Rutte dwong Beatrix in kersttoespraak anti-Wilderspassages te schrappen

TV-beeld van koningin Beatrix die op eerste kerstdag 2010 haar kersttoespraak via televisie en radio houdt. Beeld ANP
TV-beeld van koningin Beatrix die op eerste kerstdag 2010 haar kersttoespraak via televisie en radio houdt.Beeld ANP

Koningin Beatrix moest haar kersttoespraak van 2010 op aandringen van premier Rutte tot drie keer toe aanpassen. Er zaten passages in die PVV-leider Geert Wilders onwelgevallig waren.

Wilfred van de Poll

Dat beweert de befaamde dichter en priester Huub Oosterhuis, die het uit Beatrix' eigen mond zegt te hebben vernomen. Oosterhuis, al sinds de jaren zestig kind aan huis bij de koninklijke familie, doet deze onthulling in de biografie 'De paus van Amsterdam' van journalist Marc van Dijk, die deze week uitkomt. Vandaag brengt Vrij Nederland een voorpublicatie waarin Van Dijk de banden tussen Oosterhuis en de Oranjes beschrijft.

In januari 2011 bracht de invloedrijke theoloog en liedschrijver een bezoek aan de koningin om de opening van zijn debatcentrum De Nieuwe Liefde te bespreken, waarbij ook Beatrix aanwezig zou zijn. Tijdens dat gesprek luchtte de vorstin volgens Oosterhuis 'omstandig' haar hart over de gang van zaken rond de kersttoespraak.

Oosterhuis: "Ze was er woedend over. Ze heeft haar tekst drie keer naar Rutte moeten sturen en moeten bijstellen. Dat was natuurlijk gewoon Wilders die meelas. Of Rutte was bang voor een nummer van Wilders. Maar het ging dus over die materie. Het was eigenlijk een anti-Wilders-speech. De koningin was over deze betutteling zo kwaad geweest dat ze de opname onderbrak en een uur in de tuin is gaan lopen met de hond."

Oosterhuis klapte over deze zaak al eerder uit de school. Maar hij trok zijn uitspraak daarna meteen weer in, waardoor de kwestie onopgehelderd bleef. In de biografie van Van Dijk, waarvan alle citaten geautoriseerd zijn, geeft Oosterhuis nu alsnog openheid van zaken.

De rel ontstond destijds bij de opening van De Nieuwe Liefde. Dat was in februari 2011 - een maand dus nadat Oosterhuis met de koningin had gesproken. Tegenover de pers liet hij zich ontvallen dat Beatrix bij haar kersttoespraak 'zwaar gecensureerd' was. "Ze heeft allerlei dingen niet durven zeggen die ze wilde zeggen. Omdat de PVV het er niet mee eens zou zijn."

Zijn uitspraak leidde tot ophef. Premier Rutte liet weten geen mededelingen te kunnen doen over het contact tussen hem en het staatshoofd. Hij vond Oosterhuis' uitspraken 'uiterst ongepast'. Wilders ontkende betrokkenheid. Oosterhuis zelf zwakte zijn woorden af: de koningin zou het zo niet tegen hem hebben gezegd. Dat had ze dus wel degelijk, blijkt nu.

De vriendschap tussen de Oranjes en de marxistisch georiënteerde Oosterhuis leidde ook tot financiële steun. Prins Claus adviseerde Oosterhuis subsidie aan te vragen bij een commissie waaraan Claus zelf de leiding gaf. Oosterhuis kreeg 15.000 gulden voor het organiseren van 'politieke kerkdiensten'. Met het geld nam hij ook een single van psalm 14 op, die op kosten van het ministerie van defensie werd verspreid.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden