REPORTAGE

Rouw en angst in ontredderd Negombo: ‘We moeten ontzettend oppassen met wat we zeggen’

Het interieur van de St. Sebastiankerk in Negombo na de aanslag,. Beeld Reuters
Het interieur van de St. Sebastiankerk in Negombo na de aanslag,.Beeld Reuters

Trouw-verslaggever Arjen van der Ziel is in Sri Lanka. In Negombo, waar in de St. Sebastiankerk 105 doden vielen toen er op Eerste Paasdag een bom ontplofte, trof hij een ontredderde bevolking. Intussen blijft de spanning voelbaar. ‘We moeten ontzettend oppassen met wat we zeggen.’

Arjen van der Ziel

Als de Sri Lankaanse naar het lichaam van haar opgebaarde man loopt, begint ze te snikken. “Je familie is hier”, zegt Rupaseeli Kumari, terwijl ze met een hand het sluiertje voor het gezicht van haar overleden echtgenoot even wegschuift. “Je vrienden zijn voor je gekomen.” Huilend staart ze naar het lichaam, dat gehuld is in een zwart pak en op een wit laken ligt, omringd door bloemstukken.

“We waren op Eerste Paasdag naar de ochtendmis geweest en we stonden nog even bij de deur van de kerk te praten, toen we ineens een klap hoorden”, vertelt Kumari even later met betraande ogen op de veranda van het huis, dat door familieleden wordt ingericht voor drie dagen van rouw. “Ik had eerst niet door dat het een explosie was geweest. Ik dacht aan een ongeluk. Het kerkdak stortte in.”

Maar haar 36-jarige man Marias Nerangan, met wie ze nog maar kort geleden trouwde, lag met een hoofdwond op de grond. Samen met een andere gelovige droeg ze haar bewusteloze echtgenoot naar buiten en sjorde hem in een van de tuktuks bij de ingang van het kerkterrein. Aangekomen bij het ziekenhuis bleek hij echter overleden. Schokschouderend: “Ze konden niets meer voor hem doen.”

Klein Rome

De St. Sebastiankerk in de kuststad Negombo, waar Rupaseela haar man verloor, was een van de doelwitten van de terroristen die op Eerste Paasdag een reeks aanslagen pleegden op kerken en hotels in Sri Lanka. Daarbij kwamen tenminste 290 mensen om, van wie zeker 105 in deze kerk. Christenen vormen slechts zo’n 7 procent van de bevolking op het overwegend boeddhistische eiland, maar hier in Negombo wonen er veel. De stad wordt vanwege zijn grote aantal kerken ook wel ‘Klein Rome’ genoemd. Op veel kruispunten staan beelden van heiligen en mensen hebben achternamen als Perera, De Silva en Croos, een herinnering aan de Portugezen en Hollanders die hier het geloof brachten. Toch sloegen de terroristen ook juist hier, waar christenen zich op hun gemak voelen, toe.

Een leraar uit Negombo verspreidde deze tekst via de sociale media. Beeld
Een leraar uit Negombo verspreidde deze tekst via de sociale media.

“Ik ben na de klap naar binnen gerend, op zoek naar familieleden”, vertelt Sebastian Fernando, vader van de omgekomen Nerangan, in zijn huis naast de kerk, waar een rouwtent van wit doek wordt opgezet. “Het was verschrikkelijk. Ik zag overal bloed en lichaamsdelen.” Enkele jongens zijn intussen bezig om, zoals hier gebruikelijk is, een groot spandoek met de beeltenis van de overledene op de muur rond het huis te hangen.

De naburige, lichtroze gepleisterde St. Sebastiankerk, gewijd aan de beschermheilige van onder anderen militairen en brandweerlieden, is zichtbaar zwaar beschadigd. De ruiten zijn eruit geslagen en over het ingestorte dak is een blauw zeil gespannen. Het terrein is afgezet met gele politielinten en militairen met automatische geweren voor de borst drentelen heen en weer voor de buitenmuur. “Ik heb gehoord dat moslims het gedaan hebben”, zegt Fernando. “Volgens mij zijn zij erop uit ons eiland over te nemen.”

Verhoudingen op scherp

Moslims vormen zo’n 10 procent van de Srilankaanse bevolking en zij zijn daarmee, net als de christenen, slechts een kleine minderheid. Maar de laatste jaren zijn de spanningen tussen de religieuze groepen toegenomen. En nu de regering heeft aangekondigd dat 24 verdachten zijn gearresteerd en dat de lokale radicaal-islamitische groep National Thowheed Jamath mogelijk achter de aanslagen zat, zet dat de verhoudingen op scherp.

De aartsbisschop van Colombo, kardinaal Malcolm Ranjith, trok op Eerste Paasdag in reactie op de aanslagen nog hard van leer. Hij riep op de daders ‘genadeloos’ te straffen. Maar inmiddels klinken voorzichtiger geluiden. “We moeten ontzettend oppassen met wat we zeggen”, mompelt priester Nishantha Cooray, een geestelijke in een wit gewaad. “De kardinaal heeft ons vanmorgen gemaand heel voorzichtig te zijn.”

Vergeldingsacties

De bebaarde Cooray komt deze drukkend warme Tweede Paasdag langs bij Fernando en zijn familie om medeleven te tonen. Hij luistert met gefronste wenkbrauwen naar de geëmotioneerde verhalen en prevelt een gebed bij Fernando’s opgebaarde zoon. Als de priester even later buiten op de veranda staat, zegt hij zich zorgen te maken over mogelijke vergeldingsacties. “Hier verderop is een moslimwijk. We moeten voorkomen dat de christenen daarheen optrekken om wraak te nemen.”

Familieleden van de twaalfjarige Sneha Savindi, die bij de aanslag in de St. Sebastiankerk om het leven kwam, rouwen bij haar kist. Beeld AP
Familieleden van de twaalfjarige Sneha Savindi, die bij de aanslag in de St. Sebastiankerk om het leven kwam, rouwen bij haar kist.Beeld AP

Volgens Cooray is de rust in Negombo bedrieglijk. “De mensen zijn nog steeds in shock. En ook ontzettend kwaad.” Hij zegt blij te zijn dat de regering voor de tweede dag achtereen een avondklok heeft ingesteld. En hij vindt het ook uitstekend dat de autoriteiten sociale media aan banden hebben gelegd, om de verspreiding van gevaarlijke geruchten te voorkomen.

“Wij hebben als kerk nu ook een bijzondere verantwoordelijkheid om nieuw geweld te voorkomen. Want als het misgaat, zal de politie het niet bedwang kunnen houden.”

Lees alles over de aanslagen in Sri Lanka in ons dossier.

Lees ook:

Regering Sri Lanka: radicaal-islamitische groep achter bomaanslagen

De Srilankaanse autoriteiten denken dat de lokale radicaal-islamitische groep National Thowheed Jamath (NTJ) de bloedige bomaanslagen van dit paasweekend uitvoerde. De extremisten kregen mogelijk steun vanuit het buitenland, zegt de regering.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden