Roemenië heeft steun hard nodig

corruptie | Het protest tegen de regering laat zien hoe fragiel de vooruitgang in Roemenië is, stelt Stefan Popa vast.

STEFAN POPA en SCHRIJVER

De demonstranten in Roemenië hebben nog niet gewonnen in hun strijd tegen de regering, zoals veel media koppen. De spoedwet die corruptie tot 44.000 euro legaliseert is weliswaar ingetrokken, maar niet geannuleerd. Het is nog niet zo lang geleden dat elke zondag in kerken een bijdrage voor Roemenië werd gevraagd. Onze steun is opnieuw nodig, harder dan ooit. West-Europa moet de druk opvoeren om de weg maar de moderniteit veilig te stellen.

'Maar het ging toch juist goed in Roemenië?' Die vraagt komt meermalen voorbij op social media. Inderdaad, de anti-corruptie-eenheid wist honderden hooggeplaatste politici te veroordelen in een land dat bekend staat als een van de meest corrupte leden van de EU. Voor het eerst in tijden werd deze strijd geprezen door Brussel, sterker nog, tot voorbeeld verheven voor buurlanden als Bulgarije en Hongarije.

Ja, het waren twee fantastische jaren. Onder het mom van overvolle gevangenissen probeerde de pas gekozen regering er een noodverordening doorheen te drukken die corruptie vrijspel zou geven. Naast een vrijkaart tot 44.000 euro zouden politici verdacht van corruptie niet meer onderzocht mogen worden. Absurd natuurlijk.

De socialisten winnen de verkiezingen met de belofte van hogere pensioenen en salarissen, maar ondertussen kost het toestaan van corruptie elk jaar miljarden aan euro's.

De gebeurtenissen van de afgelopen weken illustreren hoe fragiel vooruitgang in Roemenië is. Meer dan een half miljoen Roemenen demonstreerden tegen de noodwet. Na een volle protestweek werd hun stem eindelijk gehoord door de regering. Uit lijfbehoud is de noodwet teruggedraaid.

Tegelijkertijd is de officiële communicatie stuitend: de mensen hebben het verkeerd begrepen; president Iohannis hitst de demonstranten op uit zucht naar macht; buurland Moldavië (het armste land van Europa) wil een stuk Roemenië annexeren; de wet is teruggetrokken omdat voorstanders tegendemonstraties starten - duidelijk door de regeringspartij PSD zelf geïnitieerd - en de regering een burgeroorlog wil voorkomen. Zoveel alternatieve feiten dat Trump er misselijk van zou worden.

Bovengenoemde opmerkingen zijn verklaarbaar doordat de PSD de directe erfgenaam van de communisten is. 'De rode plaag', aldus de demonstranten. De trucs en connecties van vroeger maken de socialisten inderdaad haast onverslaanbaar. En onpeilbaar. Onder druk van de bevolking bonden de socialisten weliswaar in, maar hun taal was glashelder in alle vaagheid: deze regering geeft zijn schaamteloosheid niet zomaar op. Ook nu niet.

De Roemenen weten dat, vandaar dat de protesten ondanks het terugtrekken van de spoedwet zondag hun hoogtepunt bereikten, met een echo van een paar duizend demonstranten op maandag en dinsdag.

De terugtrekking is niet meer dan een afleiding. Maar weet het buitenland dat ook? De buitenlandse pers berichtte live vanuit Boekarest en Juncker en Timmermans spraken de Roemeense regering aan op hun verantwoordelijkheid. Roemenië ziet zichzelf graag als volwaardig lid van de Europese gemeenschap.

Hierdoor komen complimenten meer binnen en tegelijkertijd doet kritiek meer pijn. Alles bij elkaar zorgde ervoor dat de strijd tegen corruptie kan doorgaan. Voorlopig althans.

De regering voert de wet niet meer als decreet door, maar gaat nu 'netjes' langs het parlement. Het parlement waar de PSD en de regeringspartner een comfortabele meerderheid hebben. Hier is sprake van, zoals ze het zo mooi zeggen, uitstel van executie.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden