Referendum? Helft jongeren weet van niks
Terwijl de Nederlandse kiezers over vier weken bij de stembus worden verwacht, heeft meer dan een kwart (27,4 procent) nog niet in de gaten dat er een referendum wordt gehouden.
Vooral jongeren en vrouwen weten nog van niets. Dat blijkt uit een onderzoek van onderzoeksbureau Ipsos, in samenwerking met Trouw en Kieskompas, onder 1082 respondenten die representatief zijn voor de Nederlandse bevolking.
Inmiddels zijn de campagnes van beide kampen flink op stoom. Namens het ja-kamp flyert Alexander Pechtold zich een slag in de rondte, terwijl Thierry Baudet namens het nee-kamp al in bijna ieder tv-programma kwam uitleggen wat er volgens hem tégen het associatieverdrag tussen de Europese Unie en de Oekraïne is. Maar, blijkt nu, er zijn nog flinke lacunes in het bereik van de campagnes.
Opvallend is de onwetendheid van vooral vrouwen en jongeren. Zo is bijna 40 procent van de vrouwen nog niet op de hoogte. Evenmin komt bij nagenoeg de helft van de mensen tussen de 18 en 34 jaar aan wat er op 6 april staat te gebeuren.
Contrast
Het contrast met andere generaties is groot: de meeste ouderen zijn juist heel goed op de hoogte. Van de mensen die ouder zijn dan 50 jaar antwoordde ongeveer één op de zes niet te weten dat er een referendum komt. Van de mensen tussen 35 en 50 jaar weet één op de vier van niets. Het gaat vooral om lager opgeleiden en mensen met een mbo-opleiding.
Vooral het tegen-kamp lijkt door het selecte bereik van de campagnes in het nadeel. Dat zit zo. Van de mensen die niet weten dat er een referendum komt, bestaat het grootste deel uit mensen die nog niet weten welke partij ze zouden stemmen bij parlementsverkiezingen (22 procent) en niet-stemmers (31,3 procent). Als ze zich wel bekennen tot een partij, is de kans relatief groot dat het PVV of SP is.
Op 6 april vouwt Nederland zijn stembiljet open en moet het antwoord bekend zijn: bent u voor of tegen het associatieverdrag van de EU met Oekraïne? Dat is dan de vraag. Het associatieverdrag is 300 pagina’s dik, grote kans dat niemand het gelezen heeft.
De mensen van Kieskompas lazen het wel. Het ontwikkelde met Trouw een online test op basis van de inhoud van het verdrag, gecombineerd met de argumenten van de voorstanders, de tegenstanders en het akkoord zelf.
Beantwoord dertig vragen op www.trouw.nl/referendum en het wordt duidelijk: u bent een voor- of tegenstander.
Van degenen die onwetend zijn van het referendum noemt 10 procent zich SP-stemmer en nog eens een tiende deel stemde eerder PVV. Die beide partijen zijn fel tegenstander van het associatieverdrag.
Pikant
Afgezien daarvan heeft het nee-kamp al een klinkende overwinning geboekt. Een belangrijk argument van veel tegenstanders is dat het verdrag een opmaat zou zijn naar een eventuele toetreding van Oekraïne tot de EU.
Dat blijkt bij een flink deel van de Nederlanders te zijn aangekomen. Eén op de zes Nederlanders (16 procent) zegt dat in het referendum die eventuele toetreding op het spel staat. Pikant, omdat de Nederlandse regering juist met klem stelt dat toetreding van Oekraïne is uitgesloten.
Met het referendum staat, zo zegt de grootste groep respondenten (22,9 procent), vooral het bevorderen van handelsbetrekkingen tussen Nederland en Oekraïne op het spel. Maar hoe lager men is opgeleid, hoe meer men vreest dat ook andere motieven dan handel een rol spelen. Zo denkt bijna 10 procent van de lager opgeleiden dat het verdrag vooral verband houdt met het vinden en berechten van de daders van het neerhalen van de MH17.
Vandaag in Trouw op pagina 6|7:
Niets geleerd van 2005 en een halfslachtige campagne
