Rohingya's ontvluchten Burma

De stranden van Langkawi behoren tot de mooiste van Maleisië. Normaal gesproken gevuld met zonnebadende toeristen bleek het eiland zondag de onvermijdelijke bestemming van meer dan duizend bootvluchtelingen, voornamelijk de vervolgde Rohingya-minderheid uit Burma. Eerder die dag kwamen al ongeveer zeshonderd vluchtelingen aan in de Indonesische provincie Atjeh.

Alleen de eerste drie maanden van dit jaar zijn er volgens VN-vluchtelingentak UNHCR een geschatte 25.000 Rohingya's en Bengalezen aan boord van een smokkelboot gestapt, twee keer zoveel als dezelfde periode vorig jaar. Een conservatieve schatting, denkt Matthew Smith, directeur van de non-gouvermentele organisatie Fortify Rights. Volgens de organisatie, die onderzoek doet naar mensenrechtenschendingen in Zuidoost-Azië, zijn zeker 650.000 Rohingya's in Maleisië en Bangladesh ontheemd en potentieel doelwit van mensenhandelaren.

De moslims zijn in Burma sterk in de minderheid en worden door de autoriteiten beschouwd als illegale migranten. Ze hebben geen recht op staatsburgerschap. "De Rohingya's worden al jaren vervolgd, mishandeld en tot slavernij gedwongen terwijl hun dorpen worden platgebrand. Ze hebben geen andere uitweg dan het land te ontvluchten", zegt Smith telefonisch vanuit Thailand.

Mensensmokkelaren zien hun kans schoon om geld te verdienen aan de wanhoop van deze groep. Volgens Chris Lewa van het Arakan Project, dat de migratie van Rohingya's de afgelopen tien jaar in kaart heeft gebracht, zijn er sinds midden 2012 al 100.000 mensen gevlucht. "De meesten hopen Maleisië te bereiken, maar steeds meer smokkelaars laten de vluchtelingen op volle zee achter omdat het door harder optreden van de autoriteiten steeds lastiger is om vluchtelingen aan land te zetten", zegt Lewa tegen persbureau AP. Ook dit weekend werden de vluchtelingen voor de kust aan hun lot overgelaten en probeerden sommigen zwemmend de kade te bereiken.

Oorspronkelijk was Thailand de grootste bestemming voor mensensmokkelaars, maar dat land is sinds afgelopen november plots strenger geworden en stuurt smokkelboten terug de zee op. "Thailand zegt mensenhandel nu effectief tegen te gaan en het juiste te doen, maar het is een farce", aldus Smith van Fortify Rights.

In juli komen de Verenigde Staten waarschijnlijk met hun jaarlijkse rapport over mensensmokkel. Thailand kreeg vorig jaar de slechtst mogelijke beoordeling, waarmee het in dezelfde categorie terechtkwam als Noord-Korea en Syrië. "Ze lobbyen nu hard in Washington om van die plek tussen de slechtste landen ter wereld af te komen", legt Smith uit. "Ze zijn bang dat president Obama Thailand economische sancties oplegt."

Dat Thailand onder aan de lijst bungelt is niet verwonderlijk. Vluchtelingen worden er vastgehouden in kampen in de jungle totdat familieleden of vrienden over de brug komen met duizenden euro's aan 'losgeld'. Zij die geen losgeld kunnen opbrengen worden soms mishandeld, vermoord of achtergelaten tot de dood vanzelf volgt. Vorige week nog vond de Thaise politie zeker dertig lichamen in ondiepe graven in de buurt van een verlaten detentiecentrum, waarop arrestaties van functionarissen en ontruimingen van kampen volgden.

Een strenger Thais beleid, minder vluchtelingen die dat land bereiken en dus meer vluchtelingen naar Maleisië: is dat gunstig voor de Rohingya's? Veel Rohingya's denken inderdaad het grote geluk in Maleisië te vinden omdat het een moslimland is. Een bittere pil volgt als ze eenmaal zijn aangekomen, meent Smith. "Vluchtelingen worden vaak tot wel negen maanden opgesloten, afgeperst door de politie of in zogenoemde 'gijzelaarshuizen' verkocht aan de hoogste bieder", zegt hij. Soms is dat de familie, maar het kan ook een slavendrijver zijn. Niet voor niets heeft Maleisië de dubieuze eer qua beoordeling in het Amerikaanse mensensmokkelrapport in het rijtje naast Thailand, Syrië en Noord-Korea te staan.

undefined