Roemenen hebben zo genoeg van hun regering dat ze ook niet stemmen over het huwelijk
Het referendum over de definitie van het huwelijk is uitgelopen op een nederlaag voor de huidige regering.
Hij heeft gegokt en verloren. Liviu Dragnea, partijleider van de regerende Sociaaldemocratische Partij (PSD) in Roemenië, deed er alles aan om van het referendum voor het verbod op het homohuwelijk een succes te maken. Twee dagen hadden de Roemenen de tijd om te stemmen, er was 40 miljoen euro voor de campagne en een opkomst van slechts 30 procent zou de volksraadpleging legitimeren.
Het mocht niet baten. De opkomst bleef steken op 20,4 procent. “Dit is een grote nederlaag voor de regerende PSD en voor Dragnea in het bijzonder, die al onder vuur ligt vanwege corruptieschandalen”, reageert de Roemeense politicoloog Sergiu Miscoiu van de Babes Bolyai Universiteit.
Het referendum was georganiseerd door de Coalitie van Families, een samenwerkingsverband van conservatieve en religieuze organisaties. Zij haalden al in 2016 genoeg handtekeningen op om een volksraadpleging te organiseren over de definitie van het huwelijk, in de huidige Roemeense grondwet beschreven als een verbond tussen twee echtgenoten. Om te voorkomen dat het homohuwelijk in de toekomst zou worden gelegaliseerd, wilden ze die tekst veranderen in een verbond tussen man en vrouw.
Dat het vervolgens twee jaar duurde voordat het referendum werd georganiseerd, komt door de regerende sociaaldemocraten. De partij ligt onder vuur, met name partijleider Dragnea die feitelijk het land regeert. Hij had iets nodig om de aandacht af te leiden en door zich achter de conservatieve organisaties en de orthodoxe kerk te scharen hoopte Dragnea zijn populariteit op te vijzelen.
Hij keek de kunst af van buren Polen en Hongarije en hoopte dat nationalistische retoriek ook in Roemenië zou aanslaan. “Maar Dragnea is een slechte imitator”, zegt Miscoiu. “Hij probeert de ideologie van de Hongaarse premier Orbán te kopiëren, maar slaagt er niet in. De nadruk op de familie als hoeksteen van de samenleving kwam ongeloofwaardig over.”
Pro-EU
Bovendien denkt Miscoiu dat de Roemenen minder vatbaar zijn voor een nationalistische ideologie. “Ze zijn ontzettend pro-EU. Zichzelf isoleren is het laatste dat ze willen. In tegenstelling tot de Polen en de Hongaren verafschuwen de Roemenen nog steeds hun eigen leiders.” De Roemeense politicoloog bedoelt dat de Roemenen niet in Dragnea’s truc zijn getrapt. Eén referendum is niet genoeg. “De Roemenen laten zich niet zo makkelijk manipuleren.”
Dragnea heeft de afgelopen maanden te veel van zijn geloofwaardigheid verloren, denkt Miscoiu. Hij wordt beschuldigd van machtsmisbruik en corruptie, aanklachten die dateren uit de tijd dat hij voorzitter was van het district Teleorman. Dragnea zou onterecht overheidssalarissen hebben uitgekeerd, verkiezingsfraude hebben gepleegd en EU-fondsen hebben verduisterd. In juni werd de partijleider veroordeeld tot 3,5 jaar cel. Maandag zou zijn hoger beroep dienen, maar dat werd verschoven. Dragnea had nog geen geschikte advocaat gevonden, luidt het argument.
“Allemaal afleidingsmanoeuvres”, zegt Miscoiu. “Als Dragnea in hoger beroep ook wordt veroordeeld, is het gedaan met deze regering. Dat is niet zo gek als je bedenkt dat slechts 7 procent van de Roemenen Dragnea steunt.”
Lees ook: Roemenen mogen stemmen over dubbeldik verbod op homohuwelijk
De stembusgang zorgde ook voor spanningen in Brussel. De socialistische collega’s van de PSD in het Europees Parlement zijn niet blij met het referendum dat indruist tegen hun idealen.
