Rouvoet en Kuiper: Anti-sharia-bepaling geeft duidelijkheid

Het is ruim tien jaar geleden dat Paul Scheffer schreef over 'het multiculturele drama' in Nederland. De komst van niet-westerse nieuwkomers heeft grote impact op de samenleving. Volgens Scheffer tikte er een tijdbom; het was toen al vijf voor twaalf.

In de jaren daarna is het de politiek nauwelijks gelukt om het midden te vinden tussen links multiculturalisme en rechtse paniekpolitiek. Zeker ten aanzien van de komst van de islam zijn er nog te weinig stabiele, vertrouwenwekkende antwoorden gegeven. Ofwel de islam wordt overal krampachtig uit de wind gehouden, ofwel de islam is de moeder van alle problemen. Ook bij deze Provinciale Statenverkiezingen zijn integratie en islam onvermijdelijke onderwerpen van gesprek. De twee meest extreme posities worden ingenomen door mensen die met hun ruggen naar elkaar toe staan en er niet over piekeren zich om te draaien.

Aan de ene kant staat de groep die zich het hoofd breekt over de vraag met welke verboden moslims het leven het beste zuur gemaakt kan worden. Dat leidde dit keer tot een voorstel voor hoofddoekjesverbod in het openbaar vervoer. Als het niet zou komen van één van de steunpilaren van dit kabinet, zou het te banaal zijn om te noemen.

Aan de andere kant staat een deel van de islamitische nieuwkomers, die met onaangepast gedrag en soms extremistische religieuze denkbeelden maar één ding willen zeggen: dit is niet mijn samenleving! And never the twain shall meet.

De democratische rechtsstaat van dit land biedt de ruimte aan mensen met verschillende geloven en levensovertuigingen. Onze vrijheid is dus ook een kans voor nieuwkomers. Willen we dat onze rechtsstaat ook hen beschermt, dan moeten we die waarden benoemen en bevestigen.

Het integratiedebat wordt nu gedomineerd door de PVV, die ook CDA en VVD meeneemt op een heilloze weg. Het kabinet is obsessief gericht op het buiten houden van nieuwkomers en wegwerken van mensen die wel voor deze samenleving kiezen. Er is weinig genade met het Afghaanse meisje Sahar (14) of met ex-moslims die bij terugkeer in Somalië gedood dreigen te worden. De integratieparagraaf van het coalitieakkoord is van een ondraaglijke lichtheid. Het kabinet staat dus toe dat er een hard sociaal klimaat ontstaat, waarin de oplossing zeker niet geboren zal worden.

De echte vraag is wat mensen aan elkaar verbindt en verplicht.

Zonder risico's is deze koers niet. Als we ons nu niet verenigen rond de democratische rechtsstaat, dan kan vroeg of laat onze vrijheid in haar tegendeel omslaan. Als we ons nu niet committeren aan de politieke en religieuze vrijheden en die anderen evenzeer gunnen als onszelf, dan komen die vrijheden onder druk te staan. Voor het populisme is het niet de vraag of Henk en Ingrid gelijk hebben, het gaat er alleen maar om dat zij gelijk krijgen. Het noemt desnoods de islam een ideologie en kan vervolgens haar aanhangers godsdienstvrijheid en onderwijsvrijheid ontzeggen.

En aan de andere kant is er de claim van sommige moslims dat er goddelijke principes zijn waarmee ook de meest fundamentele vrijheden terzijde geschoven kunnen worden. Ex-moslims worden regelmatig bedreigd in AZC's en moslimvrouwen zien na dreiging met eerwraak soms geen ander uitweg dan een vlucht naar een blijf-van- mijn-lijf huis.

De democratische rechtsstaat verdient een besliste verdediging. Die vraag is nu actueel. Daarbij is het van groot belang te onderstrepen dat de rechtsstaat en haar vrijheden aan de democratie vooraf gaan. Gelijkwaardigheid van man en vrouw, godsdienstvrijheid, politieke vrijheid, ze hangen niet af van de steun van 51 procent van de bevolking. Henk en Ingrid -en dus ook Geert- verdienen tegenspraak als ze alleen moslims in hun rechten willen beperken. En de sharia kan ook niet ingevoerd worden als de helft plus één daar voor is, zoals ooit in dit land is beweerd.

Ieders gelijkheid voor de wet, de vrijheid en de waardigheid van elk mens worden niet per stemming bepaald, maar zijn, zoals de Universele verklaring voor de rechten van d mens belijdt, onvervreemdbaar en onaantastbaar. Geweld uitbannen en het bevestigen van de waarde van de rechtsstaat geeft de ruimte aan iedereen om zich vrij in de samenleving te bewegen, ook aan moslims. Heldere spelregels dienen een goede omgang.

De Grondwet zou nadrukkelijker moeten aangeven dat Nederland een democratische rechtsstaat is. Vreemd genoeg staat dat er niet in, zoals inmiddels door velen is geconstateerd. Een preambule bij de Grondwet of een bepaling die de fundamentele waarden en vrijheden van de rechtsstaat beschermt, zou hierbij kunnen helpen. Duidelijkheid over deze spelregels sluit rechtsnormen uit die hiermee in strijd zijn. Die helderheid moeten we elkaar dan ook bieden. Dat is de anti-sharia-bepaling waar consensus over kan ontstaan. Die consensus snijdt dan ook het pad af van al diegenen, zoals populisten, die de vrijheden van anderen teniet willen doen.

Het komt nu aan op een commitment aan de rechtsstaat en een hartgrondige keuze voor elkaar. Als we zo de rechtsstaat verdedigen tegenover iedereen van kwade wil scheppen we tegelijk de ruimte om vreedzaam samen te kunnen leven, ook met diepgaande politieke en religieuze verschillen. Aan ons zal het niet liggen.

André Rouvoet en Roel Kuiper, fractievoorzitter ChristenUnie Tweede Kamer en lijsttrekker CU Eerste Kamer

undefined