligheid en prietpraat.
Fair zijn
Waar Van Basten als veldspeler de wereldtop behaalt, blijft hij als coach meer een eeuwige belofte. Als bondscoach laat hij het Nederlands elftal een paar iconische wedstrijden spelen, maar kan hij het spel niet verzilveren met klinkende resultaten. Ook bij Heerenveen geldt: hij presteert niet slecht, maar voor hemzelf lijkt het toch niet goed genoeg. Vloekend slaat hij op een dug-out. In de Friese regen ziet voetbalminnend Nederland hem doorzetten. Genadeloos bespreekt hij zijn eigen mankementen bij de NOS.
Bij AZ voelt hij zich niet opgewassen tegen de druk. Zijn verzoek om te stoppen valt niet onmiddellijk in goede aarde bij de club uit Alkmaar. "In eerste instantie had AZ er moeite mee dat ik zou stoppen als hoofdtrainer. Gelukkig waren ze bereid om mee te denken."
Marco van Basten kiest er weer voor om de handdoek niet in de ring te gooien. De voetbalheilige neemt genoegen met een minder intensieve functie bij AZ. Bij de persconferentie lijkt hij er vrede mee te hebben. "Ik heb er hard aan gewerkt. Ik heb de nodige cursussen gevolgd en veel mensen gesproken." Toch krijgt hij geen vat op het probleem. "Op een gegeven moment moet je fair zijn. Ik ga niet goed met de spanning om." Schijnheiligheid heeft hem nooit gepast. Net zo min als de coachjas.
